Opletten: Black Friday-aanbieding is vaak te mooi om waar te zijn
Let goed op als je reclames voor Black Friday ziet. Veel aanbiedingen zijn namelijk nep, waarschuwt de Consumentenbond. Bij van-prijzen noemen de winkels vaak hoge bedragen die nooit gevraagd zijn voor het product.
Te koop: een draagbare bluetooth-luidspreker, nu van 299 euro voor maar 223 euro. Het is een aanlokkelijke aanbieding op de website van JBL. En hij is nep, want die bluetooth-speaker was in werkelijkheid nooit duurder dan 244 euro.
Nepaanbiedingen
Dat er neppe aanbiedingen zijn blijkt uit onderzoek van de Consumentenbond, die de prijzen op de website van de winkel drie maanden lang in de gaten hield. En JBL is niet de enige winkel die de fout in gaat. Het regent nepaanbiedingen, concludeert de bond die vorig jaar een vergelijkbaar onderzoek deed.
26 van de 40 webwinkels gingen in 2018 in de fout, nu ging het om 39 van de 100 webwinkels die minimaal vijf nepaanbiedingen aanboden. De Consumentenbond nam met alle winkels contact op, een deel belooft de prijzen aan te passen of zegt die al aangepast te hebben.
Van grote tot kleine winkels
Bij de winkels die de fout ingaan zitten bekende winkels als Albert Heijn en Kruidvat, maar ook kleinere winkels die vaak in een specifieke branche actief zijn zoals Toolnation.
Misleidende verkoop is verboden volgens de Wet oneerlijke handelspraktijken. In Nederland ziet de Autoriteit Consument & Markt (ACM) erop toe dat bedrijven eerlijk concurreren. De hoge van-prijs moet in de drie maanden voorafgaand aan de aanbieding minstens één keer door de webwinkel berekend zijn, heeft de ACM bepaald.
Opnieuw de fout in
Sommige webwinkels die in 2018 door de Consumentenbond op de regels werden geattendeerd, hebben hun leven gebeterd. Zeven winkels die zich in 2018 niet aan de regels hielden, gaan nog steeds in de fout. Zo stunt Wehkamp met een elektrische tandenborstel van Oral-B, merkt de consumentenorganisatie.
"Van 279,99 euro voor 149 euro", adverteert de winkel. Een besparing van 130,99 euro dus. "Niets van waar. De tandenborstel kostte de drie maanden ervoor al 149 euro, op de eerste meetdag was het zelfs nog een tientje goedkoper. De aanbieding is dus geen aanbieding", stelt de Consumentenbond.
Fouten
Ook BCC en Otto gingen opnieuw in de fout, die bedrijven geven aan dat er een fout is gemaakt en dat er onderzoek wordt gedaan.
Nu Black Friday eraan komt, regent het aanbiedingen met van-voor-prijzen. Kan al die Black Friday-reclame nu ongelezen de kliko in? "Nee hoor, er zitten hele goede aanbiedingen bij. Maar je moet als consument wel opletten. Omdat je als klant zelden drie maanden lang de prijzen vergelijkt merk je het niet als je wordt misleid," zegt de Consumentenbond.
Boetes
De Consumentenbond deelt de uitkomsten van het onderzoek ook met de toezichthouder Autoriteit Consument & Markt (ACM). Deze kan de winkels een boete opleggen wegens oneerlijke handelspraktijken.
Een woordvoerster van de ACM vindt het een goede zaak dat de Consumentenbond zo bovenop dit thema zit. De toezichthouder zal kijken of het de informatie van de bond kan gebruiken.
Keurmerk
Nederlandse webwinkels hebben een eigen belangenvereniging, Thuiswinkel.org, die ook een keurmerk uitgeeft. Webwinkels die bijvoorbeeld producten niet leveren maar wel geld innen kunnen hun keurmerk verliezen.
De bedrijven met een keurmerk moeten zich aan de wettelijke regels houden, wat ook betekent dat ze klanten niet mogen misleiden. "Maar wat is misleidend? Dat is een grijs gebied. Je kunt bij de van-voor-prijzen ook een foutje hebben gemaakt," aldus een woordvoerder van de belangenvereniging.
Misleiding
Hij benadrukt dat het ook afdoende is om in de drie maanden voorafgaand de actie één dag de hoge van-prijs gehanteerd te hebben. Volgens het onderzoek van de Consumentenbond is die van-prijs er in die periode bij de 39 webwinkels echter nooit geweest.
"Dan is het inderdaad misleidend", geeft de woordvoerder van Thuiswinkel.org toe. "Als dit herhaaldelijk voorkomt, zou schorsing van zo'n bedrijf een optie kunnen zijn. Maar het blijft lastig. Het kan ook om een per ongeluk verkeerd geprijsd product in een winkel met honderden producten gaan."
Reactie bedrijven
RTL Z heeft de diverse bedrijven die in dit artikel genoemd worden ook zelf benaderd. Een deel van hen was niet bereikbaar.
Toolnation-directeur Raymond Gelders zegt tegen RTL Z dat hij inderdaad een van-prijs hanteerde en dat heeft aangepast naar 'adviesprijs'. Maar hij is niet te spreken over hoe de Consumentenbond hem benaderde en vindt een vermelding in deze lijst ook niet terecht. "98 procent bij ons is een zakelijke klant. We zijn geen Coolblue en ook geen Bol.com", zegt Gelders. Hij hekelt ook het woud aan regelgeving dat voor ondernemers vaak moeilijk te begrijpen is. "Het is bijna niet meer bij te houden."
Kruidvat laat weten dat het om een incident ging. "Iedere week kijken wij dan ook met grote zorgvuldigheid naar een juiste prijsnotering van onze acties. Hoewel we hier zeer oplettend in zijn, hebben wij helaas moeten concluderen dat in het voorbeeld wat de Consumentenbond ons stuurde de advies/eldersprijs bij een aantal foodproducten ontbrak. Dit had uiteraard niet mogen gebeuren en daarvoor bieden wij dan ook onze excuses aan."
Sceptisch
Black Friday wordt door sommige mensen omarmd, anderen vinden de uit Amerika overgewaaide koopjesdag maar niks, aldus onderzoek van consumentenwebsite Kieskeurig.nl onder ruim 5200 consumenten.
4 van de 10 ondervraagden is sceptisch, eenderde daarvan associeert Black Friday vooral met misleiding.Van de groep mensen die vorig jaar iets tijdens Black Friday kocht, zou 66 procent van plan zijn om dit weer te doen.