Lisa is al 13 jaar veganist: ‘Het lastigst vond ik om te stoppen met eieren’
Vandaag is het Wereld Vegan Dag: een dag die in het teken staat van plantaardige voeding én de impact ervan op gezondheid, dierenwelzijn en het milieu. Toch is veganisme voor veel mensen (nog) een te hoge drempel. Wij spraken met Lisa Stel – ook wel bekend als 'LisaGoesVegan' en al dertien jaar overtuigd veganist – over haar ervaringen en inzichten met het veganisme.
'Geen beperking, maar een verrijking'
In Nederland zijn er naar schatting 125.000 mensen die veganistisch eten. Wat dus betekent dat ze alle dierlijke producten vermijden in hun dagelijkse menu. Ze laten niet alleen vlees en vis staan, maar eten ook geen eieren, honing, kaas, melk en andere zuivelproducten. Voor velen klinkt dit als een uitdaging, maar Lisa Stel ervaart juist het tegenovergestelde.
"Sinds ik plantaardig eet, ben ik veel avontuurlijker gaan koken. Mijn maaltijden zijn gevarieerder en ik ontdek constant nieuwe smaken. Waar ik vroeger vooral standaardgerechten met vlees at, gebruik ik nu allerlei soorten groenten, kruiden en specerijen, waardoor ik een hele wereld aan nieuwe ingrediënten en smaken heb ontdekt. Plantaardig eten is absoluut geen beperking, eerder een verrijking", aldus de veganistische food-influencer.
De tekst gaat verder onder de Instagram post
Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.
De impact van veganistisch eten
Er zijn meerdere redenen voor mensen om veganistisch te eten. Voor Stel was de voornaamste reden dierenleed. "Mijn overstap naar het veganisme begon vanuit een ethisch oogpunt. Het idee dat dieren gefokt, opgesloten en vroegtijdig gedood worden voor de vleesindustrie, raakte mij diep. Later kwam daar het klimaataspect bij en als derde factor het stuk gezondheid", vertelt Stel.
Naast het dierenleed is het klimaat voor velen een belangrijke reden om veganistisch te worden. Onderzoek van de Wageningen Universiteit laat zien dat de gemiddelde vlees- en zuiveleter per dag 5,2 kilo CO₂ uitstoot. Dat is ruim twee keer zoveel als een veganist. Een veganist bespaart dagelijks ongeveer zestien procent uitstoot en ongeveer tien liter water.
De vleesproductie is bovendien erg intensief: voor één kilo vlees is vier tot vijfentwintig kilo plantaardig voer nodig, met veel land-, water- en energiegebruik en een hoge uitstoot van broeikasgassen en stikstof. Voor plantaardige alternatieven is dit over het algemeen een stuk minder.
"Mijn voeding is gevarieerder en rijker dan voorheen. Daardoor voelde ik me fitter, energieker en merk ik ook mentaal verschil."
De gezondheidsvoordelen van een vegan leefstijl
Haar gezondheid is, volgens Lisa Stel, één van de redenen om over te stappen op een plantaardig dieet. En dat is niet voor niets. Onderzoek van de American Dietetic Association laat zien dat een goed samengesteld plantaardig voedingspatroon het risico op chronische ziekten zoals hart- en vaatziekten, diabetes type 2, hoge bloeddruk, obesitas en bepaalde vormen van kanker kan verlagen.
Plantaardige voeding bevat veel vezels, vitaminen, mineralen en fytonutriënten die een aanzienlijk effect hebben op je gezondheid. Daarnaast bevat een plantaardig dieet weinig verzadigd vet en nauwelijks tot geen cholesterol, wat bijdraagt aan gezonde cholesterolwaarden en een stabiele bloedsuikerspiegel.
Ook recent Nederlands onderzoek, door diëtist- en onderzoeker Wendy Walrabenstein (Amsterdam UMC), bevestigt dat voeding een belangrijke rol speelt in gezondheid. Haar studies tonen aan dat een onbewerkt plantaardig dieet zelfs kan helpen bij het verminderen van chronische ontstekingen en pijnklachten, zoals reuma en artrose.
