Haags lobbycircus is losgebarsten: 'Met alleen klagen kom je er niet'

"De problemen van jongeren zijn zo groot, de politieke partijen kunnen daar echt niet meer omheen", zegt de 20-jarige Demi Janssen (Interstedelijk Studentenoverleg ISO)  strijdvaardig. Ze is, samen met leden van acht jongerenorganisaties, een grote campagne gestart onder de naam Het Jonge Geluid, om 'het tij voor jongeren te keren'. 

Jongerenmanifest

Want het gaat slecht met de jeugd. Het doel van de jongerenclubs: in zoveel mogelijk verkiezingsprogramma's van de politieke partijen terechtkomen nu er vervroegde verkiezingen aankomen. Ze komen met een speciale website, een jongerenmanifest, en ze gaan alle lijsttrekkers benaderen. 

"Eén van de punten waarvoor we echt aandacht willen, is de mentale gezondheid van jongeren. Die is ontzettend zorgelijk. Heel veel jongeren hebben stress of willen zelf hun bed niet meer uitkomen." Wat oplossingen zijn? "De stress wegnemen. Dat kan door meer woningen te bouwen, de studiebeurs te verhogen en de jeugdzorg te verbeteren."

De jongeren zijn niet de enige club die politieke partijen aanschrijven voor hun speerpunten. "Ruim duizend organisaties, bedrijven of belangenclubs lobbyen bij de politieke partijen nu er verkiezingsprogramma's geschreven worden", zegt Arco Timmermans, bijzonder hoogleraar Public Affairs van de Universiteit Leiden. 

"Het aantal organisaties dat lobbyt groeit. Ook bij lobbyorganisaties zie je verspintering. En je ziet steeds vaker dat kleine maatschappelijke organisaties en burgerinitiatieven zich roeren. Ze zetten zich af tegen de grote traditionele lobbyclubs. En komen met een nieuw verhaal."

Lange adem

Maar met een goed verhaal alleen kom je er niet. Hoe beland je dan wel in de verkiezingsprogramma – en later misschien wel in het regeerakkoord van een nieuw kabinet? "Succesvol lobbyen is een kwestie van de lange adem. Jarenlang investeren. En lobbyen is niet alleen klagen, maar ook oplossingen aandragen. Door je eigen verhaal aan een maatschappelijk thema te verbinden. Denk bijvoorbeeld aan de boerenorganisaties, maar ook aan Extinction Rebellion."

Daarnaast zijn er allerlei brancheorganisaties die lobbyen. Fred Bloot van de Sportvisserij Nederland zorgt er al vijftien jaar voor dat de belangen van de sportvissers gehoord worden in Den Haag. "Wij kijken verder dan onze hengel lang is", zegt Bloot. "We komen niet alleen op voor anderhalf miljoen Nederlanders die houden van vissen, we komen ook op voor schoon water. En we vragen van de politiek: zie ons staan, omarm ons."

Dat vraagt op zijn beurt ook de Nationaal Coördinator Racisme, Rabin Baldewsingh. Ook hij schreef alle politieke partijen aan. "Voor het herstel van vertrouwen van alle burgers in de overheid is echt een aanpak van discriminatie nodig en aandacht voor de sociale veiligheid. Ik wil daar een aanjager in zijn", zegt Baldewsingh.

"Maar dat kan ik niet alleen, we moeten met elkaar, met 17,8 miljoen mensen, een sociale norm vaststellen. Daarom roep ik de politieke partijen ook op: doe dat nou gewoon, doe dat nou gewoon."

Geheim wapen

Sportvisser Fred Bloot heeft nog een geheim wapen om politieke partijen te verleiden. "Ik nodig politici ook uit bij mij op de boot. Om te vissen. Je snapt pas het gevoel en de passie als je een vis in je hand hebt." 

Of partijen niet gewoon geld willen? Dat is echt te kort door de bocht, vindt ook lobbyprof Timmermans. "Veel organisaties willen ook vaak een maatschappelijk verhaal of een boodschap verkondigen."

Hoogleraar Timmermans weet één ding zeker: "Er zullen een hoop partijen teleurgesteld worden omdat ze op de grote stapel terecht zullen komen van de politieke partijen. Maar het is nooit voor niets: als je je nu meldt; heb je daar de volgende keer profijt van."

Hij geeft de lobby van de jongeren veel kans. "Dat is echt een onderwerp waar heel veel partijen aandacht voor hebben. Het milieu, studieschuld, woningbouw. Dus ik denk dat zij best gehoor krijgen." Demi heeft al van een paar partijen positieve reacties gehad. Maar het blijft afwachten. "We zijn pas tevreden als de problemen erkend worden en de problemen worden aangepakt."