Artsen zonder Grenzen gaat helpen in Ter Apel: 'Omstandigheden mensonwaardig'

Judith Sargentini, directeur voor AzG Nederland, zegt dat medewerkers van de organisatie een bezoek hebben gebracht aan het aanmeldcentrum en toen getroffen werden door de leefomstandigheden buiten de poort.

Mensonwaardig

"Het is voor eerst dat we in Nederland noodhulp gaan bieden en dat doen we omdat de Nederlandse overheid het zo laat afweten", zegt Sargentini tegen RTL Nieuws. "De omstandigheden waarin de mensen bij Ter Apel zich bevinden zijn mensonwaardig. AzG levert noodhulp bij rampen, zoals een aardbeving in Haïti, of de oorlog in Oekraïne, maar de situatie in Ter Apel ís een ramp. We voelen ons dus genoodzaakt om daar in te springen."

Sargentini zegt de situatie in Ter Apel heel erg te vinden, 'vooral omdat wij in een land leven waar de gezondheidszorg in het algemeen goed geregeld is en iedereen daar aanspraak op kan maken'. "Dat kan nu niet, en dat komt omdat er jarenlang onvoldoende geïnvesteerd is in het COA en de IND en de opvang van asielzoekers."

'We gaan nu medische noodhulp leveren aan de mensen vóór de poort, die dus niet de hulp van het COA in Ter Apel bereiken, maar wel hulp nodig hebben. Het gaat om zwangere vrouwen, kinderen, mensen met chronische ziektes. Mensen die op reis wonden hebben opgelopen. Het gaat dan om die 700 mensen die 's nachts onder luifels moeten slapen buiten het aanmeldcentrum. En er komen iedere dag 150 nieuwe asielzoekers bij. Die mensen hebben onze hulp hard nodig." 

Het AzG-team dat het aanmeldcentrum afgelopen vrijdag bezocht, trof buiten de poort mensen aan die in leefomstandigheden verkeerden die de organisatie eerder zag op plekken als het Griekse vluchtelingenkamp Moria. Het team sprak mensen die zich al een week niet hebben kunnen wassen, waardoor er al veel mensen met huidziekten zijn geconstateerd.

Medische noodgevallen

AzG waarschuwt dat sommige chronisch zieken door hun medicatievoorraad heen zijn en nu geen nieuwe medicijnen ontvangen. "Als deze situatie zo doorgaat, kan dit leiden tot ernstige medische noodgevallen."

Sargentini laat weten dat het besluit om noodhulp te gaan bieden bij het aanmeldcentrum is genomen na goed overleg met partijen als het Rode Kruis en het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA). "Wat wij doen, doen we in nauw contact met het Rode Kruis. Dus we kijken waar en hoe we elkaar zo compleet mogelijk kunnen aanvullen", legt de AzG-directeur uit.

Eerstelijnszorg

"Het Rode Kruis doet vooral werk in de EHBO-sfeer. Wij richten ons op eerstelijnszorg. Daarbij moet je denken aan het behandelen van verwondingen, infecties en huidziekten en het verstrekken van recepten bij acute en chronische ziekten, maar ook aan het verlenen van psychologische eerste hulp. In Ter Apel melden zich ook mensen die trauma's hebben meegemaakt."

AzG gaat bij het aanmeldcentrum werken met een team van vier tot zes mensen. Dit team bestaat uit artsen en verpleegkundigen en werkt vijf dagen per week. Sargentini benadrukt dat in eerste instantie wordt gedacht aan een inzet van vier tot zes weken.

"Dit is echt een oplossing voor de korte termijn. Belangrijk is dat er gekeken wordt naar een langetermijnoplossing, zoals het creëren van meer en menswaardige opvanglocaties. En het is belangrijk dat er wordt geluisterd naar uitvoeringsinstanties zoals het COA; zij kaartten deze crisis immers al jaren geleden aan."

'Heel erg' en 'heel blij'

Staatssecretaris Eric van der Burg voor Asielzaken vindt het aan de ene kant 'heel erg' dat Artsen zonder Grenzen (AzG) naar Ter Apel gaat om te helpen, maar aan de andere kant zegt hij 'heel blij'  te zijn met de komst van de organisatie. "Want het helpt wel om de kwaliteit daar te verbeteren."

"Het zou niet zo moeten zijn", zegt de staatssecretaris. Van der Burg is hard op zoek naar extra ruimte voor asielzoekers. Hij is hierover in gesprek met gemeenten, en zegt te verwachten dat er volgende week nieuws te melden is over een nieuwe opvanglocatie. Hij wil gemeenten liever niet dwingen. "Met dwang schieten we niks op."

Justitie wil ook graag een tent bij het aanmeldcentrum neerzetten voor de mensen, maar de burgemeester van de gemeente waar Ter Apel onder valt wil dat niet. Van der Burg zegt het standpunt van de burgemeester wel te begrijpen.