Hoewel persoonlijke ervaringen natuurlijk kunnen verschillen vertelt Stel zich veel fitter en energieker te voelen met een plantaardig voedingspatroon. "Mijn voeding is gevarieerder en rijker dan voorheen. Daardoor voelde ik me fitter, energieker en merk ik ook mentaal verschil. Ik voel me goed bij de keuzes die ik maak."
Slim aanvullen: voedingsstoffen en supplementen
Een discussiepunt rondom veganisme is het risico op tekorten van bepaalde vitamines en voedingsstoffen. Zelf ziet Stel hier weinig problemen in. "In Nederland eten we over het algemeen te weinig groenten en fruit en veel te weinig vezels. Ook zijn we momenteel enorm gefixeerd op eiwitten, terwijl juist vezels, vetten en micronutriënten eveneens ontzettend belangrijk zijn. Een plantaardig dieet zit daar vol mee. Ik krijg nu een veel breder palet aan ingrediënten binnen, waardoor mijn voeding veelzijdiger en vullender is."
Desondanks geeft ze wel aan vitamine B12 bij te slikken, omdat dit van nature alleen voorkomt in dierlijke producten. Ook het voedingscentrum adviseert veganisten om vitamine B12-supplement te gebruiken als aanvulling op het voedingsschema.
"Het lastigste vond ik om te stoppen met eieren. Daar stopte ik als allerlaatste mee."
Stap voor stap plantaardig
Inmiddels is Stel al dertien jaar veganist. Voor haar is het echter geen kwestie van volhouden. "Het is echt mijn leefstijl geworden", vertelt Stel. "Ik noem het dan ook geen dieet, maar een manier van leven waarmee ik bijdraag aan het verminderen van dierenleed."
Haar aanpak was geleidelijk. Ze begon eerst met minder vlees eten, schakelde erna over op biologisch vlees en stopte uiteindelijk volledig met vlees. Daarna werden ook vis en zuivel geschrapt. "Het lastigste vond ik om te stoppen met eieren, daar stopte ik dan ook als allerlaatste mee”, vertelt ze lachend.
Ze tipt anderen die willen beginnen met plantaardig eten ook om er rustig de tijd voor te nemen en te experimenteren. Zodat je er langzaam aan kunt wennen.
Eén dag maakt al verschil
Het doel van Stels platform – dat inmiddels ruim 50.000 volgers telt – is om zoveel mogelijk mensen te inspireren. "Ik zeg niet: je móét vegan worden. Ik zeg: kijk wat er mogelijk is. Met slechts één dag plantaardig eten verlaag je jouw CO2-uitstoot al met meer dan de helft. Iedere stapje telt."
Toen ze dertien jaar geleden begon, was veganisme nog zeldzaam. "Er waren amper producten of kookboeken", herinnert ze zich. "Nu is dat totaal anders. Veganistisch eten is makkelijker dan ooit: er zijn apps zoals HappyCow om vegan restaurants te vinden, en social media staat vol met inspiratie."
Misverstanden over plantaardig eten
Toch merkt Stel dat er nog steeds een groot misverstand heerst over dat veganisme een opoffering is. Volgens haar draait het niet om wat je moet laten staan, maar juist om wat je toevoegt. "In werkelijkheid kun je zóveel méér eten als veganist! Ik geniet ook veel meer van eten nu. Als je de moeite neemt om echt te koken en te experimenteren, zijn je maaltijden niet alleen gevarieerder, maar ontdek je een enorme rijkdom aan nieuwe smaken."
Daarnaast vallen mensen te snel in conclusies volgens haar. "Eén slechte ervaring met veganistisch eten betekent niet dat alles wat plantaardig is, automatisch ook vies is. Het is net als bij vlees: als je één stukje niet lekker vindt, vind je ook niet al het vlees vies."
