Grootste economische krimp ooit gemeten in coronajaar 2020, tweede golf dempt herstel
De tweede coronagolf en de strengere maatregelen van de overheid om deze onder controle te krijgen, hebben herstel van de economie in het laatste deel van het jaar verhinderd. De coronacrisis zorgt voor de grootste krimp van de Nederlandse economie ooit gemeten, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
Over het hele jaar gezien kromp de economie met 3,8 procent. Dat is net iets meer dan de krimp van 3,7 procent in 2009 die werd veroorzaakt door de kredietcrisis.
En daarmee is het de grootste krimp die het CBS ooit heeft gemeten. Het gaat om een voorlopig cijfer, het definitieve groeicijfer maakt het statistiekbureau op 26 maart bekend.
Het negatieve record is vooral veroorzaakt doordat consumenten minder uitgaven in de laatste drie maanden van vorig jaar. Die maanden zijn normaal gesproken een periode waarin consumenten juist veel uitgeven, aan cadeaus en horeca rond de feestdagen.
Consument geeft minder uit
Dat was dit jaar anders, de consument gaf juist minder uit dan in de drie maanden ervoor. En dat zorgt ervoor dat na de enorme krimp en bijna net zo'n hard herstel in respectievelijk het tweede en derde kwartaal van 2020 het vierde kwartaal er toch weer een van krimp werd. Die kwam uit op 0,1 procent in vergelijking met het derde kwartaal.
De gedaalde uitgaven van consumenten zijn logisch, want de mogelijkheden om geld uit te geven waren flink ingeperkt. Zo is de horeca al sinds half oktober gesloten. En sinds begin november geldt dat ook voor bijvoorbeeld musea, dierentuinen en pretparken.
Niet alleen de consument gaf overigens minder uit, dat gold ook voor de overheid. Dat de krimp zo klein was in het vierde kwartaal, is te danken aan bedrijven. Die trokken wel flink de portemonnee: hun investeringen stegen met 1,8 procent.
Overheidsmiljarden
De coronacrisis heeft er dus hard ingehakt het afgelopen jaar. Toch is Nederland er ten opzichte van andere Europese landen nog relatief goed vanaf gekomen in 2020. In de eurozone kromp de economie in 2020 met 6,8 procent, meldde het Europese statistiekbureau Eurostat onlangs. Het gaat daarbij wel om voorlopige cijfers, net als bij het CBS.
Uit de cijfers van Eurostat blijkt verder dat de daling en het herstel in andere Europese economieën veel steiler zijn geweest dan in Nederland. In landen als België, Spanje, Italië en Frankrijk krompen de economieën eerst met meer dan 10 procent in het tweede kwartaal. In het derde kwartaal veerden zij vervolgens ook weer op met groeipercentages van meer dan 1 cijfer.
Noodsteun
Dat de economische ontwikkelingen in Nederland wat minder schokkend zijn verlopen, qua groei- en krimpcijfers althans, is mogelijk te danken aan de miljarden aan noodsteun die het kabinet heeft uitgedeeld om bedrijven te helpen.
Tot en met december van 2020 gaf de overheid zeker 24 miljard euro uit aan steun voor het bedrijfsleven. Dat geld ging onder meer naar het compenseren van een deel van de loonkosten, zodat bedrijven geen personeel hoefden te ontslaan. Ook krijgen bedrijven die zijn getroffen door de coronamaatregelen geld om hun rekeningen te kunnen blijven te betalen.
