Olieprijs op hoogste punt sinds maart door 'vaccin-optimisme'

Een vat Brentolie van 159 liter kostte eind oktober nog geen 38 dollar, nu is dat 40 procent meer. Daar zijn twee redenen voor, legt energie-analist Jilles van den Beukel uit.

De belangrijkste is dat er door de komst van meerdere vaccins tegen het coronavirus optimisme is gekomen. Door het vaccin zullen lockdowns kunnen worden afgezwakt of opgeheven. Goed voor de economie, 'en dus zal de vraag naar olie stijgen'.

Opec

De tweede is dat de Opec, de organisatie van olie-exporterende landen, zich aardig aan de eigen afspraken houdt, aldus Van den Beukel. De Opec probeert via het maken van afspraken over de productie de prijs van olie te beïnvloeden.

Toen vorig jaar als gevolg van de coronacrisis de olieprijs daalde, werd de productie teruggebracht. Vaak houden niet alle landen zich aan zo'n afspraak en pompen ze toch meer olie op, wat de prijs drukt. Nu valt dat dus mee.

Rusland

De Opec overlegt de laatste jaren overigens samen met Rusland, naast de VS en Saoedi-Arabië is dat één van de drie grote olieproducenten in de wereld. Rusland zit (net als de VS) niet in de Opec, maar Saoedie-Arabië wel.

Vandaag is er een vergadering over de productie van deze Opec+ in de maand februari. "De komende maanden zal de Opec waarschijnlijk, met de verwachte hogere vraag in het achterhoofd, de olieproductie met in totaal 2 miljoen vaten per dag verhogen, met stapjes van 500.000 vaten", denkt Hans van Cleef, olie-expert van ABN Amro. De prijs zal dat kunnen hebben, denkt hij.

Schalie-olie

De Opec+ wil de olieprijs niet te veel laten dalen, een hoge olieprijs kan ook schadelijk zijn. Als de olieprijs rond de 50 tot 55 dollar staat, dan wordt het voor schalieolieproducenten in de VS immers interessant om hun productie op te voeren, aldus Van Cleef.

De afgelopen jaren verhoogden de Amerikanen hun olieproductie flink, dankzij schalieolie. Die olie wordt gewonnen via een proces waarbij onder hoge druk scheuren in de bodem worden gecreëerd.

Dat is een duurdere methode, maar als de olieprijs maar hoog genoeg is, dan kan het toch economisch aantrekkelijk zijn.

Investeren moeilijk

Mogelijk dat schalieolieproducenten in de VS pas bij een nog wat hogere olieprijs hun productie echt gaan verhogen, denkt Van Cleef. Door hun magere resultaten is het voor hen namelijk lastiger om te investeren.

"Bovendien is het moeilijker geworden om geld te lenen hiervoor, omdat geldgevers vorig jaar te maken kregen met schalieoliebedrijven die als gevolg van de gedaalde olieprijs de rente en aflossingen niet meer konden opbrengen."

De productie van schalieolie zal dan ook pas flink stijgen bij een olieprijs van 60 tot 70 dollar per vat, denkt Van den Beukel dan ook.

Rusland versus Saoedi-Arabië

De discussie over het ontmoedigen van Amerikaanse schalie-olieproducenten legt ook een tegenstelling tussen Rusland en Saoedi-Arabië bloot. De Russen kunnen voor hun overheidsbudget toe met een olieprijs van 40 tot 45 dollar, zodat zij kunnen leven met de huidige olieprijs.

De Saoedi's hebben echter een olieprijs van 70 tot 80 dollar nodig, zodat wat hen betreft de olieprijs wat hoger mag. "Het risico is dan wel dat een hoger aanbod vanuit de VS zorgt voor een drukkend effect op de olieprijs", aldus Van den Beukel.

'Geen flinke stijging olieprijs'

De afgelopen 20 à 30 jaar is de bevolking van Saoedi-Arabië flink gestegen en de de facto leider Mohammed bin Salman zal zolang hij nog de kroonprins is en niet de koning, de bevolking tevreden willen houden. Daardoor kan er dus niet te veel worden bezuinigd, zegt Van den Beukel.

Toch ziet Van Cleef de olieprijs niet veel oplopen. Het verschil tussen de hoeveelheid olie die wordt opgepompt en die wordt gebruikt is weliswaar niet zo groot, maar de voorraden zijn wel best hoog. Daarbij zijn er veel Opeclanden die hun productie redelijk snel kunnen opvoeren. "Dat sluimert toch boven de markt."