Sterke dollar is goed voor onze export, maar je vakantie in de VS wordt duurder

Een jaar geleden kreeg je voor een euro nog zo'n 1,22 dollar, maar inmiddels is dat nog maar rond de 1,05 dollar. De euro is dus zwakker geworden, of, als je het andersom bekijkt, de dollar sterker.

Dat heeft voor- en nadelen. Eerst maar de voordelen. Een bedrijf uit Nederland, of uit de eurozone, dat exporteert naar de VS is voordelig uit. Als je dezelfde prijs in euro's rekent, dan hoeft een Amerikaanse afnemer namelijk minder dollars neer te leggen voor jouw product, zodat de vraag waarschijnlijk zal stijgen. Of een Nederlandse exporteur krijgt voor de dollars die hij in de VS ontvangt meer euro's.

Ook zullen winsten van bedrijven die veel omzet boeken in de VS, zoals Ahold Delhaize, omgerekend in euro's hoger uitvallen.

Meer toeristen uit de VS

Verder krijgen Amerikaanse toeristen die naar de eurozone op vakantie gaan meer euro's voor hun dollars, zodat vakantie voor hen goedkoper wordt. Ze kunnen een grotere pizza en meer souvenirs betalen van hun zuurverdiende centjes.

Daardoor zullen er mogelijk meer Amerikanen de Atlantische Oceaan oversteken voor hun vakantie en dat is goed voor de economie van bijvoorbeeld Amsterdam en Giethoorn.

Nadelen

Maar je raadt het al, het werkt ook de andere kant op. En dan kan de sterke dollar juist een nadeel zijn. Als je spullen importeert uit de VS bijvoorbeeld, dan ben je meer euro's kwijt, of je kunt voor dezelfde hoeveelheid euro's minder kopen.

En een tripje naar New York, of een rondreis door de Rocky Mountains, wordt voor ons een stuk duurder.

Ook Curaçao, Aruba en Dubai duurder

Dat geldt overigens ook voor een vakantie naar bijvoorbeeld Curaçao, Aruba of onder meer Dubai. Want op Curaçao (en het Nederlandse deel van Sint Maarten) hebben ze de Antilliaanse gulden en op Aruba de florin. Die zijn gekoppeld aan de Amerikaanse dollar. En in de Dubai, één van de emiraten van de Verenigde Arabische Emiraten, is de waarde van de dirham gekoppeld aan die van de dollar.

Als je naar onder meer Bonaire, Ecuador of Panama gaat, dan betaal je zelfs gewoon met dollars. Ook een reisje die kant op is dus duurder geworden.

Slechter af aan de pomp

Voor automobilisten is de sterkere dollar ook slecht nieuws. Om benzine en diesel te maken heb je immers olie nodig en de olieprijs is in dollars. Als de dollar sterker wordt en de euro dus zwakker, dan zijn we omgerekend in euro's dus meer kwijt voor een vat olie.

Sinds begin dit jaar is de olieprijs, als gevolg van de onrust die de Russische inval in Oekraïne veroorzaakte, flink opgelopen. Voor Nederlanders kwam het effect van de sterkere dollar daar nog eens bovenop.

De prijs van benzine en diesel die je aan de pomp betaalt wordt overigens maar voor circa de helft door de olieprijs bepaald. De rest bestaat voor het grootste deel uit btw en accijnzen.

Grondstoffenprijzen in dollars

Het beeld van winnaars en verliezers is overigens niet altijd zwart-wit, zegt Bas van Geffen, macro-econoom bij Rabobank, die onder meer het beleid van de Europese Centrale Bank volgt. Want grondstoffenprijzen zijn vaak in dollars. "Dus exporterende bedrijven die profiteren van de sterkere dollar zullen waarschijnlijk ook onderdelen of grondstoffen moeten inkopen, waar ze dus meer euro's voor kwijt zijn."

Daarbij is er nu door lockdowns in dat land minder vraag uit China (waarvan de munt de facto is gekoppeld aan die van de dollar), zodat het voordeel van een sterke dollar minder telt. Ook is het door de problemen met voorraadketens in China lastiger om bepaalde onderdelen te importeren, zodat  exporterende bedrijven uit Nederland bepaalde producten mogelijk niet of moeilijker kunnen maken.

Hierdoor werd dollar sterker

Dat de dollar sterk is geworden en de euro zwakker heeft aan paar redenen. Zo is de rente in de VS hoger dan in de eurozone en verwacht wordt dat deze dit jaar ook meer wordt verhoogd dan in de eurozone, zegt Philip Marey, Amerika-econoom van Rabobank. "De inflatie in de VS is namelijk hoger dan in de eurozone en centrale banken verhogen vaak de rente om de inflatie de kop in te drukken."

Beleggers zullen liever obligaties in de VS hebben (met een hogere rente), dan die uit de eurozone en dat zorgt ervoor dat er meer vraag is naar dollars, waardoor de dollarkoers stijgt.

Veilige haven

Verder wordt de dollar al lang door beleggers als een veilige haven gezien. Zo wordt de kans dat je je geld terugkrijgt als je van de Amerikaanse regering leent, hoger ingeschat dan de kans als je obligaties van bijvoorbeeld Griekenland koopt. In de huidige tijd van onrust, onder meer door de oorlog in Oekraïne, kiezen beleggers eerder voor zekerheid.

Ook zal de Europese economie eerder en harder worden geraakt als Rusland stopt met de levering van olie of gas, aldus Van Geffen.