Kogel door de kerk: KLM krijgt steunpakket van 3,4 miljard euro

De steun bestaat uit twee delen. De Nederlandse overheid geeft een directe lening van 1 miljard euro aan KLM. De rest, 2,4 miljard, is een lening die KLM krijgt van 11 banken. Maar de Nederlandse staat stelt zichzelf garant voor die lening.

Dat wil zeggen dat als KLM de lening niet zou kunnen terugbetalen, de belastingbetaler daarvoor op moet draaien.

Voorwaarden

Er is twee maanden onderhandeld over de precieze voorwaarden voor steun. Eind april kondigde het kabinet al aan miljarden euro's uit te trekken om KLM door de crisis te helpen.

Daar zitten wel voorwaarden aan, zei minister Wopke Hoekstra (Financiën, CDA) toen al. Zolang KLM overheidssteun krijgt, mag het bedrijf bijvoorbeeld geen bonussen of dividend uitkeren. Air France-KLM keert overigens al jaren geen dividend uit.

Loonoffer piloten

Verder wordt een stevig loonoffer verwacht van het personeel. KLM'ers die meer dan drie maal modaal verdienen wordt gevraagd minstens 20 procent van hun salaris in te leveren, met het idee dat de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen.

Werknemers die minder verdienen wordt gevraagd een kleiner percentage in te leveren. Ook bij andere luchtvaartmaatschappijen in andere landen die steun kregen moesten vooral piloten fors inleveren.

Minder nachtvluchten

Ook wil het kabinet dat KLM werk maakt van het terugdringen van overlast: de uitstoot van CO2 moet omlaag, net als het aantal nachtvluchten.

Het aantal nachtvluchten wordt verminderd van 32.000 naar 25.000. KLM belooft de CO2-uitstoot met 50 procent per passagierkilometer te verlagen in 2030 ten opzichte van 2005.

KLM zal ervoor zorgen vanaf 2030 14 procent van de brandstof voor vliegtuigen duurzaam is. Om dat te bereiken zal het een belang nemen in de biokerosinefabriek in Delfzijl.

Kosten met 15 procent verlagen

Nóg een voorwaarde voor de overheidssteun is dat de kosten bij KLM met 15 procent worden gedrukt.

Opmerkelijk is dat het kabinet vindt dat ook moedermaatschappij Air France-KLM en Air France de kosten moeten verlagen door te reorganiseren.

Hubfunctie

Met Air France-KLM is afgesproken dat de hubfunctie, waarbij passagiers op Schiphol kunnen overstappen naar andere bestemmingen, langer gegarandeerd is.

Zo kan Air France-KLM die overstapfunctie niet meer eenzijdig op een termijn van negen maanden opzeggen, maar daar moet nu een termijn van vijf jaar voor in aanmerking worden genomen.

Schiphol belangrijk voor ons land

Dit geeft volgens minister Cora van Nieuwenhuizen (Infrastructuur en Waterstaat, VVD) en minister Hoekstra van Financiën aan dat Air France helemaal niet van plan is te tornen aan de hubfunctie van Schiphol.

KLM is als grootste gebruiker van Schiphol cruciaal voor de luchthaven. Met de verlenging van de opzegtermijn is er meer zekerheid voor KLM en Schiphol en dus het publieke belang van Nederland, aldus Hoekstra en van Nieuwenhuizen.

State agent houdt toezicht

Om ervoor te zorgen dat de uitvoering van de gemaakte afspraken gecontroleerd wordt, is door het kabinet een zogenoemde 'state agent' aangesteld om toezicht te houden op de besteding van het geld.

De Europese Commissie moet nog formeel akkoord gaan met het steunpakket voor KLM.

Financiële problemen

De steunoperatie voor KLM gebeurt omdat door de coronacrisis het grootste deel van de vliegtuigen aan de grond staat. Er komt dus nauwelijks nog geld binnen, terwijl de kosten wel doorlopen.

In het eerste kwartaal leed Air France-KLM een verlies van 1,8 miljard euro. In het tweede kwartaal zal het verlies fors verder oplopen.

Door het verlies in de eerste drie maanden van het jaar was het eigen vermogen bijna geheel verdwenen. Dat betekent dat er vooral schulden waren. Waarschijnlijk komen Frankrijk en Nederland later dit jaar nog met een nieuwe kapitaalinjectie voor moederbedrijf Air France-KLM.