'Miljardenschade voor Nederlandse economie in beide brexitscenario's'
Hard of zacht: de brexit gaat de Nederlandse economie hoe dan ook pijn doen. Hoeveel miljarden euro's schade de extra handelsbelemmeringen precies opleveren, daar heeft ABN Amro twee scenario's voor geschetst.
Dat het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie de Nederlandse economie keihard treft, is al langer duidelijk.
Duizenden banen
Een harde brexit, zonder handelsdeal, zou een schadepost van bijna 5 miljard euro op kunnen leveren, becijferde kredietverzekeraar Euler Hermes. Na het Verenigd Koninkrijk zelf is Nederland de grootste verliezer in het no-dealscenario.
Maar ook als onderhandelaars Michel Barnier (EU) en David Frost (VK) wél tot een overeenstemming komen, kost dat de Nederlandse economie miljarden euro's en duizenden banen. Dat stelt ABN Amro in een nieuw rapport, dat de bank schreef in samenwerking met de Universiteit Leuven.
Nederland zou ook mét een vrijhandelsverdrag meer dan 4,5 miljard euro mislopen ten opzichte van het bbp in 2019. Als bedrijven niet een aantal praktische voorbereidingen treffen, zoals een registratienummer voor de export, verwacht de bank zelfs dat het bedrag nog hoger uitvalt.
Brexit met deal: indirecte effecten
De schade zou deels op het conto komen van praktische handelsbelemmeringen, zoals langere wachtrijen door grenscontroles en extra documentatielast. Die belemmeringen leveren extra kosten op, die hoogstwaarschijnlijk weer worden doorberekend in de keten. Dat maakt producten uit de EU minder aantrekkelijk voor de Britten.
En we moeten ook rekening houden met indirecte keteneffecten, stelt ABN Amro. Valt de vraag naar Duitse auto's in het VK terug, dan raakt dat ook de Nederlandse toeleveranciers van de autofabrikanten. Ruim de helft van de 4,5 miljard euro schade zou door dit keteneffect berokkend worden.
Tot slot staan bij een zachte brexit bijna 18.000 voltijdsbanen op de tocht in Nederland. Bijvoorbeeld de chemische en de machine-industrie zouden hard worden geraakt; net als de (financiële) dienstverlening.
No-deal? Schade vele malen groter
Mocht het 'doemscenario' plaatsvinden, dan is het ABN-scenario nog veel donkerder. In het geval van zo'n harde brexit gaan de EU en het VK importtarieven heffen op een deel van elkaars producten.
Daarnaast komen er extra handelsbelemmeringen: langere grenscontroles en meer onduidelijkheid over bijvoorbeeld veiligheid en certificering. Die extra belemmeringen gelden bovendien voor alle goederenstromen tussen de EU en het VK, niet alleen voor de producten die belast worden met een importtarief.
Samen zouden deze effecten ervoor zorgen dat de Nederlandse economie bijna vier keer zoveel schade lijdt als in het zachte brexitscenario: zo'n 17,5 miljard euro. Ook het aantal banen dat daardoor kan verdwijnen, is met 70.000 vele malen groter.
Concurrentiepositie versterken
ABN Amro wijst erop dat in dit rapport de eventuele positieve effecten van een brexit niet zijn meegenomen. Denk aan Britse bedrijven die zich in Nederland vestigen. Ook ziet de bank kansen voor Nederland in het extra werk dat de brexit met zich meebrengt.
Administratief dienstverleners kunnen bijvoorbeeld profiteren van de toegenomen documentatielast. Advocaten zouden zich in de veranderde wet- en regelgeving kunnen specialiseren. Bedrijven doen er kortom goed aan om hun concurrentiepositie te versterken.