'Personeelstekort en verzuim: COA loopt op laatste benen'
Bij het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) staat men het water aan de lippen. Niet alleen is er een tekort aan personeel, maar ook het verzuim is hoog onder medewerkers: in asielzoekercentra door het hele land 9 procent, bijna twee keer zo hoog als het landelijke gemiddelde.
Het COA, dat verantwoordelijk is voor de asielopvang in Nederland, loopt op haar laatste benen, blijkt uit onderzoek van NRC dat wordt bevestigd door de organisatie zelf. In het asielzoekerscentrum in het Groningse Ter Apel, het grootste van het land, is de situatie helemaal schrijnend. Daar is bijna een op de drie COA-medewerkers uitgevallen.
Geen oplossing
Volgens de organisatie zelf lukt het niet meer om asielzoekers op een 'humanitaire wijze' op te vangen. Het COA zegt geen oplossing te zien. Momenteel staan er duizend vacatures open, die voor het einde van het jaar gevuld moeten worden. Er werken nu 4000 mensen bij de organisatie.
Het COA kan niet voldoen aan de stroom vluchtelingen voor wie onderdak moet worden gevonden. De organisatie vangt nu 43.000 mensen op, maar aan het einde van het jaar moeten dat er 51.000 worden. Dat terwijl de problemen nu al groot zijn, zo is onder meer te merken in Ter Apel, waar bewoners geregeld op stoelen of buiten moeten slapen.
Grote achterstanden
Een ander probleem is dat asielzoekers vaak langer opgevangen moeten worden, omdat immigratiedienst IND met grote achterstanden zit.
En ook al wordt een verzoek ingewilligd, dan nog kunnen de vluchtelingen vaak niet weg uit het asielzoekerscentrum, omdat gemeenten minder huizen voor asielzoekers beschikbaar stellen dan is afgesproken. Ook heeft het COA moeite om nieuwe locaties voor de centra te vinden.
Het COA blijkt ook niet berekend op het hoge aantal minderjarigen dat alleen asiel aanvraagt. In 2021 was het aantal aanvragen met 2200 bijna het dubbele van het jaar daarvoor. Jongeren van onder de achttien jaar oud worden daarom uit nood samen met volwassenen opgevangen, wat tegen het eigen beleid van de organisatie ingaat. De jongeren zouden kwetsbaar zijn voor uitbuiting.
Waardigheid
Het COA houdt zich volgens de deskundigen niet aan het EU-Grondrechthandvest, waarin onder meer staat dat asielzoekers waardigheid en bescherming verdienen.
Ook de stichting VluchtelingenWerk, dat de belangen van asielzoekers behartigd, liet eerder deze maand weten dat het werk van het COA ondermaats is. De organisatie vindt dat het COA samen met het Rijk verantwoordelijk is voor 'de schadelijke en inhumane omstandigheden in de asielopvang' en stapt naar de rechter als de situatie voor 1 augustus niet is verbeterd.
