Scotch & Soda ten onder: 'Dure kleding en slecht getimede expansie'
De coronapandemie, torenhoge energiekosten en dito inflatie hebben de Nederlandse tak van Scotch & Soda naar eigen zeggen de das omgedaan: het kledingmerk is failliet. Er wordt een koper gezocht voor het hele bedrijf, dat volgens kenners te hoog heeft ingezet. "Het is een duur merk geworden."
De rechtbanken in Amsterdam en Haarlem verklaarden Scotch & Soda maandag bankroet, inclusief het Nederlandse hoofdkantoor en de ontwerpstudio. Het nieuws druppelde in de avond naar buiten, nadat eerst de werknemers van het bedrijf, zo’n achthonderd in Nederland, waren ingelicht, zegt woordvoerder Derk de Vos.
Het faillissement wordt door het bedrijf zelf vooral geweten aan een gebrek aan cashflow, ook wel kasstroom: het geld dat bij een bedrijf binnenkomt en er weer uitgaat. Het geeft een indicatie of een bedrijf ruimte overhoudt om bijvoorbeeld investeringen te doen of schulden af te lossen.
'Klappen niet opvangen'
Die ruimte was er onvoldoende, zegt De Vos. "Ze konden de klappen niet opvangen." De klappen van de coronapandemie en winkels die weken moesten sluiten hadden een negatieve invloed op de financiële gezondheid, schrijft het management van het bedrijf in een verklaring.
Sinds de zomer van vorig jaar worstelt Scotch & Soda bovendien met ernstige problemen door de hoge inflatie, energiecrisis en een dalend consumentenvertrouwen als gevolg van de oorlog in Oekraïne, aldus het bedrijf dat inmiddels in handen van de curator ligt om het faillissement af te wikkelen en een doorstart te forceren.
'Succesvol merk'
Curator Jasper Berkenbosch laat weten dat niet alleen voor het Nederlandse deel een koper wordt gezocht, maar voor het hele bedrijf. "Alle buitenlandse entiteiten vallen weliswaar buiten het faillissement, maar zijn in de distributieketen onlosmakelijk verbonden met de Nederlandse entiteiten", verklaart hij.
Er zouden zich inmiddels al meerdere geïnteresseerden hebben gemeld. Scotch & Soda heeft meer dan tweehonderd winkels in onder meer Frankrijk en de VS. Er werken ongeveer tweeduizend mensen bij het bedrijf.
Scotch & Soda, opgericht in 1985, was een succesvol merk, zegt Dirk Mulder, retaileconoom bij ING. "Met een sterke collectie en goede prijs-kwaliteitverhouding. Handige zakken of gekke prints, er zat altijd een wel leuk gebbetje bij", aldus Mulder, die het faillissement zonde noemt. Verkoop ging van oudsher via derden, zoals de Bijenkorf. Daar zijn ze volgens Mulder groot mee geworden.
Expansiedrift
Maar toen kwam de expansiedrift, het bedrijf ging de grens over en zelfs tijdens de coronapandemie kwamen er tientallen winkels bij. De focus verschoof van het product naar uitbreiding. "Harde groei heeft de stootkracht van het bedrijf aangetast", zegt Mulder. Nieuwe winkels op A-locaties in China, een merknaam opbouwen in Amerika? Het kost allemaal enorm veel geld.
"Scotch is uiteindelijk een groothandel met eigen winkels, dat op zichzelf is al een dure operatie." Corona of de oorlog in Oekraïne met alle gevolgen van dien, hebben daarbij niet geholpen, zegt de econoom. Daar hebben andere retailers ook last van. Maar terwijl de consument terughoudender is geworden, werd Scotch meer een luxemerk. "Het is echt wel duurder geworden", aldus Mulder.
'Verkeerde keuzes'
Een rondgang van RTL Z en Editie NL langs verschillende merkenexperts leert dat Scotch verkeerde keuzes maakte in zijn positionering. Ze wilden exclusief zijn en waren stevig geprijsd. Maar ze wilden óók veel winkels en verkooppunten hebben, waardoor hun kleding en accessoires minder exclusief werden. Uiteindelijk werd er te hoog ingezet en vielen ze te weinig op.
Curator Berkenbosch spreekt vooral van een ongelukkig getimede internationale expansie. "Scotch & Soda is vooral de laatste jaren hard gegroeid. Net in de tijd dat de coronapandemie begon", zegt hij tegen het ANP.
Coronaschuld in plaats van omzet
Nieuwe winkels moesten meteen hun deuren sluiten en dat betekende flinke coronaschulden bij de overheid in plaats van omzet, terwijl er wel flink geïnvesteerd was. Afgelopen jaar zorgde de hoge energieprijzen bovendien voor een volgende strop en daarmee kon het bedrijf niet meer aan zijn betalingsverplichtingen voldoen.
Eigenaar Sun Capital, een Amerikaanse investeerder, heeft geld bij moeten leggen om de boel te redden. "Maar die zeggen nu: het is genoeg", zegt Mulder. "Ik vind het opvallend dat het buitenland niet is meegegaan in het faillissement, want al gaat het daar niet meteen slecht, het zegt wel iets over de rest."
