Hypotheekrente is al verdubbeld: moet je nu snel vastzetten?

In oktober was de hypotheekrente met Nationale Hypotheek Garantie (NHG) voor een rentevastperiode van 10 jaar zo'n 1 procent en inmiddels is dat bijna twee keer zo hoog.

Historisch gezien is de hypotheekrente nog altijd niet hoog, maar de renteverdubbeling van het afgelopen half jaar maakt wel nogal wat uit voor huizenkopers.

Zo kun je met een inkomen van twee keer modaal nu 20.000 euro minder lenen dan voorheen, legt Nic Vrieselaar, woningmarktexpert bij Rabobank uit. "Je kunt dan geen 420.000 euro lenen, maar nog slechts vier ton."

Meer zekerheid kost geld

Het is moeilijk te zeggen of het verstandig is nu je hypotheekrente voor langere tijd vast te zetten, zegt Vrieselaar. Hij denkt dat de rente, en daarmee de hypotheekrente, nog wat verder zal stijgen. "Als je prettiger slaapt wanneer je de rente voor een langere periode hebt vastgezet, dan zou ik dat zeker doen", aldus Vrieselaar.

"Maar je betaalt dan wel een hogere rente, want het rentepercentage voor, zeg, 20 jaar vast is hoger dan voor 10 jaar vast. Maar het is heel lastig in te schatten hoe de wereld er volgend jaar uitziet." Hij denkt wel dat op korte termijn de rente eerder zal stijgen dan dalen.

'Rente stijgt niet veel verder meer'

Maar Hans de Geus, RTL Z-beurscommentator, is daar niet zo zeker van. "Ik denk dat de rente niet zo heel veel verder meer gaat stijgen. Dan is het nu de tijd om een variabele rente af te sluiten, of de rente voor één jaar vast te leggen."

"Het lastige is, je kunt niet in de toekomst kijken, je weet pas achteraf of je het goed hebt gedaan", zegt Martin Hagedoorn, manager Hypotheken bij De Hypotheekshop. "De rente is nog altijd historisch laag, maar voor hetzelfde geld stopt de rente met oplopen en gaat deze weer dalen."

Hij maakt de vergelijking met 10 jaar geleden, toen consumenten niet verwachtten dat de rente zou dalen tot onder de 1 procent en soms kozen voor een rentevaste periode van 20 jaar tegen 7 procent.

'Korter vast is vaak goedkoper'

Hij kan zich voorstellen dat een jong gezin het fijn vindt als ze weten dat ze voor een langere periode zekerheid hebben bij de maandlasten. "Maar er zijn ook consumenten die heel rationeel kiezen voor kort vast, want dat is als je over een langer periode terugkijkt vaak goedkoper geweest."

Blijkbaar kiezen veel huizenkopers nu voor zekerheid. Hagedoorn ziet wel een trend dat consumenten hun hypotheekrente lang vastzetten. Van de nieuwe hypotheken wordt voor circa 55 procent een rentevastperiode van 20 jaar afgesloten en 10 en 30 jaar vast allebei voor 15 tot 20 procent, zegt Hagedoorn. 

Hoe lang blijf je in je huis?

Neem bij je beslissing ook mee hoe lang je in een woning denkt te gaan wonen, zegt Philip Bokeloh, senior econoom Nederlandse economie bij ABN Amro en onder meer verantwoordelijk voor de analyse van de Nederlandse huizenmarkt.

Als je denkt er maar 10 jaar te zullen wonen, omdat je daarna naar een andere woning verhuist, bijvoorbeeld omdat de kinderen dan het huis uit zullen zijn, of omdat je dan carrière hebt gemaakt en meer gaat verdienen, dan betaal je bij een rentevastperiode die langer is een hogere hypotheekrente, aldus Bokeloh.

Belangrijke vraag is: wat zou je zelf doen in de huidige situatie? "Ik heb mijn hypotheekrente voor 20 jaar vastgezet", zegt Bokeloh.

'Koper beter af dan huurder'

Kopen is overigens nog altijd aantrekkelijker dan huren, aldus De Geus. Hij laat in bovenstaande grafiek zien dat de reële rente, dat is de rente minus de inflatie, nu flink negatief is. En hoe lager de rente, hoe beter het is om te lenen.

Als je huurt, dan heb je vaak te maken met flinke huurstijgingen. Als je een hypotheek hebt, dan blijft het bedrag dat je hebt geleend wel gelijk, maar door de inflatie wordt je schuld door de waardevermindering van geld in feite minder waard.

Verhoogt de ECB de officiële rente?

De ECB denkt dat de inflatie in de eurozone dit jaar op 5,1 procent uitkomt. Dat betekent dat de inflatie niet tijdelijk is, maar nog lang heel hoog blijft, zei RTL Z-beurscommentator Jacob Schoenmaker eerder. 

Het wordt voor de ECB eerder mogelijk om de officiële rente te verhogen, denkt Elwin de Groot, econoom bij RaboResearch. De hypotheekrente wordt mede bepaald door de officiële rente.

Maar een eventuele verhoging van de officiële rente zal wel afhangen van hoe de economie zich zal ontwikkelen, denkt De Groot. Daarbij houdt ECB-president Christine Lagarde dus ook de ontwikkelingen van de oorlog in Oekraïne in de gaten.