Hoe racisme tegen Brian Brobbey de KNVB-aanpak weer op scherp zet

"Je kunt je afvragen waarom het bij de ene club wel gebeurt en bij de andere niet", zegt commissielid en hoogleraar sport en recht Marjan Olfers. De commissie-Mijnals laat weten met afschuw kennis te hebben genomen van het incident.

'Club kan tandje harder lopen'

"Het is niet de eerste keer dat het een Twentesupporter betreft", zegt Olfers. "Je kunt het geen incident meer noemen. De UEFA pakt vooral de club als er racistische incidenten zijn, wij pakken vooral het individu. We vinden dat de club er beter naar moet kijken. Zij kunnen ook een tandje harder lopen."

Kort na het incident, dat plaatsvond toen Brobbey de Grolsch Veste in Enschede verliet, stapte technisch directeur Arnold Bruggink al de spelersbus in om zijn excuses aan te bieden namens de club. "We vinden het verschrikkelijk dat dit na de wedstrijd is gebeurd. Dit past niet bij FC Twente." Ook de supportersvereniging keurt het gedrag van de supporters af.

Niet eerste keer

Het is niet de eerste keer dat er een incident plaatsvindt na FC Twente - Ajax. Eind mei verkocht Berghuis een klap aan een FC-Twente supporter, omdat die Brobbey racistisch zou hebben bejegend. FC Twente ontkent dit. Na de wedstrijd van gisteren zei Berghuis tegen ESPN dat hij vindt 'dat spelers veel meer in bescherming moeten worden genomen'.

Ook fans van FC Utrecht maakten zich vorig jaar schuldig aan racisme door het maken oerwoudgeluiden na een tegengoal. Opnieuw was Brian Brobbey het mikpunt. En ook in het amateurvoetbal is racisme aan de orde van de dag. Gemiddeld zijn er elk voetbalweekend zo'n tien geregistreerde meldingen van racisme of discriminatie op de amateurvelden. In totaal werden in het seizoen 2021/2022 330 meldingen gedaan, schreef RTL Nieuws eerder.

Om racisme en discriminatie in het voetbal tegen te gaan, kwam de KNVB in 2020 met een aanvalsplan: Ons voetbal is van iedereen. Het incident met Excelsior-speler Ahmad Mendes Moreira in 2019, die toen racistische leuzen te verduren kreeg, was aanleiding voor het actieplan.

De beelden van die wedstrijd zie je in de video hieronder:

In de afgelopen drie jaar is 14 miljoen euro geïnvesteerd in het plan, valt te lezen op de website van de KNVB. De OneLove-campagne is een van die twintig maatregelen, voor meer bewustwording. Ook wordt onder meer ingezet op scholing voor scheidsrechters en een trainingsprogramma voor clubs.

Daarnaast wordt, om discriminatie beter te kunnen signaleren in voetbalstadions, gebruikgemaakt van slimme technologie. In juni vorig jaar werd daarmee getest bij Feyenoord, PSV en PEC Zwolle.

In het plan werden twintig maatregelen opgesteld. Maar brengen die daadwerkelijk een verandering tot stand?

Volgens een woordvoerder van de KNVB is de hoge straf het gevolg van de opgestelde maatregelen. "Het aanvalsplan bestaat uit twintig maatregelen en daarvan zijn er inmiddels negentien in werking. Hiermee en met de bestaande instrumenten, zoals tuchtrecht en stadionverboden, hebben we een toolbox gecreëerd die ons in staat stelt om racisme en discriminatie te bestrijden."

'Club kon het niet voorkomen'

Op het idee van de commissie-Mijnals om clubs harder te straffen in plaats van het individu zegt de KNVB: "In dit geval kon de club niet voorkomen dat iemand dit riep en heeft de club daadkrachtig opgetreden na het incident. De dader is aangehouden en wordt strafrechtelijk vervolgd."

Ook is er een zogeheten meldingsapp, de DiscriminatieMelder, om mensen die zich schuldig maken aan discriminatie beter op te sporen. Het idee van de app is overgenomen uit Engeland. Naast het voorkomen en signaleren van discriminatie, zijn een handvol maatregelen gericht op sancties. Zo kunnen clubs die te weinig doen om discriminatie te bestrijden, gestraft worden met puntenaftrek, boetes of (deels) spelen zonder publiek.

'We zijn er nog lang niet'

"Bij elk incident denk je meteen: het werkt niet, maar dat is niet zo", zegt hoogleraar Olfers. "De discriminatie wil je uitbannen. Er is al heel veel in gang gezet, maar je bent zo goed als je laatste incident. We zijn er nog lang niet."

FC Twente zegt op zijn beurt er alles aan te doen om dit soort incidenten te voorkomen. "Wij hebben de bus dit keer van een andere kant laten inrijden, zodat de busdeur rechtstreeks gekoppeld was aan de deur van het stadion", laat een woordvoerder weten.

"We hebben ook op het moment dat de Ajaxspelers de bus ingingen een van de ingangen van een trap afgesloten waar veel supporters langskwamen. Ook hebben we een hek geplaatst op 30 meter afstand van de bus. Als een 16-jarige jongen van die afstand dan nog steeds wat roept, is dat heel lastig te voorkomen."