AEX bijna weer op record van 20 jaar geleden: reden voor hoogtevrees?

1. Hoe hoog staat de AEX-index?

De AEX-index staat vandaag rond de 688 punten. Daarmee zijn we nog maar zo'n 13 punten (2 procent) verwijderd van het hoogste slot ooit: 701,56 punten op 4 september 2000.

De AEX steeg dit jaar al met 10 procent. In vergelijking met de dip van eind oktober is de winst zelfs al 29 procent.

2. Het gaat toch slecht met de economie?

Dat klopt, door de lockdowns hebben bijvoorbeeld de horeca, winkels en reisorganisaties het zwaar. De Nederlandse economie kromp in 2020 niet voor niets met 3,8 procent. Dat is de grootste krimp die ooit is gemeten.

En dan te bedenken dat de overheden in Nederland  - en wereldwijd - veel geld in de economie pompen om de effecten van de coronacrisis te verlichten.

Coronavaccin

De beurs kijkt ook naar het vaccinnieuws. Toen eind oktober bekend werd dat er een vaccin is, begonnen beleggers vooruit te lopen op het afzwakken van de lockdownmaatregelen. Dat zou namelijk een impuls aan de economie moeten geven.

De verwachting is immers dat als meer mensen gevaccineerd zijn, consumenten weer uit eten gaan en dat sportscholen en winkels waarschijnlijk weer open kunnen.

De Europese Commissie verwacht in ieder geval dat de economie van Nederland en andere eurolanden vanaf het tweede kwartaal gaat groeien.

Veel beursfondsen draaien nu al goed. Zo wordt verwacht dat de winsten van bedrijven uit de Amerikaanse S&P 500-index in het vierde kwartaal 3,4 procent hoger zijn dan een jaar eerder.

Grote bedrijven zijn vaak ook in andere delen van de wereld actief, zodat ze bijvoorbeeld kunnen profiteren van de aantrekkende economie in China. Ook is er in de kosten gesneden.

3. Doen alle beursfondsen het goed?

Er is sprake van een tweedeling. Zo doen bedrijven die voordeel hebben van lockdowns en het feit dat we meer thuiswerken het goed.

Denk hierbij aan techondernemingen als chipmachinemaker ASML (we kopen meer laptops en telefoons en daar zitten chips in) en Adyen (dat profiteert van de hogere aankopen van consumenten in webwinkels).

Andere bedrijven deden het juist slecht. Zo staat de koers van verhuurder van winkelcentra Unibail-Rodamco-Westfield 55 procent lager dan een jaar geleden. Ook Air France-KLM (-50 procent) heeft het moeilijk op de beurs, net zoals bijvoorbeeld de banken.

Techbedrijven tellen steeds zwaarder mee in de index, zowel in de VS als in Nederland, zodat hun goede prestaties op de beurs ook meehelpen de index op te stuwen. 

4. Hoogtevrees?

Als koersen stijgen, dan slaat bij sommige beleggers de angst toe: gaat het niet te hard en zijn de aandelen niet te duur? Wall Street staat al wel op het hoogste punt ooit.

Cruciaal verschil met Nederland: bij de berekening van de brede Amerikaanse S&P 500-index wordt ervan uitgegaan dat ontvangen dividenden weer in aandelen uit die index worden gestoken. Als dat bij de AEX ook het geval zou zijn, dan zou nu ook de AEX op recordhoogte staan.

Er zit veel speculatie in de markten, zegt RTL Z-beurscommentator Durk Veenstra. Hij wijst op de koersstijgingen van nichefondsen zoals cannabisbedrijven in de VS, het gedoe rond Gamestop en de koersexplosie van cryptomunten zoals bitcoin.

"Het gaat al heel erg lang heel erg hard, misschien zijn beleggers wel erg ver vooruitgelopen op een herstel van de economie", vult Teeuwe Mevissen, senior macro strateeg bij RaboResearch, aan.

Hij stipt aan dat een aantal indicatoren op rood staat, zoals de zogeheten Buffett-indicator, genoemd naar superbelegger Warren Buffett. Die indicator vergelijkt de beurswaarde van alle uitstaande aandelen met die van omvang van de economie. De index staat nu hoger dan tijdens de internetzeepbel van het jaar 2000.

"De rente is nog wel laag", zegt Veenstra. "Bij de bank krijg je op je spaargeld dus nauwelijks wat. Als je een flink vermogen hebt, dan moet je zelfs rente betalen. Dan lijken aandelen aantrekkelijker. De rente loopt wel wat op, maar dat is nog beperkt", aldus Veenstra.