Tweede Kamer wil einde aan alcohol op afbetaling
Een verbod op het online afrekenen van alcoholische dranken via apps zoals Klarna en Riverty is aanstaande. Een meerderheid van de partijen in de Tweede Kamer wil dat digitale slijters stoppen met het aanbieden van 'uitgesteld betalen'.
Dat blijkt uit een rondgang in de Tweede Kamer. Diverse partijen willen het onderwerp vandaag in het vragenuurtje bespreken met verantwoordelijk staatssecretaris Maarten van Ooijen (Preventie).
Dit weekend bleek uit onderzoek van RTL Nieuws dat bijna alle grote online slijterijen samenwerken met 'betaal later'-apps zoals Klarna en Riverty. Dit is een betaalmethode waarbij klanten van webshops hun product wel alvast thuisbezorgd krijgen, maar het product pas over 30 tot 60 dagen hoeven af te rekenen.
Boetes van tientallen euro's
Apps zoals Klarna en Riverty schieten de rekening voor aan de webshops en incasseren het verschuldigde bedrag later bij de klanten. Wie te laat betaalt krijgt, na aanmaningen, boetes opgelegd die oplopen tot tientallen euro's.
Omdat 'uitgesteld betalen' juridisch gezien geen krediet is, vallen de aankopen niet onder toezicht van de stichting BKR (bureau kredietregistratie), dat de opbouw van problematische schulden monitort.
Prijsprikkel
Preventie-organisaties zoals Jellinek en het Trimbos Instituut zijn geschrokken van de mogelijkheid van uitgesteld betalen bij online slijterijen, en willen een stop op deze betaalmethode.
Voor jongeren en problematische drinkers wordt het hierdoor wel heel aantrekkelijk om alcohol te kopen, zeggen zij. Bovendien is de prijsprikkel nu juist een effectief middel dat mensen ervan kan weerhouden om alchol te drinken, aldus het Trimbos Instituut.
Populair
In de eerste helft van 2022 werd 3 procent van alle Nederlandse online transacties betaald via zogenaamde bnpl-apps (buy now pay later); dat is een stijging van 47 procent ten opzichte van 2021, aldus data van onderzoeksbureau GFK. Daarmee is uitgesteld betalen de grootste groeier onder de online betaalmethoden. Ook Apple Pay en Paypal gaan deze betaalmethode aanbieden.
Hoeveel transacties online slijterijen jaarlijks afhandelen via 'betaal later-apps' is niet bekend, Klarna en Riverty willen dat ook niet zeggen. In een onderzoek van Ecorys uit 2020 staat dat 17,8 procent van de volwassenen in Nederland wel eens online alcohol heeft gekocht.
De oproep van de preventie-organisaties vindt gehoor in de Tweede Kamer. CDA-Kamerlid Anne Kuik is verbolgen dat online slijterijen, onder meer Gall&Gall, Wijnvoordeel.nl en Drankgigant.nl, deze betaalmethode aanbieden.
"Ik vind het onbegrijpelijk dat de markt kennelijk niet het morele besef heeft om dit te verbieden", zegt Kuik in een reactie. Samen met de PvdA wil zij vandaag nog opheldering van staatssecretaris Van Ooijen (CU). "Wij willen weten wat de staatssecretaris gaat doen en of dit direct geregeld kan worden."
Verantwoordelijkheid slijterijen
Ook ChristenUnie, PvdA en D66 willen dat webshops die alcohol verkopen, stoppen met uitgesteld betalen. "Slijterijen moeten hun verantwoordelijkheid nemen", zegt D66-Kamerlid Jeanet van der Laan. "Aanbiedingen en 'uitgesteld betalen' maken dat mensen meer impulsaankopen doen", zegt CU-Kamerlid Mirjam Bikker. "Dit is dus slecht nieuws. Je zou hopen dat bedrijven zelf hun verantwoordelijkheid nemen."
Ook PvdA-Kamerlid Mohammed Mohandis spreekt van een 'slechte ontwikkeling'.
Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.
Ook de VVD gaat er vanuit dat staatssecretaris Van Ooijen deze betaalmethode kritisch onder de loep neemt. "De VVD is niet tegen het online verkopen van alcohol. Wel heb ik moeite met het buy now pay later-concept waarbij je alcohol op afbetaling kunt bestellen", zegt VVD-Kamerlid Rudmer Heerema. "Dit kan ervoor zorgen dat mensen later in betalingsproblemen terecht komen. Het lijkt me terecht dat het kabinet hier eens goed naar gaat kijken."
Daarmee ontstaat een meerderheid in de Tweede Kamer die aandringt op het beperken van uitgesteld betalen bij online slijterijen.
Heroverwegen
Gall&Gall, de grootste slijterij van Nederland, liet zaterdag al aan RTL Nieuws weten dat de keten in gesprek wil met preventie-organisaties over een alternatief voor Klarna of Riverty. Maar door de groeiende druk in de Tweede Kamer ziet het er nu naar uit dat alle online slijterijen hun samenwerking met 'betaal later'-apps moeten heroverwegen.
Andere online slijterijen houden vooralsnog vast aan 'uitgesteld betalen' als betaalmethode. Webshops zijn verplicht om klanten de mogelijkheid te bieden om minimaal 50 procent van de rekening na ontvangst van het product te laten voldoen. Apps zoals Klarna en Riverty zijn hiervoor een goede oplossing, vinden zij.