Er worden nog minder woningen gebouwd dan eerder gedacht
Het aantal woningen dat in ons land in de komende jaren wordt gebouwd, zal nog lager uitvallen dan eerder gedacht, aldus Taco van Hoek, directeur van het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB). Dit jaar zullen er in Nederland zo'n 6,5 procent minder nieuwbouwwoningen worden opgeleverd in vergelijking met 2022. Volgend jaar volgt een afname met nog eens circa 8 procent, aldus Van den Hoek.
Die teruggang is groter dan de daling met respectievelijk 3,5 procent en 5,5 procent waar het EIB eerder dit jaar nog op rekende.
Dat betekent dat er dit jaar nog 69.000 nieuwbouwwoningen bij komen, volgend jaar zakt dat terug tot zo'n 66.000 en in 2025 tot circa 65.000, aldus Van Hoek.
Bezwaren en hogere rente
"De verkoop van nieuwe woningen valt tegen en er worden minder nieuwe vergunningen verleend en dat zie je de komende jaren terug", zegt hij.
De daling in het aantal vergunningen komt doordat het financieel lastig is om projecten rond gerekend te krijgen. Complexe stedelijke projecten vereisten vaak al subsidie en door de stijgende bouwkosten en rentes komen projecten op een gegeven moment niet meer van de grond.
Het duurt vaak ook lang om in stedelijk gebied te bouwen, mede doordat daar vaak (vooral bij hoogbouw) bezwaar tegen wordt gemaakt door omwonenden. "De bouw kan dan zomaar een jaar stilliggen”.
Het aantal verleende vergunningen daalt al sinds 2021, aldus Van Hoek. In dat jaar werden 80.000 vergunningen afgegeven, vorig jaar nam dat af tot 70.000 en in het eerste kwartaal was er een daling met 30 procent, zegt hij.
'Straatje erbij'
Hij pleit er voor om meer tegen bestaande bebouwing aan in het weiland te bouwen. "Een straatje erbij", noemt hij dat. Dat kan volgens Van Hoek op veel plekken. Dan kan er ook gebruik worden gemaakt van bestaande voorzieningen, zoals openbaar vervoer.
Ook bij het bouwen binnen de bestaande bebouwing kun je weliswaar gebruik maken van bestaande voorzieningen, geeft Van Hoek toe, maar dat moeten er vaak ook andere dingen gebeuren voordat er kan worden gebouwd.
Zo moet er soms een trambaan worden omgelegd of er is een plek met vervuilde grond, aldus Van Hoek. Dat zorgt voor hogere kosten.
Van Hoek wil het bouwen binnen bestaand stedelijk gebied overigens niet afremmen, maar kleinschalige locaties daar omheen toevoegen die volgens hem veel zullen helpen om de woningbouw weer serieus te laten toenemen.
Amsterdam Noord én dorpen
Voor de provincie Noord-Holland, bijvoorbeeld, zou het bouwen van woningen in weilanden tegen bestaande bebouwing aan al goed zijn voor meer dan de hele woningbouwopgave tot 2020.
Het gaat dan om zowel het bouwen in weilanden tegen Amsterdam Noord aan, als in dorpen, aldus Van Hoek.
Kantoren en infra
Naast de woningbouw gaat het bij meer delen van de bouw minder goed. Zo heeft ook de utiliteitsbouw (onder meer kantoren en scholen) te maken met een tegenvallend aantal vergunningen, terwijl ook de hogere bouwkosten en rente niet meehelpen.
En ook bij infrastructuur, het aanleggen van onder meer wegen, gaat het 'niet geweldig'. De bouwkosten zijn er volgens hem met 25 procent gestegen en de stikstofproblematiek werkt ook niet mee, zegt hij.
Duurzaam scoort wel
Maar er is één deel van de bouw waar het beter gaat en dat geldt voor installatie- en infrabedrijven die te maken hebben met de energietransitie. Ik verwacht dat duurzaamheid de enige groeimarkt is de komende twee jaar."
In deze video zie je dat aanbieders van prefab-huizen denken de oplossing te hebben voor de woningnood: