Nigeria, een jaar later: nog geen spoor van de meisjes uit Chibok

De intussen door brand verwoeste school stond in Chibok, een stadje in het onrustige noordoosten van Nigeria. Een overzicht van de belangrijkste ontwikkelingen:

14 april 2014

De jihadistische terreurbeweging Boko Haram slaat toe in alle vroegte en overvalt een schoolcomplex in Chibok waar vooral christelijke meisjes tot 18 jaar verblijven. Gebouwen worden in brand gestoken. Volgens de eerste berichten zijn zo’n 100 meisjes afgevoerd in vrachtwagens.

In de dagen die volgen, is er grote onduidelijkheid. Het leger van Nigeria zegt op 16 april dat de meeste meisjes konden ontsnappen of zijn bevrijd. Er zouden nog maar acht meisjes worden vermist. Maar de lokale bevolking spreekt dat tegen: de meisjes zijn nog altijd vermist, zeggen woordvoerders op 17 april. De bevolking vermoedt dat ze zijn meegenomen naar het Sambisa-woud, aan de grens met Kameroen.

Het duurt ongeveer een week voor de eerste beelden uit het gevaarlijke en afgelegen gebied komen, en de wereld pas goed kennis kan nemen van het drama dat zich er heeft afgespeeld.

23 april 2014
De woede groeit, vooral in Nigeria, waar de kritiek op het lakse optreden van de Nigeriaanse president Goodluck Jonathan tegen Boko Haram niet van de lucht is. Vier uur voor de aanval op zouden de autoriteiten op de hoogte zijn gesteld van de plannen van de terreurbeweging.

Het is een advocaat in de hoofdstad Abuja, Ibrahim M. Abdullahi, die op deze dag de eerste tweet verstuurt met de hashtag #BringBackOurGirls. Die woorden groeien uit tot het wereldwijde mantra van de protesten. In Abuja, Chibok en andere Nigeriaanse steden gaan mensen in de dagen die volgen de straat op om te eisen dat de regering er alles aan doet om de meisjes terug te brengen. Er zijn ook demonstraties in Los Angeles en Londen.

5 mei 2014
Een tragedie vlak bij Chibok, in de stadjes Gamboru en Ngala. Strijders van Boko Haram vallen aan en doden zeker 300 bewoners. Ze konden toeslaan doordat de eenheden van het Nigeriaanse leger die er gewoonlijk gestationeerd zijn, juist vertrokken waren om te zoeken de ontvoerde meisjes. 

7 mei 2014
De hashtag #BringBackOurGirls bereikt een miljoen tweets. Beroemdheden als de Amerikaanse first lady Michelle Obama en het Pakistaanse meisje Malala doen mee aan de campagne om de meisjes terug te brengen.

12 mei 2014
Boko Haram heeft de verantwoordelijkheid al opgeëist voor de ontvoering, maar op deze dag verschijnen de eerste beelden van de meisjes. Het gaat om een grote groep, zo’n 130 meisjes, wier uiterlijk erop duidt dat ze zijn bekeerd tot de islam. De vrees is dat meisjes worden gebruikt als huwelijkspartners  voor de Boko Haram-strijders, of als handelswaar – seksslaven.

In de maanden die volgen, zijn er af en toe berichten dat sommige meisjes zijn gezien, bij grensovergangen met buurlanden of in het Sambisa-woud. Nigeria krijgt inmiddels hulp van de internationale gemeenschap; de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Kerry heeft steun toegezegd. Maar de meisjes worden niet gevonden.

17 oktober 2014
Een halfjaar na hun ontvoering neemt even de hoop toe dat de meisjes terugkomen, want Nigeria sluit een bestand met Boko Haram. Het houdt geen stand en van de meisjes komt geen teken van leven.

In de maanden daarna neemt de strijd in het oosten van Nigeria alleen maar toe. Boko Haram heeft er inmiddels een eigen kalifaat uitgeroepen, en strijders plegen zelfs aanvallen over de grens, in buurlanden Kameroen, Tsjaad en Niger. Het zijn de legers van die landen die uiteindelijk Nigeria te hulp komen. Nota bene op Nigeriaans grondgebied gaan ze in de aanval, en Boko Haram moet veel terrein prijsgeven. 

Getuigen zeggen te hebben gezien dat de strijders enkele meisjes meenamen toen ze zich terugtrokken. In de steden die Boko Haram bezet hield, zoals Bama, worden massagraven gevonden. Sommige getuigen vertellen medewerkers van de Verenigde Naties dat daarin ook vrouwen liggen die kort voor de terugtocht zijn gedood, om te voorkomen dat ze in handen zouden vallen van 'ongelovigen'.

14 april 2015
Een jaar na de ontvoering. Opnieuw gaan wereldwijd mensen de straat op. De nieuwe president van Nigeria zegt in een verklaring dat hij niet kan beloven dat de 219 nog vermiste meisjes ooit gered kunnen worden. Nigeria heeft een jaar na de ontvoering nog altijd geen idee waar de meisjes van Chibok zijn. Maar de vrees is dat velen het niet hebben overleefd.