Hoge kosten en te veel coronasteun: horecabazen stoppen zelf

"Onze kosten zijn 20 tot 25 procent gestegen, dat is te veel om ook nog onze schulden uit coronatijd op tijd af te betalen. We nemen daarom liever het heft in eigen handen, vanaf 1 juli sluiten we de deuren", zegt Mathilde van der Ploeg, mede-eigenaar van Nett Soulfood & Drinks in Apeldoorn.

Kosten

De kosten van zo'n beetje alles zijn gestegen, van de inkoop van een pak melk tot een fles wijn, het legen van vuilcontainers en de personeelskosten, legt Van der Ploeg uit.

Ze gebruikt biologische producten en die zijn veel duurder dan de 'gewone' variant, zegt ze. "Daardoor moeten we nu 15 euro vragen voor een broodje voor de lunch en 10 euro voor soep. Het is niet dat de klanten de prijzen te hoog vinden, we zouden onze prijzen nog verder kunnen verhogen, maar dat willen we niet, er is een grens, je moet ook achter staan wat je verkoopt."

Quitte

Toen Nett begon was het een ander verhaal. "Maar nu draaien we quitte, dat is niet waar je het voor doet". Bovendien kregen Van der Ploeg en haar compagnon tijdens de coronapandemie te veel coronasteun, en nu ze in feite voor niets werken, wordt het op tijd terugbetalen van die steun lastig, aldus Van der Ploeg.

De coronaschuld wordt wel terugbetaald, maar haar compagnon en zij gaan daarna iets totaal anders doen. "Mijn compagnon gaat meubels verkopen, ik heb nog geen idee. Het wordt in ieder geval niet iets anders in de horeca, je blijft dan tegen de hoge kosten aanlopen."

Overgrote meerderheid stopt zelf

Uit cijfers van de Kamer van Koophandel blijkt dat Van der Ploeg geen uitzondering is. In het eerste kwartaal van dit jaar stopten 2337 horeca-vestigingen en daarvan ging het in slechts 177 gevallen om een faillissement.

De overgrote meerderheid van de horeca-ondernemingen, 92 procent, werd opgedoekt omdat de eigenaren zelf het bijltje er bij neer gooiden. Ook in de afgelopen jaren stopte de horeca-eigenaren er grotendeels zelf mee.

Energiekosten

Ook Karen Sikkema, eigenaar van Wintertuin Experience in Baarn, houdt het voor gezien. Per 10 juli sluit de horeca in de Wintertuin. De Escape Room wil Sikkema overigens wél openhouden.

Hét probleem voor Sikkema is haar hoge energierekening. Wintertuin Experience zit in een voormalige botanische kas. Het is een schitterend gebouw, maar in de winter zijn de stookkosten hoog. En in de zomer kan het er wel 40 graden worden, waardoor de kosten voor koeling, van bijvoorbeeld koelkasten, ook de pan uitrijzen.

Daarnaast spelen ook de hoge onderhoudskosten van de kas en andere gestegen kosten Sikkema parten. "Als alleen de onderhouds- en energiekosten hoger waren geworden, hadden we dat prima kunnen opvangen. Maar nu is over de hele linie alles duurder, en die combinatie is niet meer te dragen."

NOW-steun

Tijdens corona kreeg Sikkema steun van de overheid. Maar omdat ze pas medio 2019 begon met Wintertuin Experience, viel de omzetdaling tijdens corona ten opzichte van een jaar laag uit.

Daardoor moet de NOW-steun voor meer dan de helft worden terugbetaald, aldus Sikkema. Een bedrag van meer dan 25.000 euro. Dat droeg bij aan de beslissing om te stoppen.

'Meer faillissementen in 2023'

Maar één op de drie horeca-ondernemers kan de hogere kosten volledig of grotendeels doorberekenen, schrijft ook econoom Katinka Jongkind, die bij ING Bank de dienstensector volgt, in een rapport.

Dat is volgens haar beduidend lager dan in andere sectoren. Vooral restaurants en cafés hebben moeite om de prijzen volledig bij de gast neer te leggen, zegt zij. Immers, als de prijs van een biertje of een maaltijd te hoog wordt blijven de gasten weg. Hotels zijn volgens Jongkind iets minder prijsgevoelig en kunnen hogere prijzen wat makkelijker doorberekenen.

De winstmarges bij restaurants en cafés staan al langere tijd onder druk, aldus Jongkind. Zij denkt dat in 2023 het aantal horecazaken dat wordt stopgezet of failliet gaat 'aanmerkelijk' hoger zal stijgen, mede doordat horecabedrijven nu verplicht hun belastingschuld moeten aflossen.

In deze video zie je dat met slimme innovaties de kosten in de horeca juist omlaag kunnen: