Ook deze vrienden van Poetin staan nu op de EU-sanctielijst
Nog eens 15 personen uit de entourage van de Russische president Vladimir Poetin kunnen sinds gisteren niet meer bij hun in Europese Unie gestalde geld, vastgoed of superjachten. De vierde ronde van sancties is speciaal gericht op het treffen van zakenlui uit sectoren die de staatskas spekken.
De bekendste: oligarch Roman Abramovich, nu nog eigenaar van voetbalclub Chelsea. Het Verenigd Koninkrijk had al soortgelijke sancties ingesteld en vooruitlopend op dat besluit had de Rus voetbalclub Chelsea al in de verkoop gezet.
De 55-jarige Rus heeft de plek op de Europese sanctielijst te wijten aan zijn jarenlange nauwe vriendschap met Poetin. Dankzij die connectie kon hij zijn rijkdom vergaren en behouden.
Abramovich dankt zijn fortuin aan een belang in staalfabrikant Evraz. De staalsector is een van de sectoren die voor inkomsten voor de Russische oorlogskas zorgen. Daarom heeft de Commissie sancties tegen hem en de andere oligarchen op de lijst ingesteld.
Oligarchen in het vizier
Dat is de verzamelnaam voor de groep steenrijke zakenmensen die hun rijkdom doorgaans te danken hebben aan hun nauwe banden met het Kremlin. Om Poetin onder druk te zetten de oorlog in Oekraïne te beëindigen, komen er steeds meer sancties vanuit het Westen.
Een deel daarvan is het bevriezen van geld en andere bezittingen van personen die Poetin zouden steunen. Behalve dat bijvoorbeeld hun in Europa voor anker liggende superjachten aan de ketting gaan en zij niet bij hun geld kunnen, mogen de personen op de lijst ook niet naar de EU reizen.
Marina Sechina
De enige nieuwe vrouw op de lijst is Marina Sechina, de ex van Igor Sechin, de baas van oliemaatschappij Rosneft. Hij stond al op de lijst, zij nu ook.
Ze gebruikte haar connecties bij de Russische overheid om er zelf beter van te worden. Bedrijven van haar hielpen onder meer bij de voorebreidingen van de Olympische Winterspelen in Sochi in 2014.
Bankiers, staalmakers en wapenleveranciers
De bankiers German Khan en Alexey Kuzmichev zijn beide belangrijke aandeelhouders van het financiële conglomeraat Alfa Group, moederbedrijf van Alfa Bank. Ze worden gezien als enkele van de invloedrijkste Russen, samen met de andere mede-eigenaren Mikhail Fridman en Petr Aven.
De vriendschap van de drie mannen met Poetin levert Alfa Group grote voordelen op, zoals politieke hulp bij investeringsplannen in het buitenland. Andersom financierde de bank een liefdadigheidsproject van de oudste dochter van Vladimir Poetin Maria. In Nederland is Alfa Bank actief met dochterbedrijf Amsterdam Trade Bank.
Viktor Rashnikov
Viktor Rashnikov is de volgende nieuwe oligarch op de lijst. Hij is de eigenaar van Magnitogorsk Iron & Steel Works, de grootste staalfabrikant van Rusland. Volgens Forbes is hij goed voor een vermogen van 6,8 miljard dollar.
Alexander Mikheev
Alexander Mikheev komt uit min of meer dezelfde hoek. Hij is CEO van Rosoboronexport, het officiële Russische bedrijf dat gaat over de in- en uitvoer van wapens en zogeheten dual-use goederen. Dat zijn items die zowel voor onschuldige zaken als voor militaire doelen gebruikt kunnen worden.
De export van wapens is belangrijk voor de Russische staatskas. Volgens de Europese Commissie werd er tussen 2000 en 2020 maar liefst 180 miljard dollar, omgerekend 163 miljard euro, mee verdiend.
Alexander Shokhin
Alexander Shokhin heeft als voorzitter van Ruslands belangrijkste lobbygroepen en bestuurder bij Mechel PAO, een groot mijnbouwbedrijf.
Shokhin pleitte publiekelijk voor meer investeringen vanuit Rusland op de in 2014 door Rusland geannexeerde Krim. Op 24 februari, de dag van de invasie in Oekraïne, was hij aanwezig bij een vergadering van oligarchen met Poetin in het Kremlin over de dreigende sancties vanuit het Westen. Dat is voor de EU een teken dat hij tot de vertrouwelingen van Poetin hoort.
Andrey Ryumin
Ook aanwezig bij die vergaderingen was Andrey Ryumin. Hij is directeur van Rosseti PJSC. Dit door de staat gerunde bedrijf is verantwoordelijk voor de elektriciteitsvoorziening.
Vanuit die functie verzorgde het bedrijf de stroomvoorziening op de omstreden brug van het Russische vasteland naar de Krim.
Suleyman Kerimov
Een plekje op de gastenlijst van de vergadering, lijkt een garantie voor een plekje op de sanctielijst. Want dat lot treft ook Suleyman Kerimov, eigenaar van het conglomeraat Nafta Moscow.
Hij en zijn familie zijn samen goed voor een vermogen van bijna 10 miljard dollar. Een deel daarvan zouden zij hebben ontvangen van Sergei Roldugin, de man die volgens de EU het vermogen van Vladimir Poetin zelf beheert.
In 2006 haalde de miljardair het nieuws nadat hij in Nice een Ferrari Enzo van een slordige half miljoen euro op hardhandige wijze tegen een boom aan parkeerde. Kerimov overleefde het ongeluk maar ternauwernood, meldde The Irish Times destijds.
Vladimir Rashevsky
Vladimir Rashevsky heeft zijn plek op de lijst niet alleen aan zijn aanwezigheid in het Kremlin te wijten. Als bovenbaas bij EuroChem Group AG, een van de grootste kunstmestfabrikanten ter wereld, levert hij ook direct steun aan de rebellen in Donetsk. Dat gebeurt in de vorm van kunstmest.
Kremlin-spreekbuizen
Op de lijst staan verder nog enkele media-bekendheden. Armen Gasparyan bijvoorbeeld, een tv- en radiopresentator met shows bij de zender Sputnik. In zijn shows volgt Gasparyan trouw de lijn van het Kremlin en ontkent hij dat Oekraïne een soeverein land is.
Artyom Sheynin is van hetzelfde laken een pak: hij presenteert voor een andere Russische staatsomroep, Channel One. In zijn talkshows praat hij de annexatie van de Krim goed en stookt hij tussen Oekraïners en Russen.
De Russische invasie van Oekraïne was volgens hem onvermijdelijk om de vrede in het land te bewaren. Deze theorie wordt door het Kremlin ook als rechtvaardiging voor de oorlog gebruikt.
Zijn baas Konstantin Ernst staat ook op de lijst, vanwege de jarenlange propaganda door Channel One voor Russische buitenlandpolitiek. Ernst werd er zelfs meerdere keren voor onderscheiden.
Radio- en tv-presentator Dmitry Kulikov, geboren in het oosten van Oekraïne, krijgt sancties aan z'n broek vanwege zijn erkenning van de onafhankelijkheid van de rebellenregio's in Oost-Oekraïne, het startpunt van de escalatie.
Op de lijst staat verder nog de Armeniër Tigran Khudaverdyan, de directeur van Yandex, een van Ruslands belangrijkste techbedrijven. Ook hij was aanwezig bij de gewraakte vergadering op 24 februari. Volgens de EU speelt Yandex met zijn zoekmachine een belangrijke rol in het manipuleren van nieuws over Oekraïne in Rusland.