'Brand Grenfell Tower legde kloof in Britse samenleving bloot'
Met een dienst in St. Paul's Cathedral en een stille tocht wordt vandaag de brand herdacht in de Londense flat Grenfell Tower, die 71 mensen het leven kostte. Zes maanden later zoeken tientallen gezinnen nog onderdak. Als de gevolgen iets laten zien, zegt correspondent Anne Saenen, is het de kloof die in Londen gaapt tussen arm en rijk.
Die herdenking komt dus nu al, niet pas na een jaar. Dat heeft alles te maken met de gevoeligheden die door de brand aan de oppervlakte kwamen, zegt Saenen. "Er wordt zwaar aan getild. Dat merk je aan alles."
Kritiek op regering
Leden van de koninklijke familie wonen vandaag de herdenking bij in de monumentale Londense kathedraal. Ook premier Theresa May zal er zijn, ondanks de oproep van slachtoffers en nabestaanden om vooral weg te blijven. "Ze staat toch symbool voor een regering die de zaken niet snel genoeg heeft aangepakt", zegt Saenen.
Grenfell Tower, een halfjaar na de brand. (Foto EPA)
De tegenstellingen zijn schrijnend. "We hebben het hier over Kensington and Chelsea, één van de rijkste deelgemeenten van Londen", zegt Saenen. "Talloze huizen zijn miljoenen waard. En dan, aan de andere kant van de straat, die slecht onderhouden flats."
Gebrek aan huurwoningen
Er zijn nog steeds heel veel gezinnen die geen vervangende woonruimte toegewezen hebben gekregen. "Natuurlijk hoor je weleens verhalen over mensen die onrealistische eisen stellen aan hun nieuwe woonplek", zegt Saenen. "Maar het zegt toch vooral iets over het enorme gebrek aan fatsoenlijke sociale huurwoningen in de omgeving."
'Waarom?' Een protestbord tegenover de rampplek. (Foto EPA)
Grenfell Tower telde 127 appartementen. Toch worden nu tientallen woningen méér gezocht. "Dat komt door de soepele regels die voor overlevenden zijn opgesteld", legt Saenen uit. "Ik sprak bijvoorbeeld met een slachtoffer dat samen met zijn volwassen zoons in één appartement woonde. Die zoeken nu elk apart huisvesting."
Vervangende huisvesting
Dat slachtoffers zich soms kritisch uitlaten over vervangende huisvesting, draagt niet bij tot een beter begrip, zegt Saenen. "Hou nu eens op met eisen stellen: dat is een reactie die je steeds vaker hoort."
Maar met die eisen valt het soms best mee, zegt ze. "Ik sprak iemand die 25 jaar in Grenfell Tower had gewoond. Die zei: ik had het mooi opgeknapt, ik had het er prima naar mijn zin. En nu krijg ik een huis aangeboden waarvan de keuken zo ongeveer uit elkaar valt. Tja – daar kun je zo'n man toch geen ongelijk in geven?"
Geen uitzicht op verwoeste flat
Daarnaast zijn er genoeg mensen die op hun nieuwe woonplek liever niet worden herinnerd aan de ramp. "Sommigen willen wel in de buurt blijven wonen, maar niet met uitzicht op de verwoeste flat. Anderen durven niet meer hoog te wonen. Weer anderen willen niet hoger dan de vijfde verdieping wonen, anders worden ze angstig. Om dat soort redenen wordt woonruimte vaak afgewezen."
Dat maakt het bieden van een nieuwe plek soms knap ingewikkeld. Saenen: "Slachtoffers op hun beurt hoor je geregeld zeggen: wat een onzin. Als de politieke wil er is, waren we allang geholpen."
Stille tocht
Sinds de brand wordt de 14de van elke maand een stille tocht langs de rampplek georganiseerd. Die is vanavond vanaf 19.30 uur via een livestream te volgen op onze site.