Miranda: 'Waarom is alles ongezond wat lekker is?'
Ik vraag dit voor een vriend: elke week behandelen we een vraag over je gezondheid die je niet snel aan je eigen arts durft te stellen. Deze week: Miranda (47) zou graag 5 kilo afvallen, maar het lukt maar niet. Haar probleem: ze vindt alles wat gezond is niet lekker. Kan ze ook afvallen zonder elke dag wortels te moeten eten?
Maar vijf kilo wil Miranda kwijt, maar het wil maar niet lukken. Ze probeert het wel maar ze houdt enorm van pizza, patat, chocolade, kortom alles wat ongezond is en waarvan je aankomt. Alles wat gezond is, vindt Miranda dan weer niet te eten. Dan is afvallen toch niet te doen? Of wel?
Diëtist Eveline van de Waterlaat: "Om te beginnen wil ik de vraag stellen: is het echt zo dat alles wat gezond is niet lekker is? Klopt deze overtuiging? En zit deze overtuiging je in de weg? Want een gedachte als deze leidt tot het 'Calimero-effect': het is niet eerlijk, ik ben zielig want ik mag niets lekkers. Maar als je echt goed kijkt, vind je echt wel dingen die je gezond én lekker vindt."
Hoe komen we aan dit soort overtuigingen? Door reclames die flitsende chocoladerepen laten zien in plaats van wortels?
Van de Waterlaat: "Onze omgeving heeft daar inderdaad veel mee te maken. Bovendien zijn we van nature gericht op voedingsmiddelen die snel energie leveren - en dat zijn ongezonde producten die veel suiker bevatten. Moedermelk is zoet, van nature gaan we op zoek naar zoete producten. Dan hebben we ook nog weinig tijd, dus kiezen we voor iets kant-en-klaars dat we meteen kunnen eten. Een salade, die moet je eerst maken, en dat geeft niet meteen die snelle kick."
Is het ook nog een kwestie van jezelf een bepaalde smaak aanwennen?
Van de Waterlaat: "Jazeker. Hoe meer suiker en zout je eet, hoe minder je proeft. Je hebt steeds meer nodig om diezelfde sensatie te krijgen. Wat je gewend bent, gaat bovendien beter smaken. Want ons lichaam houdt van herkenning. Je kunt dus zorgen voor 'herkenning' van gezonder eten. Je lichaam gaat dat steeds lekkerder vinden."
"Je hoeft ook niet meteen je hele leven om te gooien. Kijk eerst naar dingen die makkelijk te vervangen zijn. Bijvoorbeeld bij je ontbijt en lunch. Een boterham met hagelslag en 's middags een cracker met jam, dan ben je al aan het snoepen. Vervang die eens door gezondere alternatieven. Eet wat groenten tijdens de lunch: een soepje, een groene smoothie of je cracker leuk opmaken met radijs, komkommer, tomaatjes. Variatie doet eten, dus wissel ook af, dan blijft het lekker."
Afkicken van zoet
"Het duurt wel even voor je afkickt van je zoete producten", zegt Van de Waterlaat. Hoelang precies, daarover zijn de meningen verdeeld. "De een zegt 30 dagen, de ander 60 tot 90 dagen. Ik denk dat je ermee bezig moet blijven en zorgen dat het een automatisme wordt. Dus: probeer je goede gewoonte tot een routine te maken, dan is de kans groter dat je je goede gedrag volhoudt."
"En denk vooral in kansen: wat is er wél mogelijk? Dan zie je zelf ook steeds meer gezondere recepten, keuzes, en word je creatiever met gezonde dingen maken. Vraag aan vrienden wat hun favoriete gezonde recepten zijn. Dan heb je meteen een heleboel leuke, nieuwe recepten om uit te proberen."
Tips om gezond eten lekkerder en leuker te vinden:
- Kijk naar wat wél mogelijk is in plaats van wat niet mag, dan zie je vanzelf meer kansen.
- Zet gezondere alternatieven in het zicht. Zet snoeptomaatjes en komkommers en je fruitmand, dan ben je eerder geneigd om het te eten. Leuk het op, bijvoorbeeld een appel aankleden met rozijntjes en kaneel.
- Wees creatief en gun jezelf de tijd om een gezonde maaltijd lekker te maken.
- Laat een gezonde maaltijdbox thuis bezorgen.
- Door ongezonde voedingsmiddelen te verbieden, worden ze juist interessant. Plan deze daarom ook af en toe in, zodat je de verleiding op andere momenten kan weerstaan.
Rubriek: Asking for a friend
In deze wekelijkse rubriek Asking for a friend leggen we lezersvragen over gezondheid voor aan één van onze experts. Heb jij ook een prangende gezondheidsvraag voor een huisarts, verloskundige, diëtist, psycholoog of een andere gezondheidsexpert? Mail die dan naar weekendmagazine@rtl.nl en wie weet zie jij het antwoord hier op deze plek snel verschijnen.