Seksuele afpersing tientallen meisjes: zo kon Gianni de W. zijn gang gaan

De 24-jarige man uit Etten-Leur, systeembeheerder van beroep, werd in oktober aangehouden. Gisteren kwam de zaak aan het licht. De politie heeft inmiddels de identiteit van enkele tientallen slachtoffers achterhaald. "Ze zijn veelal minderjarig en wonen verspreid door het hele land", zegt een woordvoerder. Het Openbaar Ministerie zegt dat er op een harde schijf van De W. een grote hoeveelheid kinderporno staat.

Volgens het OM benaderde hij zijn slachtoffers onder een valse naam, via onder meer Snapchat en Instagram. Hij noemde zichzelf Bryan.snapx, Bryansnelgeld en gebruikte andere varianten met 'Bryan'.

Dreigen

De W. ging steeds op dezelfde manier te werk: hij deed een vriendschapsverzoek en ging in gesprek. Daarna bood hij geld aan in ruil voor het sturen van een naaktfoto. Daarna begon het dreigen: er moest meer beeldmateriaal komen, anders zou hij de foto online verspreiden. Soms gebeurde dat ook daadwerkelijk.

Volgens het OM had hij soms langdurig contact. "Meisjes moesten soms zeer vergaande seksuele gedragingen verrichten voor de camera. Zo is uit het onderzoek de verdenking naar voren gekomen dat een slachtoffer seks moest hebben met een derde persoon en dit moest filmen en opsturen."

Onderzoek naar De W.

De W. zit sinds 11 oktober vast op verdenking van het vervaardigen en bezit van kinderporno, aanranding, ontucht en verleiding van meisjes tot ontucht via het internet. Inmiddels hebben acht meisjes aangifte tegen de man gedaan maar dit aantal zal naar verwachting van de politie en het OM nog flink oplopen. Vandaag zijn er vijf nieuwe meldingen binnengekomen in de zaak. "Die worden verder onderzocht", zegt een woordvoerder.

Het politieonderzoek focust zich op dit moment op een harde schijf. Daarop staat een map met de naam 'Snap', waarin 150 mappen zijn met verschillende meisjesnamen. De focus ligt op het beoordelen van het beeldmateriaal, met steeds verschillende meisjes, en het onderzoeken van de identiteit van de slachtoffers.

De rechtbank heeft gisteren besloten om de verdachte langer vast te houden. De volgende rechtszitting tegen de man is op 11 april. 

De verdachte in deze sextortion-zaak blijkt al in 2014 een keer betrapt te zijn. Bij de politie kwam een melding binnen over het online verleiden van een meisje tot ontucht, zo meldt het Openbaar Ministerie. Agenten voerden met de De W., die destijds zelf minderjarig was, een zogenoemd 'stopgesprek'.

"Bij een stopgesprek spreekt de politie een verdachte aan op zijn of haar gedrag, zodat het gedrag stopt. Dat is in veel gevallen effectief", zegt een OM-woordvoerder. "Maar in dit geval is dat kennelijk niet effectief gebleken." 

Gedrag beëindigen

Politiewetenschapper Jaap Timmer zegt dat dit soort gesprekken wel eens worden gedaan bij mensen die iemand lastigvallen, of stalken. "Er is dan vaak nog geen serieus strafbaar feit gepleegd, of een redelijke kans op vervolging en een veroordeling. Zo'n gesprek gaat op een niet al te softe manier. Ze komen bij je op de stoep en zeggen: 'Luister, we maken een dossier aan. Als dit niet stopt, dan ben je het haasje'."

De ervaring leert dat dit soort gesprekken vaak goed werken, zegt Timmer. Een stopgesprek wordt gevoerd, omdat de politie op zo'n moment ook vaak niet méér kan doen. "De politie heeft niet de bevoegdheid om iemand daarna verder te volgen, om binnen te dringen in de privéwereld van de verdachte."

Dat beaamt criminoloog Jasper van der Kemp van de VU. "De politie wil met het stopgesprek alleen laten zien: we hebben je in beeld, en geven je de kans om te stoppen. Maar juridisch betekent dit niets."

Angst en schaamte

Dat betekent dat zo'n persoon op een zeker moment weer verder kan gaan met z'n praktijken. Tot een slachtoffer weer een melding doet. Maar de drempel om aangifte te doen bij dit soort gevallen, is hoog. "Een verdachte legt veel druk op jonge meisjes, die vertellen niet snel iets."

Dat zegt ook het OM. "In algemene zin is het zo dat slachtoffers terughoudend zijn met het doen van aangiftes in dit soort zaken. Angst en schaamte kunnen daarbij een rol spelen."

Vanwege die schaamte is de macht van een dader groot, legt Arda Gerkens uit. Zij is directeur van Help Wanted, dat slachtoffers van online seksueel misbruik helpt.

De jonge slachtoffers wijzen naar zichzelf. "Ze denken dat het hun eigen schuld is dat ze zichzelf in de problemen hebben gebracht. En het erge is, dat de samenleving er ook zo tegenaan kijkt."

Deel foto's niet

Gerkens legt uit: "We vinden het normaal dat als je een naaktfoto van iemand toegestuurd krijgt, dat te delen met andere mensen. Als ouders over dit onderwerp het gesprek aan gaan met hun kinderen, moet het niet gaan over het maken van een naaktfoto. Het gesprek moet gaan over wat je met zo'n foto doet als je het krijgt. En dat is niet doorsturen."

Een dader heeft macht, omdat het slachtoffer bang is dat zo'n foto uitlekt. "Die dreiging is genoeg om mensen stil te houden."

Gerkens noemt de zaak rond Gianni de W. ernstig. "Hij is systeembeheerder, en zal het slim aangepakt hebben. Het laat zien hoe één persoon zo veel schade kan aanrichten. Maar verbaasd ben ik er niet over. We zien heel veel slachtoffers van sextortion. We hebben in 2021 2400 meldingen gekregen." Dat terwijl veruit de meeste mensen geen melding doen.

Help Wanted hoopt dat de politie het meer prioriteit kan geven. Gerkens is ervan overtuigd dat daders gepakt kunnen worden, ook al opereren ze onder een valse naam. "Mocht je dit overkomen, zoek hulp en doe aangifte." 

Opsporing

Volgens criminoloog Jasper van der Kemp kan opsporing van daders soms ingewikkeld zijn. "Het hangt van de informatie af die je hebt, of een account te herleiden is naar een persoon. In sommige gevallen kan de politie gaan opereren alsof ze zelf slachtoffer zijn, in de hoop in contact te komen met een dader of een ip-adres kunnen achterhalen."

Hoe Gianni de W. is opgespoord, wil het OM niet zeggen, omdat het onderzoek nog loopt.