'Vaker de natuur in helpt GGZ-wachtlijsten te verkorten'
De wachttijden in de geestelijke gezondheidszorg zijn lang. Maar volgens organisaties als IVN Natuureducatie en verschillende GGZ-instellingen is er een oplossing die verlichting biedt: mensen moeten meer de natuur in. Nieuw is dat idee niet, maar toch gebeurt het volgens deskundigen nog te weinig. "Het wordt nog in het hokje 'zweverig' geplaatst."
De wachtlijsten in de GGZ worden langer en langer. Na aanmelding bij een instelling zou de intake binnen vier weken moeten plaatsvinden. Maar op dit moment is de wachttijd bij een depressie meer dan 10 weken, bij een eetstoornis zo'n 11 weken en bij een persoonlijkheidsstoornis 13 weken. Dat blijkt uit cijfers van zorgonderzoeksbureau Vektis.
Stressniveau
In die tijd zou de natuur verlichting kunnen bieden. "Juist op de korte termijn helpt het", vertelt onderzoeker Sjef de Vries van de Wageningen University & Research (WUR). "Verschillende laboratoriumstudies tonen dat aan. Contact met de natuur heeft met name invloed op het stressniveau."
Precies de reden waarom psycholoog Irina Poleacov met haar cliënten naar buiten gaat. "Een loopje werpt veel vruchten af. Het brengt je stresshormoon, hartslag en bloeddruk omlaag en vermindert ook nog eens de kans op obesitas. Ik denk echt dat de wachtlijsten in de GGZ verkort kunnen worden als we vaker de natuur ingaan."
Onbekend maakt onbemind
Toch gaan veel mensen niet uit zichzelf de hort op, ziet de psycholoog. "De industrialisering is doorgeschoten, we hebben gemak boven gezondheid gesteld. Op een gegeven moment weet je ook niet meer dat buiten beter is. Dan kun je je niet meer herinneren. Onbekend maakt onbemind."
Poleacov denkt echter dat het veel zou kunnen opleveren. "Voor sommige dingen waarvoor we nu naar de huisarts gaan kan een loopje in de natuur al een oplossing zijn. Het is een mindsetswitch", stelt ze. "Het is jammer dat het nu nog in het hokje 'zweverig' wordt geplaatst. Ook wetenschappers en neuropsychologen spreken dit uit."
Nieuw zijn deze bevindingen niet, zegt onderzoeker De Vries. "Het idee is één ding, maar de uitvoering is een tweede." Maar waarom gaan mensen die kampen met psychische problemen er dan niet vaker op uit? "Ten eerste heeft niet iedereen direct aanbod van groen in de omgeving. En ten tweede hebben de mensen die het het hardst nodig hebben, er de minste energie en puf voor."
Is de natuur ingaan echt geen optie, dan kan alleen uit het raam turen al helpen. "Zelfs uitzicht op groen heeft al een positief effect op je mentale welzijn."