Managen op pantoffels: 'Thuiswerk vraagt om vertrouwen in je team'
Veel managers stuurden begin dit jaar hun team nog aan vanaf kantoor en in net pak. Inmiddels is dat via een scherm en in sommige gevallen op pantoffels. Het brengt nieuwe uitdagingen, vertellen bazen Jan-Willem van der Schoot en Joris Toonders. Mensen bij de les houden, projecten aansturen: vertrouwen lijkt het toverwoord voor succes.
Het eerste dat je wil doen als kersverse leider is je mensen zien, weet Jan-Willem van der Schoot, manager van de Nederlandse tak van betaalbedrijf Mastercard. Praten, luisteren, brandjes blussen en samen in klantdossiers duiken.
Maar als je op 1 april 2020 begint aan je nieuwe baan, midden in de eerste lockdown, is dat even een ander verhaal dan anders. Opeens werkten we bijna allemaal thuis en moest alles via het internet en de telefoon.
'Mijn vader belt de hele dag'
"Ik heb een lijstje gemaakt van mensen die ik wilde spreken en meer dan honderd gesprekken ingepland. Mijn kinderen zeiden: mijn vader? Die belt de hele dag", zegt Van der Schoot.
Wat technologie betreft, werd niemand in het team van 35 mensen bang van thuiswerken, zegt hij. Het was zo geregeld, zat ingebakken in de cultuur. Maar het emotionele deel blijkt lastiger. "Na een tijdje merk je toch dat mensen behoefte krijgen aan contact."
Contact is het grote euvel
Ook Joris Toonders, eigenaar van marketingbureau Yonego, merkte dat in de afgelopen maanden binnen zijn team van negentig mensen. "We werken al met laptops en de cloud. Maar we kunnen niet samen lunchen of kletsen aan een bureau."
Contact is het grote euvel van het vele thuiswerken geworden. Wordt het te weinig, dan ervaren we stress en eenzaamheid. Het gaat ten koste van de productiviteit en kost werkgevers uiteindelijk bakken met geld, zo becijferde advieskantoor PwC recent.
We zijn het videobellen zat
We zijn dat videobellen inmiddels behoorlijk zat. Het maakt overleggen of brainstormen er ook niet makkelijker op, zegt Van der Schoot. "Je mist dingen, zoals lichaamstaal. En je kunt niet goed zien of iemand echt meedoet. Het geeft altijd een vorm van onrust."
Echt contact is voor niets in te wisselen, zegt ook Toonders. Toch moesten beiden dit jaar op zoek naar nieuwe vormen van verbinding. Dan gaat het om letterlijke vormen, zoals Zoom-bingo's of samen videokoken met kerst zoals ze bij Mastercard doen.
Het zijn leuke dingen, maar ze zijn ook noodzakelijk om mensen erbij te houden. "Dat moet je blijven doen", zegt Van der Schoot die blij is met de creativiteit van zijn team. "Er wordt van alles georganiseerd."
Complimentje op je scherm
Bij Yonego organiseren ze rond deze tijd de complimentenweken, een maand waarin collega's persoonlijk waardering voor elkaar uitspreken en anekdotes delen. Normaal in een schriftje, maar nu per video.
"Het zijn boodschappen die mensen niet zo snel naar elkaar uitspreken", zegt Toonders. "Het zorgt ervoor dat er een wij-gevoel blijft bestaan. De nodige verbinding, los van de koffieautomaat", zegt hij.
"Het grote gevaar van thuiswerken is dat managers alles willen controleren wat mensen doen."
Vertrouwen als basis
Het maakt juist nu het verschil, vindt de ondernemer. Steun voor iemand die het moeilijk heeft of samen lachen om leuke momenten. "Het is kwetsbaar durven zijn", zegt hij. Dat schept vertrouwen: de basis voor een goed opererend team en bedrijf.
Verbinding zoeken kan volgens Toonders ook door het geven van vertrouwen. Het grote gevaar van thuiswerken is volgens hem dat bedrijven en hun managers op de handrem gaan en alles willen controleren wat mensen doen.
'Het gaat niet om uren'
"Wij meten ook resultaten, maar niet om mensen te controleren", zegt hij. "Het gaat niet om hoe laat je begint of hoe lang je doorwerkt." Dat houd je niet vol in tijden van lockdowns, legt hij uit.
Hetzelfde risico wordt aangestipt door spreker en coach Judith Webber van Pure Human. Ze adviseert bedrijven over talentontwikkeling en leiderschap. "Veel ondernemers staan in de overleefstand, daardoor wordt er veel minder geïnvesteerd in individuele teamleden en contact", zegt ze. "Juist nu is dat belangrijk."
"Ga niet klokken en krampachtig aansturen."
'Uitnodigend leiden'
De meeste mensen deugen, weet Webber. "Als je daarvan uitgaat, gaat je team vanzelf draaien." Niet klokken en krampachtig aansturen, maar vertrouwen en 'uitnodigend' leidinggeven is waar het naartoe moet.
Dat was eigenlijk al zo, maar is door corona nog relevanter geworden. "Managers mogen vaker vragen wat mensen nodig hebben in hun werk", zegt Webber. Buiten de hokjes van een functie denken. "Wat wil iemand ontvangen? En wat geeft die persoon graag terug?" Zo maak je die verbinding concreet.
"Het gaat uiteindelijk niet om dat scherm tussen jou en je mensen, maar het vermogen om je in te kunnen leven."
Meer tijd om stil te staan
In deze tijden hebben we meer tijd om stil te staan bij ons werk. "Motivatie van binnenuit is nog belangrijker geworden voor een baan", aldus Webber. Voor sommigen blijft er bij het wegvallen van het sociale deel weinig over.
"Die zitten niet op de juiste plek, maar dat is los van corona dan ook al zo." Door corona komt dat ook meer aan de oppervlakte, weet Webber.
"Voor managers gaat het uiteindelijk niet om het scherm dat nu tussen jou en je mensen zit, maar om je vermogen om je in te leven in je mensen, interesse te tonen. Dat is al een heel goed begin."
