AOW-ruzie 50PLUS gaat over miljarden euro’s belastinggeld
De AOW-leeftijd terug naar 65 jaar, of een flexibele AOW-leeftijd waarmee je als je dat wil op 65-jarige leeftijd kunt stoppen met werken? Op het eerste gezicht lijkt het klein bier, maar het drijft een enorme wig tussen de top van de kandidatenlijst van 50PLUS. En het verschil is ook groter dan je misschien zou denken.
Lijsttrekker Liane den Haan en de nummer 3, Ellen Verkoelen, liggen met elkaar overhoop. De lijsttrekker suggereert dat de nummer 3 zich moet terugtrekken, ‘als zij zich niet aan het verkiezingsprogramma wil houden’. De nummer 3 beweert zich juist aan dat programma te houden.
Volledige AOW-uitkering
De onenigheid draait om het tweede punt uit het programma: "50PLUS wil een volledige AOW-uitkering op 65-jarige leeftijd", staat er. Volgens Verkoelen betekent dat dat de AOW-leeftijd naar 65 gaat. Volgens Den Haan niet.
We parkeren de ruziënde kandidaten even voor wat ze zijn en concentreren ons op de inhoud van beide interpretaties. Want hoewel het gevolg voor 65+'ers op hetzelfde neer lijkt te komen is het verschil fors.
Uitgesmeerd
In de variant-Den Haan kun je wel eerder stoppen met werken en AOW krijgen. Dan worden je AOW-rechten gewoon uitgesmeerd over een langere periode. Dat betekent dat je maandelijkse uitkering wel lager wordt dan de 'normale' AOW-uitkering.
Die normale AOW wordt overigens wel sowieso met 10 procent verhoogd, volgens het 50PLUS-programma. Dat verzacht voor de korte termijn de pijn die je zult moeten nemen als je eerder AOW wil ontvangen. En er zou nog een fiscaal gunstige spaarregeling moeten komen.
Het Centraal Planbureau (CPB) heeft de variant-Den Haan doorgerekend. De flexibele AOW leidt tot zo’n 400 miljoen euro aan extra uitgaven.
Verlagen naar 65
De interpretatie van het 50PLUS-verkiezingsprogramma van Ellen Verkoelen is een andere. In haar ogen beoogt het programma de AOW-leeftijd dus te verlagen naar 65 jaar. Dat betekent dat je vanaf je 65ste een uitkering krijgt, zonder dat je daar iets voor hoeft te doen of te laten.
Het CPB heeft ook die variant doorgerekend, maar dan op basis van het SP-programma. Die partij onomwonden voor een verlaging. Netto leidt het verlagen van de AOW-leeftijd tot 3,7 miljard euro aan extra kosten voor de overheid. Veel meer dus, maar ouderen die dit belangrijk achten vinden dat het waard.
'Slecht idee'
Eerder noemde toezichthouder De Nederlandsche Bank het verlagen van de AOW-leeftijd 'een slecht idee', omdat het buitengewoon kostbaar is.
In het Pensioenakkoord is samen met werkgevers, werknemers en andere belanghebbenden afgesproken de AOW-leeftijd tot 2024 in stapjes te verhogen naar 67 jaar. Daarna stijgt hij mee met de levensverwachting.
De 50PLUS-lijsttrekker sluit zich nu aan bij die politieke consensus. Toch is de variant-Den Haan een opvallend nieuw geluid bij 50PLUS. Het vorige verkiezingsprogramma had een kraakhelder eerste programmapunt: "De AOW-leeftijd terug naar 65 jaar."
Interne conflicten
Tijden veranderen, want in het huidige programma is de AOW niet langer het eerste punt, maar het tweede. En het standpunt is dus ook nog voor meerdere interpretaties vatbaar. Wat wel blijft zijn de interne conflicten:
