De RTL Z thuiswerktips: zo werk je rustig door ondanks corona

Wie thuis kan werken, móet thuis werken. Daar heeft Nederland naar geluisterd. Het is rustig op de weg, de treinen zijn leeg, een groot deel van kantoorgaand Nederland zit thuis.

Ik ook, net als het grootste gedeelte van de redactie van RTL Z. Wie uitzendingen maakt is in Hilversum, de rest zit thuis. In het washok, aan de eettafel, in het thuiskantoor.

Het is weer eens wat anders dan de doorgaans drukke redactie waar veel tv-schermen hangen, heen en weer wordt geroepen en af en toe een presentator nét iets te laat naar de studio rent.

Ik was vergeten dat er een basisschool achter mijn huis staat. Kinderen. Ze zijn klein, maar wat maken zij een herrie. De heipaal, kilometers verderop, helpt ook niet mee. De oude, half kapotte tv die fungeert als tweede scherm geeft me nu al hoofdpijn. En of het nu een slim plan was om toch nog even een wasje te draaien, dat vraag ik me af.

Help

Ik zoek tips, want dit gaat vast nog wel even duren. Hoe houden we dat vol met z'n allen? 

"Je kan prima thuiswerken, maar je moet wel oppassen voor sociale verschraling", zegt hoogleraar Ton Wilthagen, deskundige op het gebied van werk en flexibele arbeid. "In het begin ervaren mensen het als heel erg efficiënt. Je hoeft niet naar eindeloze vergaderingen, je kan je dag beter indelen."

Uit het oog, uit het....

Maar hij ziet ook valkuilen: "Menselijk contact is erg belangrijk in arbeidsrelaties. Nu kan je wel gaan mailen en slacken en appen, maar als je iemands reactie niet ziet, wordt communicatie al ingewikkeld." 

"Je voelt niet aan wat iemand denkt en je verliest een beetje het contact. Uit het oog wordt snel uit het hart", waarschuwt Wilthagen. "Skypen kan dat oplossen. Als je iemand maar ziet."

Na een tijdje neemt ook de productiviteit af. "Het is productief als je het af en toe doet, maar wie lang en vaak thuiswerkt, raakt daaraan gewend. Je wordt niet gestoord en kan veel doen, maar na een tijdje vlakken de voordelen wat af."

Wat de huidige situatie vooral ingewikkeld maakt, is dat werknemers niet zelf kunnen kiezen om thuis te werken, zegt docent-onderzoeker Human Resource Management Hylco Nijp van hogeschool HAN.

"Het belangrijkste voordeel van thuiswerken is dat je autonomie geeft aan werknemers bij wie dat goed past. Nu bepaalt de organisatie opeens voor iedereen tegelijk dat er thuis gewerkt moet worden", aldus Nijp.

Weg spontane gesprekken en ontmoetingen

Ook hij waarschuwt voor vervreemdingseffecten. "Het ligt er maar net aan hoe lang de situatie duurt, maar je moet wel oppassen. Je hebt minder sociale ontmoetingen, spontane gesprekken bij het koffiezetapparaat waarbij je een probleem kan voorleggen."

Gelukkig zijn er volgens Nijp voldoende tools om toch aangehaakt te blijven: Slack, Whatsapp, Teams, et cetera. 

Nijp heeft veel onderzoek gedaan naar het nieuwe werken, naar flexibel werken, flexibele werktijden. Hij deelt zijn belangrijkste thuiswerktips.

Dit zijn zijn belangrijkste tips voor coronathuiswerkers: 

1. Ben jezelf! Het is een unieke kans om er voor jezelf het beste van te maken. Experimenteer waar mogelijk met werkritme en werktijden, drink je eigen koffie. "Als die basisschool waar jij het over had iedere dag om 12 uur herrie maakt, ga dan iedere dag even wandelen."
2. Probeer samen te werken met je collega's, ook als ze op afstand zitten. Een spontaan mailtje met complimenten sturen, een telefoontje plegen om bij te praten. Ben jezelf ervan bewust dat het prettig is soms contact te hebben.
3. Doe wat je leuk lijkt of wat je zelf belangrijk vindt. Nu je thuiswerkt, kijkt niemand op je vingers. Je hebt dus de ruimte om eigen keuzes te maken en meer uit je werk te halen. Steek bijvoorbeeld energie in een project dat al even op de plank lag.
4. Minder werken is soms beter werken, zegt Nijp. "Ik heb de beste ideeën als ik wandel, douche of sport. Dus 's ochtends knal ik vaak door m'n taken heen, 's middags ga ik luieren of wandelen en 's avonds werk ik dan wat uit. Door slim te werken haal je winst."
5. Zorg voor een goed werkplan. Op kantoor zie je wat collega's doen, wat zij afleveren en wanneer zij aankomen en vertrekken. Thuis heb je dat niet. Zorg dat je duidelijke taken opstelt en baken je tijd af.
6. Zorg voor een goede werkplek, met een goed bureau, goede stoel en goede monitor. "Concentratie en focus is belangrijk. Zoek een afgezonderde plek of maak afspraken met huisgenoten. Doe de deur dicht, zet muziek op. Monitor ook zelf of het goed gaat en wat beter kan.

De bonustip: doe een powernap

Nijp heeft nog een bonustip. "Je kan ook gewoon af en toe een dutje doen", zegt hij, op samenzweerderige toon.

"Als ik vijf minuten slaap, voelt het alsof ik zondagmorgen uitgeslapen wakker word. Dat werkt stukken beter dan dat je vermoeid tegen de slaap zit te vechten. Een powernap kan heel goed als je thuiswerkt. Je hoeft niet altijd heel strak en gedisciplineerd te werken."