Waarom thee in de avond geen goed idee is: 'Soms net zoveel cafeïne als shot espresso'

's Avonds thee drinken om lekker tot rust te komen, of omdat je geen koffie meer wil drinken klinkt misschien logisch. Maar in in werkelijkheid is deze gewoonte is een stuk minder onschuldig dan het lijkt. Veel theesoorten bevatten namelijk een aanzienlijke dosis cafeïne, ook wel theïne genoemd. En dat kan je slaap flink beïnvloeden, waarschuwt leefstijlcoach Martijn van Cleef.
Thee versus koffie: hetzelfde stofje, ander effect
Hoewel de cafeïne in thee 'theïne' wordt genoemd, is het exact dezelfde stof als cafeïne. Het verschil zit vooral in de manier waarop het lichaam deze stof opneemt. Bij koffie wordt de cafeïne sneller in je lichaam opgenomen, wat zorgt voor een vrij directe piek in energie en alertheid, gevolgd door een even snelle dip.
Thee bevat naast cafeïne bevat ook L-theanine, een stof die ontspanning bevordert en de energie geleidelijker opbouwt. L-theanine dempt als het ware de 'schok' van cafeïne. "Waar koffie een snelle piek geeft en net zo snel weer inzakt, zorgt thee voor langdurige alertheid zonder echte crash", legt Van Cleef uit.
"Gemiddeld bevat een kop zwarte thee net zoveel cafeïne als een shot espresso."
Invloed van cafeïne in de avonduren
Wie denkt dat een kop groene of zwarte thee weinig effect heeft in de avonduren, vergist zich. Een gemiddelde kop zwarte thee bevat zo’n 40 tot 60 milligram cafeïne, wat vergelijkbaar is met een klein kopje koffie of een shot espresso, en stimuleert daarmee je alertheid. Groene thee levert zo’n 20 tot 40 milligram cafeïne en witte thee scoort het laagste qua cafeïnegehalte, met zo’n 10 tot 20 milligram. Kruidenthee valt volledig buiten de categorie: die bevat helemaal geen cafeïne. Officieel is dit dan ook geen echte thee.
"Elke cafeïnedosis, hoe klein ook, heeft direct invloed heeft op de REM-fase, ook wel de droomfase genoemd", licht Van Cleef toe. Cafeïne kan tot tien uur in je bloed blijven circuleren en beïnvloedt de diepte van je slaap als je het laat op de dag binnenkrijgt. "Juist die diepe slaap is essentieel voor herstel, geheugen en energieniveau voor de volgende dag."
Daarnaast kan cafeïne inname later op de dag het inslapen 's avonds bemoeilijken, doordat de stof je langer scherp en alert houdt. Van Cleefs advies is dan ook om na 14:00 uur geen cafeïne meer te drinken. Alleen kruidenthee is volgens de leefstijlcoach de enige theesoort die je onbeperkt kunt drinken in de avond zonder risico op slaapverstoring, omdat deze cafeïnevrij is. Wel is het altijd verstandig om na te gaan wat de effecten van de betreffende kruiden op je gezondheid hebben bij grotere hoeveelheden.
Ook liever geen matcha thee ‘s avonds
Een heel ander soort thee die de afgelopen jaren ongekend populair is geworden is matcha. De gifgroene thee wordt vaak gezien als een gezonde energiebooster, omdat het een combinatie van cafeïne en L-theanine bevat. Die mix zorgt ervoor dat je langdurig alert blijft zonder de typische koffiedip. Daarnaast bevatten de bladeren waarmee matcha wordt gemaakt veel antioxidanten en hebben ze een rijke voedingswaarde. Volgens Van Cleef is dat dan ook precies wat matcha zo populair maakt.
Hoewel matcha een zachtere energiegolf geeft dan koffie, blijft het wel degelijk een cafeïnerijke drank. Daardoor is ook deze thee volgens van Cleef geen verstandige keuze voor in de avond. De cafeïne blijft zo’ n tien uur actief in je lichaam en kan net zo veel invloed hebben op je slaap als zwarte thee of koffie. Drink matcha daarom alleen ’s ochtends of in de vroege middag.
Dit geldt overigens ook voor zero-frisdranken: "Veel mensen onderschatten ook de cafeïne-gehalte in cola zero. Een glas kan twintig tot veertig milligram cafeïne bevatten, vergelijkbaar met groene thee", legt van Cleef uit.

Thee die je 's avonds wél kunt drinken
Wil je toch graag thee drinken in de avond, dan kun je volgens van Cleef het beste grijpen naar kruidenthee. "Rooibos, kamille en muntthee zijn prima opties om te drinken ’s avonds."
Gemberthee kan volgens van Cleef ook, al moet je hier niet te veel van nemen. "Gember zet verbranding aan in het lichaam. Drink je dit in de avond veel, dan blijft je lichaam langer actief, wat invloed heeft op je slaap", legt de leefstijlcoach uit.

