Steun voor Oekraïne blijkt poreus: VS schrapt hulp om crisis te voorkomen
Amerika heeft een 'government shutdown' op het nippertje voorkomen. Republikeinen en Democraten werden het eens over een noodbudget voor de Amerikaanse overheid, maar dat lukte alleen door extra steun aan Oekraïne voorlopig uit het budget te halen.
Zonder een akkoord over de begroting zou de Amerikaanse overheid moeten sluiten. Een government shutdown houdt in dat honderdduizenden ambtenaren onbetaald thuiszitten. Alleen écht essentiële diensten zoals politie, ziekenhuizen en het leger blijven draaien. Bij een volledige shutdown worden zij geacht om gratis te werken.
Voorlopig is de crisis afgewend, omdat de Democraten en Republikeinen op het laatste moment een compromis wisten te sluiten over het budget. Daarin ontbreekt een nieuw steunpakket voor Oekraïne ter waarde van 6 miljard dollar. Het komt doordat een klein en invloedrijk deel van de Republikeinse Partij zich verzet tegen de steun.
Noodoplossing
Deze kleine groep Republikeinen bezorgen de Democraten een lastig dilemma, ziet Carina van de Wetering, docent internationale betrekkingen en Amerikaanse politiek aan de Universiteit Leiden. "De Democraten willen natuurlijk niet de indruk wekken dat Oekraïne voorgaat op de rest van het budget." En dus zijn ze overstag gegaan.
Meteen na het akkoord gaf president Joe Biden al aan dat hij Oekraïne wil blijven steunen. "Ik wil onze bondgenoten, het Amerikaanse volk en de mensen in Oekraïne verzekeren dat u op onze steun kunt rekenen. We zullen niet weglopen", zei de Amerikaanse president dit weekend. Hij zou de komende dagen proberen om het geld alsnog beschikbaar te stellen.
Met deze noodoplossing hebben de politici nog eens 45 dagen om een langdurig akkoord te sluiten over de begroting. Dat moet voor 17 november worden beklonken. "Als er dan nog geen akkoord is, zijn we weer op hetzelfde punt als nu. Want er moet hoe dan ook een overeenkomst worden gesloten", ziet Verenigde Staten-verslaggever Sophie van der Meer. "Dit onderwerp blijft steeds terugkomen."
Steun 'zolang het nodig is'
Biden zegt Oekraïne te willen steunen 'zolang het nodig is' en wil het land een steunpakket van in totaal 24 miljard dollar aanbieden. In dat pakket zitten militaire, humanitaire en economische hulp. "Dit gaat alleen over extra geld", zegt docent Amerikaanse politiek Van de Wetering. "De meeste steun staat al vast. En het is ook niet zo dat Oekraïne niet door kan vechten als dit extra geld er niet komt."
Voor Oekraïne is dit geld alsnog van groot belang. De Oekraïense president Volodimir Zelensky reisde twee weken geleden af naar Washington, onder andere om te benadrukken hoe belangrijk dit steunpakket is. "Toen zei ook Mitch McConnell, de voorzitter van de Republikeinen in de Senaat: we moeten ze blijven steunen", zegt Sophie van der Meer. "Dus het is vooral aan de rechterflank van de partij een heel hard geluid."
Belangrijkste bondgenoot van Oekraïne
De Verenigde Staten hebben sinds het begin van de Russische aanval in februari 2022 al meer dan 40 miljard euro aan wapens geleverd aan Oekraïne. Daarmee is het de belangrijkste bondgenoot van het land in oorlog.
Dat brengt ook afhankelijkheid met zich mee: als de Amerikaanse steun afneemt, is dat voor Oekraïne een groot probleem.
Verkiezingen in 2024
Volgend jaar zijn er weer presidentsverkiezingen in de VS, en dan zal ook Oekraïne hoog op de agenda staan. "Het komende jaar zal Oekraïne nog wel steun krijgen, maar mocht Donald Trump weer aan de macht komen, dan kan het wel ingewikkeld worden", zegt Van de Wetering.
Anderhalf jaar na het begin van de oorlog neemt de steun onder Republikeinen voor Oekraïne mondjesmaat af, blijkt uit een recente peiling van CBS News. Alsnog zou een meerderheid van de Republikeinen Oekraïne willen blijven helpen.
Bekijk ook deze video over Massi Nayyem, die in Oekraïne zwaargewond raakte toen een mortiergranaat bij hem in de buurt ontplofte: