Mag je as van overledene overal uitstrooien? 'We willen terug naar onze roots'
Een officiële plek om overledenen uit te strooien in de Maas. Als het aan de Hindoestaanse gemeenschap in Rotterdam ligt, is een plek met uitzicht op de Rotterdamse Van Brienenoordbrug de ideale locatie daarvoor. Tot nu toe wordt deze plek nog gedoogd, maar officieel is de plek nog niet. Waar mag je in Nederland eigenlijk legaal uitstrooien?
"Volgens de Hindoestaanse religie is het belangrijk dat de as van de overledene in stromend water uitmondt in zee. Dat heeft te maken met de rivier de Ganges in India, wat de levensader van onze religie is. Via deze stroom komt de as van de overledene in de oceaan, waar het lichaam wordt teruggegeven aan Moeder Aarde", legt Anita Sahadew uit, voorzitter van de Hindoestaanse Tempel Sri Ram Mandir.
Sahadew staat op een steiger naast de Maas. Achter haar een prachtig uitzicht op de Rotterdamse Van Brienenoordburg. Als het aan haar gemeenschap ligt wordt dit de officiële plek waar Hindoestaanse overledenen worden uitgestrooid. "Ik ben zelf voor een Hindoestaanse uitstrooiing op deze plek geweest."
"Op dit moment wordt het uitstrooien van as van Hindoestanen op deze plek gedoogd, maar dat voelt niet helemaal prettig. Je moet alsnog de hele tijd over je schouder kijken, terwijl je je rituelen uitvoert. Je voelt je 'een dief in de nacht', terwijl je gewoon afscheid aan het nemen bent van je dierbaren", zegt Sahadew tegen Editie NL.
Emotionele gebeurtenis
Over het algemeen heerst er in Nederland een gedoogbeleid, dus ook deze plek bij de Maas, weet Jan-Jaap Palma, uitvaartondernemer van Uitvaart24. "Uitstrooien is natuurlijk een emotionele gebeurtenis, dus zijn we in Nederland heel vrij daarin."
Maar zijn er wel degelijk regels, die wel kunnen verschillen per gemeente. Heb je je ideale plek gevonden, dan moet je dit bespreken met de eigenaar van de grond waar je gaat uitstrooien. Wil je in een bos uitstrooien, dan moet je contact opnemen met Staatsbosheer.
Terug naar de Friese meren
"Je ziet vaak dat mensen uitgestrooid willen worden bij een plek van herkomst", zegt Jan-Jaap Palma. "Kom je uit Friesland, dan wil je bij de Friese meren worden uitgestrooid. Kom je uit Rotterdam, dan wil je bij de Maas eindigen. Mensen willen vaak via het uitstrooien terug naar hun roots." Dat geldt ook voor mensen die oorspronkelijk uit Marokko of Indonesië komen. De uitstrooiregels verschillen per land en kunnen bij de ambassades worden opgevraagd. "Als je met as wil vliegen, krijg je een Engelse verklaring mee waarop te lezen is dat er echt as in de urn zit. Dan krijg je geen problemen bij de douane", aldus Palma.
Na een crematie wordt de as vier weken bewaard. Dat geeft volgens Palma de familie wat bedenktijd als de overledene niet duidelijk heeft aangegeven wat zijn of haar wensen zijn. "Mocht de familie het echt niet weten kunnen ze ervoor kiezen om bij het uitstrooiveld van het crematorium de as uit te strooien. Niet elk crematorium heeft zo'n veld. Het crematorium moet dan wel bijhouden hoeveel as er wordt uitgestrooid op zo'n veld, want te veel as is niet goed voor het veld."
Milieuvriendelijk proces
In de Hindoestaanse gemeenschap wordt de as gemengd met melk en zaden, zegt Sahadew. "We verstrooien de as in het water en gooien er bloemen achterna. Het is allemaal een heel natuurlijk proces en dus ook milieuvriendelijk."