App brengt verloop MS in kaart: 'Als je moe bent, typ je langzamer'

"Als je een avond flink uit bent geweest, heb je er ook last van", zegt Hofstee in gesprek met RTL Z. Je reageert trager op Whatsapp-berichten, maakt meer fouten en bent korter van stof. "Dat zie ik ook bij mijn moeder, als ze een dag minder energie heeft."

Ben je vermoeid, dan reageer je minder goed. Met die hypothese namen Hofstee en compagnon Erwin Redeman in 2016 deel aan een MS-hackathon. MS, of multiple sclerose is een chronische aandoening aan het centrale zenuwstelsel. In Nederland hebben meer dan 17.000 mensen de ziekte.

Tijdens de hackaton werd gezocht naar methoden om onderzoek naar MS te verbeteren. 'Hoe krijg je meer data uit een patiënt?' was de hamvraag voor deelnemers. Redeman en Hofstee kwamen met het winnende idee.

Oog-handcoördinatie

Inmiddels zijn er twee versies van een app met de naam Neurokeys: een voor het grote publiek (gratis en anoniem) en één voor onderzoek met patiënten. "De app vervangt je standaard toetsenbord met een Neurokeys-toetsenbord", zegt Hofstee. Vanuit daar filtert de software informatie uit hoe je tekst typt, bijvoorbeeld snelheid of aantal woorden. Wat je typt kan niet worden gelezen.

"Vermoeidheid heeft invloed op je oog-handcoördinatie, en dat heeft weer effect op je typgedrag." Zo zie je uiteindelijk het verloop van je energielevel over een bepaalde periode. Met notities kun je bijhouden of je bijvoorbeeld hebt gesport of minder hebt geslapen. "Ik zie bijvoorbeeld een duidelijke energiedip als ik niet sport of als ik een jetlag heb."

Medicijnen als service

'Real world evidence' wordt het genoemd: informatie uit het dagelijks leven die kan helpen bij het bieden van persoonlijke zorg. "Een chronisch zieke patiënt komt maar een keer of twee per jaar bij een arts. Die vraagt hoe het gaat, neemt een paar tests af, maar heeft verder niet genoeg houvast", zegt Hofstee.

Data zijn daarom 'the next big thing' in de industrie, weet hij. Farmabedrijven willen toewerken naar medicine as a service. Een tak van sport waar ook Hofstee zijn geld hoopt te verdienen. "Ik geloof niet in een verdienmodel met een euro per download. We willen verdienen op efficiëntie."

Data in de zorg

Volgens hoogleraar neurologie en directeur van het MS Centrum in Amsterdam, prof. dr. Bernard Uitdehaag is er veel behoefte aan data in de zorg. "Als je een ziekte nauwkeurig kunt monitoren, dan kun je uiteindelijk ook achteruitgang voorspellen. En als je weet waar de problemen zich afspelen kun je er ook op ingrijpen en bijvoorbeeld het gebruik van medicijnen evalueren."

Uitdehaag is ook betrokken bij een wetenschappelijke studie met Neurokeys onder honderd MS-patiënten, die studie is nog in volle gang. Hofstee hoopt erachter te komen of zijn app iets kan toevoegen aan het aanbod. Binnenkort start een tweede studie, in samenwerking met de Amerikaanse Stanford University.

Johnson & Johnson

Vorige week verzilverde Neurocast een deelname aan JLabs, een innovatienetwerk van farmareus Johnson & Johnson. Met een team van zo'n twintig mensen moet er verder aan de techniek worden geschaafd. Hofstee heeft hiervoor een aantal subsidies en investeringen binnengehaald. "Ik ben bezig met een nieuwe ronde", zegt hij.

Medische innovatie is een hele opgave, weet Hofstee. "Ieder jaar worden er duizenden zorgapps gelanceerd, het merendeel overleeft niet." Neurokeys moet net zo gewoon worden als een thermometer. Daarvoor moet worden bewezen dat het werkt en moeten autoriteiten, zoals de Amerikaanse FDA of het Europese EMA het goedkeuren.

"Het idee is veelbelovend", zegt Uitdehaag over Neurokeys. "Vooral omdat er permanent gemeten wordt, zonder dat je dat door hebt. Of het ook een succes wordt, hangt af van de uitkomsten van de studies. Dan weet je pas echt of de logica erachter overeind blijft."

'Janboerenfluitje'

Het is een lang en ingewikkeld proces, weet de hoogleraar. De lancering van een medicijn kan zomaar vijftien jaar duren, voor een tool zoals die van Neurocast is dat korter, weet Hofstee. "Het is frustrerend maar het gaat ook over mensen. Ik wil ook niet dat mijn moeder wordt behandeld op z'n janboerenfluitjes."

De app moet uiteindelijk ook werken voor andere chronische ziekten, zoals ADHD, Alzheimer en Parkinson. "Het mooie aan onze oplossing is dat je er weinig voor hoeft te doen. Mijn moeder gaat echt geen dagboek bijhouden. Ze heeft er ook niet om gevraagd om ziek te zijn. Maar je telefoon pakken, ja dat doet iedereen. Soms tachtig keer per dag."