Wie is Dilan Yesilgöz, kandidaat voor het leiderschap van de VVD?

Dilan Yeşilgöz werd in 1977 geboren in de Turkse hoofdstad Ankara. Ze is van Koerdische afkomst. Op 8-jarige leeftijd komt ze samen met haar zusje en haar moeder naar Nederland. Ze zijn haar vader achterna gereisd, die als vakbondsleider heeft moeten vluchten voor het militaire regime in het land.

Ze groeit op in Amersfoort en studeert sociaal-culturele wetenschappen aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Daar blijft ze wonen. Hoewel Yesilgöz rondkijkt bij GroenLinks, SP en PvdA, wordt ze uiteindelijk actief VVD-lid. Over haar flirt met verschillende linkse partijen zegt ze: 

In 2014 komt ze in de Amsterdamse gemeenteraad. Daarin zit ook Peter Kwint, voor de SP. Kwint, tegenwoordig in de Tweede Kamer, noemt haar 'toen al een echte law-and-order-VVD'er'.

Meer op tv dan anderen

"Ze was ambitieus", zegt Kwint over zijn eerste indruk van haar. "Ze was substantieel meer op televisie dan andere gemeenteraadsleden. Ik ben niet verbaasd dat ze is doorgeschoven door de VVD."

Yesilgöz is dan ook al veel bezig met justitie en alles wat daarmee te maken heeft. "Ze concentreerde zich op de aanpak van criminaliteit. Ze maakte zich onder meer hard voor het verbod op straatintimidatie, het sisverbod. Dat heeft ze later landelijk ook aangepakt."

Klassieke VVD'er

Kwint debatteerde in Amsterdam veel met haar, onder meer over preventief fouilleren. "Zij was voorstander, ik was ertegen. Volgens mij kon je dat geld en die mankracht veel efficiënter inzetten. Maar zij was er helemaal voor. Ze is op het gebied van criminaliteit altijd een heel klassieke VVD'er geweest", zegt de SP'er.

En Yesilgöz behoort, als ze in 2017 in de Tweede Kamer komt, tot de rechterflank van de VVD. Zo staat ze als Kamerlid voor een harde aanpak van misdaad en schuwt daarbij de controverse niet. Zo zegt ze het acceptabel te vinden als Nederlandse IS-strijders in Irak de doodstraf krijgen. Ook verzet ze zich tegen het terughalen van IS-vrouwen uit Syrië en Irak naar Nederland. Als minister van Justitie zal ze daar een paar jaar later aanzienlijk stiller over zijn.

Plan voor Nederland

Voordat Yesilgöz in 2022 justitieminister wordt, is ze in 2021 al even staatssecretaris voor Klimaat en Energie, in het demissionaire kabinet-Rutte III. In die demissionaire periode heeft ze het duidelijk moeilijk om haar stempel op het beleid te drukken.

Het roept vragen op wat ze vindt van andere maatschappelijke problemen. Dat zegt ook SP'er Kwint, die zich afvraagt wat ze wil op andere gebieden dan criminaliteit. "Daar hoor ik niet zo veel over. Ik ben ook benieuwd wat haar plan is voor Nederland. Dan heb je echt wel een breed verhaal en visie nodig."

De steun vanuit de VVD voor de kandidatuur van Yesilgöz is intussen oorverdovend. Vertrekkend VVD-leider Mark Rutte noemt haar kandidatuur vandaag 'geweldig'. Staatssecretaris Eric van der Burg (Asiel) laat weten dat zijn collega op Justitie en Veiligheid zijn 'volledige steun' heeft. "Mooi nieuws! Mijn steun heb je zeker", meldt ook staatssecretaris Christophe van der Maat van Defensie.

Huidig fractievoorzitter Sophie Hermans laat weten dat ze het 'stoer' vindt. En al zeker de helft van de 34 koppen tellende VVD-fractie laat weten Yeşilgöz te steunen.

Nieuwe leider

Net als oud-minister van Justitie Fred Teeven. "Een fantastische vrouw. Ik ben ervan overtuigd dat ze het heel goed gaat doen." Ook VVD-prominent Frits Huffnagel, die haar kent uit Amsterdam, spreekt zijn steun uit.

Want hoewel er in elk geval één andere kandidaat is – oud-Tweede Kamerlid Andre Bosman heeft zich gemeld – gaat iedereen er vanuit dat Yesilgöz dé kandidaat is van het partijbestuur en dat ze straks, na de ledenraadpleging, de nieuwe VVD-leider wordt.

Frits Wester: 'VVD'ers hopen op een stevige, rechtse koers'

Volgens politiek verslaggever Frits Wester is Dilan Yesilgöz de enige echte kandidaat. "Als zij niet zeker wist dat ze het zou worden, had ze zich niet aangemeld. En veel mensen hopen dat de VVD met haar weer een stevige, rechtse koers gaat varen. En dat dan in de hoop VVD'ers terug te halen die vinden dat Rutte te gematigd was geworden, en naar de PVV, JA21 en vooral ook BBB zijn uitgeweken."

Ondanks de kritiek die hij de laatste jaren krijgt te verduren, is zijn opvolging 'niet niks', zegt Wester. "Met zijn politieke lenigheid en debatkunst wist hij al zijn verkiezingen op rij te winnen. Die eigenschappen krijg je er niet zomaar bij als je het stokje overneemt. En de concurrentie zal stevig worden. Natuurlijk van de BBB, maar wellicht ook van de nieuwe combinatie PvdA/GroenLinks. Wat dat betreft kan ze zich opmaken voor een harde campagne."