Do: 'Er sterven nu meer dan tienduizend kinderen per dag'

Do, ten eerste: waarom hebben de kinderen in een land als Oeganda onze hulp nodig?

“Waar een kind geboren wordt, daar heeft hij of zij zelf nooit invloed op. Het is oneerlijk dat sommige kinderen voor hun geboorte al een achterstand hebben op anderen. Ieder kind verdient het om een gezonde start te kunnen maken. De geboorte en het eerste levensjaar zijn de meest kritieke momenten in een mensenleven. En juist daar maakt Cordaid het verschil, want met twintig euro is het mogelijk om één kind naar zijn of haar eerste levensjaar te helpen. Het is geen druppel op een gloeiende plaat! Ik hoop dat mensen dat zien. En dan nog: een mensenleven is alles waard.”

Je bent al vaker naar Oeganda geweest. Vertel.

“Ik ben al vaker voor Cordaid naar Oeganda afgereisd en vind het in mijn rol heel belangrijk dat ik ervoor zorg dat ik laat zien wat er gebeurt in de rest van de wereld, buiten het veilige Nederland. Ik wil me inzetten om mensen te motiveren om voor elkaar te zorgen. Daarnaast ben ik zelf inmiddels een tijdje moeder, dus het raakt me ontzettend. Het was een hele bijzondere reis om te maken, met al die jonge baby’tjes die ik heb ontmoet. Cordaid zet zich al jaren in om het leven van (jonge) kinderen beter te maken. Na zoveel jaar zie ik ook echt dat er dingen veranderd zijn, dat er verbeteringen zijn gemaakt. Het is natuurlijk nog steeds een ontwikkelingsland, maar het is mooi om te zien dat er in samenwerking met de lokale bevolking grote stappen zijn gezet.

Wat is er verbeterd ten opzichte van eerdere keren dat je er was?

“Je ziet dat er in een aantal regio’s inmiddels een vaccinatiegraad van 95 procent is bereikt. Dit hoge percentage is behaald door goede voorlichting te geven over het belang van vaccinaties die beschermen tegen levensbedreigende ziektes en door toegang tot vaccinaties en groeimonitoring te verbeteren. Cordaid steunt zowel klinieken als mobiele medische teams die afgelegen dorpen bezoeken om baby's te vaccineren en te controleren op groei. Dat heeft als gevolg dat veel meer jonge kinderen hun eerste levensjaar halen en veel minder kinderen overlijden aan ziektes als de mazelen en TBC.

Tijdens deze reis heb je verschillende bevallingsklinieken bezocht. Hoe was dat?

“Het meest schrijnende en heftige dat ik heb gezien, was een vrouw die te laat bij de kliniek aankwam. Ze kwam bij de bevallingskliniek, omdat de bevalling niet wilde vlotten. Ze kreeg uiteindelijk een keizersnee, maar toen bleek het al te laat. Uiteindelijk is haar kindje overleden. Dat is hartverscheurend om te zien. Bij ons in Nederland ben je vaak dicht bij een ziekenhuis. In een groot deel van de gevallen komt er een ambulance wanneer er complicaties zijn. In Oeganda is dat natuurlijk niet zo. Als er complicaties ontstaan thuis, zonder medische zorg, dan is de kans dat je op tijd komt nihil. De vrouw die haar kindje verloor was helemaal ontdaan en moest daar daarna nog dagen blijven, om te herstellen van haar keizersnede.”

Voelt dat niet oneerlijk?

“Ik denk dat je je gezegend mag voelen in Nederland met alle mogelijkheden die hier zijn. Het voelt zo oneerlijk. Mijn wieg staat hier, haar wieg in Oeganda. Iets waar we beiden geen invloed hebben gehad. Dat er alleen al qua gezondheidszorg en basisbehoefte van medische ondersteuning zo’n groot verschil is, dat is niet te beseffen. Het geeft mij een mega gevoel van dankbaarheid dat ik in een omgeving leef waarbij er amper wordt nagedacht over de overlevingskansen van pasgeboren baby’s. Hier is het normaal dat een kindje zijn eerste verjaardag kan vieren, daar is dat niet altijd zo.”

Hoe belangrijk is die medische ondersteuning tijdens de geboorte?

“Dat is uitermate belangrijk. De bevalling van mijn eerste kindje was ook best wel een zware bevalling. Zonder die medische ondersteuning had ik mijn kind waarschijnlijk niet kunnen krijgen. De kans dat hij, en misschien ikzelf, daaraan was overleden was aanwezig. De medische ondersteuning was voor ons cruciaal. Dat drukt je wel met de neus op de feiten.”

Heb je een reality-check gehad tijdens je reis?

“Dat is het iedere keer weer, ja. Een reality-check. Het is ook de realisatie dat wij in Nederland met een hele kleine bijdrage ervoor kunnen zorgen dat zij de basisgezondheidszorg kunnen krijgen.”

Mensen vragen zich wel eens af of doneren écht helpt.

