Deal vakbonden en werkgevers over hervorming arbeidsmarkt: flexwerk ingeperkt
Werkgevers en vakbonden hebben een akkoord bereikt over een grote hervorming van de arbeidsmarkt. De deal, waarin flexwerk sterk wordt ingeperkt, is onderdeel van een advies van de Sociaal-Economische Raad (SER).
De timing van het akkoord is belangrijk, want het kan nog worden besproken in de formatie-onderhandelingen voor een nieuw kabinet.
Wat er met het advies gebeurt is uiteindelijk een beslissing voor de politiek in Den Haag. De SER is het belangrijkste adviesorgaan voor de regering op economisch terrein.
Hoofdpunten
De belangrijkste punten uit het advies van de SER voor het inperken van flexwerk op een rij:
- Voor zzp'ers gaat een minimaal uurtarief van 30 à 35 euro gelden.
- Tijdelijke krachten mogen maximaal nog maar drie contracten van een jaar krijgen.
- Werken op basis van een nulurencontract wordt afgeschaft.
- Foute uitzendbureaus worden aangepakt en er komt een systeem met certificaten.
- Uitzendkrachten bouwen sneller rechten op. Als ze een jaar in dienst zijn, kunnen zij niet zomaar meer op straat worden gezet.
- Uitzendkrachten hebben recht op hetzelfde salaris als iemand die in vaste dienst is en hetzelfde werk doet.
- Draaideurconstructies moeten worden aangepakt.
Kloof tussen arm en rijk dichten
De hervorming van de arbeidsmarkt is nodig om de groeiende kloof tussen arm en rijk in Nederland te dichten, aldus de SER, die ook een 'onderhuids maatschappelijk ongenoegen', signaliseert.
Dat is niet alleen van belang voor het herstel van economie na de coronacrisis, maar ook vanwege de grote veranderingen die op Nederland afkomen, zoals de energietransitie en vergrijzing. De SER adviseert dat er fors wordt geïnvesteerd in 'brede welvaart'.
Investeer in onderwijs en kinderopvang
Beleid moet daarom gericht zijn op een systeem waarbij mensen die zonder werk komen te zitten snel aan een nieuwe baan worden geholpen. Om iedereen een gelijke kans op de arbeidsmarkt te geven, moet het kabinet ook investeren in onderwijs en kinderopvang, adviseert de SER.
Ook zou het wettelijk minimumloon moeten worden verhoogd waarbij de koppeling aan uitkeringen in stand blijft.
"Nederland klaarmaken voor de toekomst", onderstreept Ingrid Thijssen, voorzitter van werkgeversorganisatie VNO-NCW, het belang van het advies.
Dat betekent niet alleen meer zekerheid inbouwen op de arbeidsmarkt, maar ook investeren in de economie. Die investeringen mogen niet afhankelijk zijn van hoe goed de economie draait, bepleit Thijssen.
'Geen bezuinigingen'
De overheid moet voorzichtig zijn het het afbouwen van steunmaatregelen, aldus de SER. "De aandacht moet verschuiven van crisismanagement naar het herstelbeleid."
In de herstelfase zouden lastenverzwaringen (zoals hogere belastingen) en bezuinigingen door de overheid volgens de SER achterwege moeten blijven.
Eind aan schijnconstructies
Werkgevers en werknemers zijn het erover eens dat er een eind moet komen aan schijnconstructies. "Contracten voor onbepaalde tijd moeten weer meer normaal worden", aldus Piet Fortuin van vakbond CNV." "Er moet niet langer op arbeidsvoorwaarden worden geconcurreerd", voegt voorzitter Tuur Elzinga van vakbond FNV daar aan toe.
"Het moet voor werkgevers aantrekkelijker worden om werknemers in dienst te nemen", zegt Jacco Vonhof, voorzitter van ondernemersorganisatie MKB-Nederland.
Zzp'ers niet tevreden
Maar niet iedereen is enthousiast. Cristel van de Ven, van Vereniging Zelfstandigen Nederland, is niet te spreken over het minimumtarief voor zzp'ers van 30 à 35 euro per uur. "We vrezen dat een minimumbedrag een maximumbedrag wordt. Dat er sideletters ontstaan en andere afspraken worden gemaakt." Ze is ook bang dat dit plan het ondernemerschap raakt.
"Er moeten criteria komen. Mensen moeten zelf hun tarief kunnen bepalen en in staat zijn een buffer op te bouwen." Vereniging Zelfstandigen Nederland is niet uitgenodigd om mee te denken met het rapport, tot eigen teleurstelling. "We hebben ons gemeld, maar hebben helaas niet meegesproken."