Brexit: problemen in de havens verwacht
Vrijdag is het zover. Vrachtwagens kunnen dan niet langer zonder extra controles doorrijden van het Verenigd Koninkrijk naar het Europese vasteland. Hoewel er op het laatste moment toch een brexitakkoord is gekomen, komt bij import en export een hele papierwinkel kijken.
Bereid u voor op de brexit, roept de douane al maanden, met een waslijst aan zaken die bedrijven moesten regelen. Toch hebben lang niet alle bedrijven hun zaakjes op orde, vreest Evofenedex, de brancheorganisatie die vervoerders en producerende bedrijven als lid heeft.
Vóór de brexit was er geen speciale douanevergunning nodig voor de handel met het Verenigd Koninkrijk (VK). Dat verandert. "Maar we zien dat er relatief weinig douanevergunningen zijn aangevraagd", zegt beleidsadviseur Godfried Smit van Evofenedex.
Voorbereiding
Van uitstel komt afstel. Vanwege de lange periode van onzekerheid hebben sommige bedrijven maatregelen uitgesteld. "Er zijn bedrijven die heel goed zijn voorbereid, maar ook bedrijven die dat niet hebben gedaan."
We hoeven niet meteen bang te zijn voor lege schappen. Voor de Britten geldt hetzelfde: veel bedrijven hebben een grote voorraad ingeslagen. Ze kunnen dus even vooruit. Dat geldt onder meer voor een Engelse importeur van toiletrollen, die voor weken voorraad heeft liggen.
Afwachten
"Ondernemers die geen verswaren exporteren of importeren zullen de maand januari rustig afwachten", verwacht Smit. Bij versproducten en medicijnen met een korte houdbaarheid is dat anders.
"Die moeten wel, maar we verwachten dat er de eerste twee maanden nog opstroping is bij de logistieke knooppunten zoals bij de ferry's. Dan moet iedereen nog aan de nieuwe situatie wennen."
Bedrijven moeten vanaf 1 januari goederen die via de ferry naar het VK gaan vooraf aanmelden via een digitaal systeem. Geen documenten ingestuurd? Dan geen overtocht.
Ongeveer 6 procent van de goederen wordt nu nog niet aangemeld, aldus het Havenbedrijf Rotterdam. En bij een deel van de aangemelde goederen ontbreken momenteel mogelijk nog gegevens.
Bufferparkeerplaatsen
In het havengebied zijn verschillende afsluitbare parkeerplaatsen ingericht, om vrachtwagens op te vangen als chauffeurs de papieren niet in orde hebben. Die chauffeurs krijgen geen toegang tot de ferryterminals van DFDS en P&O en Stena Line.
Met behulp van bewegwijzering en verkeersregelaars worden de chauffeurs naar de dichtstbijzijnde bufferparkeerplaats gestuurd.
Files
Daar zou genoeg plek moeten zijn, maar als het lokale verkeer op de N15 en daardoor het verkeer op de A15 toch vast dreigt te lopen, is er een backup.
In de verkeerscentrales in Rhoon (Rotterdam) en Velsen houden medewerkers van Rijkswaterstaat het verkeer in de gaten. De verkeerscirculatieplannen liggen klaar. Bij Venlo kan het vrachtverkeer al een andere route opgestuurd worden.
Geen invoerrechten
Door het net voor Kerstmis getekende vrijhandelsakkoord is een deel van de rompslomp voorkomen. Europa en het Verenigd Koninkrijk hebben afgesproken dat er wederzijds geen invoerrechten op goederen komen.
Zonder akkoord zou handel moeten plaatsvinden volgens de regels van de Wereldhandelsorganisatie (WTO). Lading naar de Engelsen wordt dan net zo behandeld als lading naar pakweg China. Exportbedrijven zouden dan douaneheffingen moeten gaan betalen
Europees genoeg?
Er is nog wel een probleem, zegt Godfried Smit. "Het is voor de Britten heel moeilijk om te zien of een product wel Europees genoeg is om door te mogen."
De nul procent-regeling is duidelijk bij bijvoorbeeld appels die in Nederland zijn geteeld en geplukt. Maar veel producten bestaan uit onderdelen uit verschillende landen. Smit: "In een auto zitten bijvoorbeeld onderdelen uit negentig landen. Dat maakt het ingewikkeld. En de afnemer weet nu ook niet hoe iets beoordeeld wordt en hoe duur het dus wordt."
Vrijdag gaan de nieuwe regels in. De Britten hebben beloofd er soepel mee om te gaan. Op nieuwjaarsdag ligt de handel grotendeels stil, dus de eerste echte test wordt op maandag 4 januari verwacht.
Wat verandert er voor jou?
Niet alleen voor ondernemers verandert veel. Ook consumenten gaan de effecten van de brexit merken. Wat gevolgen op een rij.
- Shop till you drop, maar nu niet meer. Je mag nog maar voor 430 euro aan goederen uit het Verenigd Koninkrijk meenemen. Als je voor meer geld hebt geshopt in een stad als Londen, moet je dat melden bij de douane.
- Vanaf oktober heb je een paspoort nodig om naar het VK te reizen. Een identiteitskaart is dan niet meer genoeg.
- KPN, VodafoneZiggo en T-Mobile hebben beloofd voorlopig niets te veranderen. Maar ze kunnen roamingkosten gaan rekenen voor internet-en belverkeer als je in een niet-EU land bent.