“Dat is inderdaad iets wat ik heel vaak te horen krijg als ik over Cordaid en hun projecten praat. Mensen vragen me vaak of het wel goed terechtkomt, het geld. En heel eerlijk: dat heb ik zelf ook wel eens gedacht. ‘Helpt het wel? Hoe halen we al geld op?’, dacht ik dan bij mezelf. Soms word je er gek van, alle campagnes om geld op te halen. Wij in Nederland hebben een sociaal stelsel, ook al is het allemaal heus niet flawless, maar in verhouding tot hoe het in Oeganda is geregeld is het hier echt paradise. En ik heb nu al meermaals met eigen ogen gezien dat het geld wel degelijk goed terechtkomt.”

Kun je wat vertellen over die succesverhalen?

“Toen ik een kliniek bezocht, kwam er een dame binnen die al acht centimeter ontsluiting had. Zij was helemaal naar de kliniek toe komen lopen. Nou, geloof me. Wij in Nederland liggen helemaal plat met acht centimeter ontsluiting. Met behulp van de kliniek heeft deze vrouw een goede bevalling gehad. Terwijl ze aan het bevallen was, zag de

verloskundige namelijk dat de navelstreng van het kindje nog om de hals zat. Die kon toen meteen doorgeknipt worden, waardoor het baby’tje gezond ter wereld kwam. Zonder de kliniek en goed opgeleid personeel was dat niet gebeurd. Het was echt een euforisch moment om daarbij te mogen zijn.”

Wordt de geboorte van een baby gevierd?

“De geboorte wordt zeker wel gevierd, met andere mensen uit het dorp. De vrouwen zijn heel erg bij elkaar. Maar het wordt niet gevierd zoals hier in Nederland. Er zijn geen babyshowers en uitgebreide kraambezoeken. Daar is simpelweg de mogelijkheid en tijd niet voor. Vaak moeten moeders die pas bevallen zijn thuis meteen weer door met werk, omdat ze ook andere kinderen hebben. Ik heb vrouwen gezien die met hun pasgeboren kind op een motor stappen en weer naar huis gaan.”

Waarmee worden de pasgeboren baby’s en de jonge moeders nog meer geholpen?

“De kliniek is dus echt gericht op zorg voor de baby’s. In eerste instantie draait het om een veilige geboorte voor de kinderen. Verder wordt hun groei gemonitord. Ik heb een aantal klinieken bezocht waar kinderen gewogen worden. Ook kijken ze of de omvang van hun schedel en armpjes wel goed is en wordt op die momenten gecheckt of kinderen gezond zijn en wordt er op tijd ingegrepen als dat niet zo is. Daarnaast krijgen moeders informatie over gezonde voeding, want die kan wel eens te eenzijdig zijn waardoor een vitaminetekort ontstaat. Ook krijgen de baby’s na de geboorte meteen hun eerste twee vaccinaties tegen TBC en polio, wat overigens ook verplicht is door de overheid, om nieuwe uitbraken te voorkomen.”

Hoe belangrijk is die vaccinatie?

“Ik sprak een dame die twee kindjes heeft verloren omdat ze niet gevaccineerd waren. Door de vaccinatie tegen daar levensbedreigende ziektes is de kans dat de kinderen hun eerste

verjaardag kunnen vieren vele malen groter. Het hele gezin gaat eraan kapot wanneer een kindje komt te overlijden. Niet alleen de moeder natuurlijk, maar ook de vader en broertjes of zusjes. Door geld te doneren aan Cordaid gun je een andere baby de kans om zijn/haar eerste levensjaar te halen. Momenteel sterven er wereldwijd meer dan tienduizend kinderen per dag omdat er geen goede medische zorg is. Dat kan en moet anders.”

Wat is de belangrijkste les die wij in Nederland kunnen trekken uit de situatie in Oeganda?

“Wij mogen ontzettend in onze handjes knijpen met alle medische ondersteuning die hier mogelijk is. Het is een gift, geen verdienste van jezelf. We moeten ons gaan realiseren dat dat niet overal zo is. Wij zijn er ons vaak niet eens bewust van, dat het een voorrecht is. Een baby verliezen omdat de natuur zijn werk niet doet is in Nederland gelukkig een uitzondering. Het is hier, door de medische zorg die er is, mogelijk om in veel meer situaties in te grijpen. Het is een luxe die ze daar niet hebben. En de mogelijkheid hebben om te kunnen kiezen voor die luxe, daar moeten we dankbaar voor zijn.”

Help 15.000 kinderen naar hun eerste verjaardag

Wereldwijd sterven elke dag meer dan 10.000 kinderen al voor hun eerste verjaardag. Terwijl dit in veel gevallen voorkomen had kunnen worden met eenvoudige medische zorg. RTL Boulevard en Cordaid komen daarom samen in actie voor goede basisgezondheidszorg voor kinderen in de meest arme gebieden ter wereld, zodat meer kinderen hun eerste levensjaar halen en veel meer kans hebben om gezond op te groeien.

Kom daarom ook in actie! SMS KAARSJE naar 4004 of doneer via cordaid.nl. Als je ‘KAARSJE’ sms’t naar 4004 krijg je een berichtje terug met daarin een linkje. Via deze link kun je heel makkelijk en snel een eenmalige donatie doen.

In de video hieronder zie je een verslag van de reis van Do.