Waarom F-16's zo belangrijk zijn voor Oekraïne: 'Gaat om Europese veiligheid'
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky is vandaag aangekomen bij de G7-top in Japan. Nog voor hij het vliegtuig in Hiroshima uitstapte, is een van de belangrijkste wensen van Oekraïne al bijna in vervulling gegaan: het Westen gaat waarschijnlijk F-16 gevechtsvliegtuigen leveren aan Oekraïne.
Zelensky vraagt er al sinds het begin van de oorlog om: westerse gevechtsvliegtuigen, zoals F-16's, om zijn luchtverdediging te versterken. Vandaag bezocht hij de G7-top, het samenwerkingsverband van zeven invloedrijke industrielanden en de Europese Unie. De komst van president Zelensky was aangekondigd, maar het was nog onduidelijk wanneer hij precies zou aantreden.
VS geeft toestemming
Gisteren maakte de Verenigde Staten bekend dat het de rest van het Westen toestemming gaf om Oekraïense piloten in Europa te trainen voor de F-16. Hiermee lijkt het Westen zich voor te bereiden op het leveren van F-16's. En die zijn zeer welkom in Oekraïne.
De huidige gevechtsvliegtuigen van het Oekraïense leger zijn oud, raken versleten of worden neergeschoten. De luchtmacht van Oekraïne is niet te vergelijken met die van Rusland. Rusland vuurt de laatste weken weer veel luchtaanvallen uit op Oekraïne. Zo werden eerder deze week meerdere raketaanvallen op Kyiv uitgevoerd. En hoewel Oekraïne deze aanvallen met succes bestrijdt, zit daar wel een limiet aan.
Rusland vuurt vanuit de lucht
"Rusland voert enorm veel luchtaanvallen uit op Oekraïne", zegt voormalig F-16-piloot en hoogleraar krijgswetenschappen Frans Osinga. "Bijna dagelijks wordt het land vanuit de lucht aangevallen. Oekraïne raakt door de munitie heen van luchtafweersystemen. De F-16's zijn geen gamechanger, maar zouden de luchtverdediging van Oekraïne wel aanzienlijk verbeteren. En in deze oorlog wordt veel in de lucht gevochten."
De Amerikaanse president Biden geeft dus groen licht voor F-16-trainingen van Oekraïense piloten in Europa. Zo'n training duurt ongeveer vier maanden. In de eerste fase leren piloten het technische aspect, dan worden ze getraind in een vliegsimulator en vervolgens gaan ze met een instructeur vlieguren maken in een echte F-16. Ten slotte leren ze het toestel te gebruiken als wapensysteem.
Grote rol voor Nederland
Nederland kan een grote rol gaan spelen bij dit soort trainingen. "Nederland wordt door de Amerikanen gerekend tot het A-team als het gaat om luchtstrijdkrachten. Wij hebben tientallen jaren gevlogen met F-16's. Iedereen focust op de training van de piloten zelf, maar daarachter zit een grote logistieke organisatie. Er moeten bijvoorbeeld veel Oekraïense onderhoudsmonteurs worden ingewerkt. Dat kan Nederland goed."
Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.
Ook bij de levering van de vliegtuigen zelf is Nederland belangrijk. Op dit moment bezit de Koninklijke Luchtmacht 24 F-16's. Aan het begin waren dat 213 vliegtuigen. "We zijn in Nederland bezig de F-16's te vervangen door het vernieuwde F-35 model, ook wel bekend als de Joint Strike Fighter. Maar de F-16's die we nog gebruiken, zijn in goede staat."
Rusland waarschuwt
Rusland heeft negatief gereageerd op de suggesties van het leveren van westerse F-16's aan Oekraïne. De Russische viceminister van Buitenlandse Zaken Alexander Groesjko waarschuwt dat westerse landen een 'enorm risico' lopen als ze Oekraïne gevechtsvliegtuigen gaan leveren: "We nemen dit besluit mee in onze plannen en we beschikken over alle mogelijkheden om onze doelen te bereiken."
Volgens Osinga kan Nederland, samen met andere welwillende NAVO-landen zoals België en Denemarken, wel zo'n 40 tot 60 F-16's aan Oekraïne leveren. "Iedereen beseft dat wat in Oekraïne gebeurt, ook gaat over de Europese veiligheid in het algemeen."