Pesten ook impact op pester: 'Ik heb er nog iedere dag spijt van'

Uit onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen blijkt dat pesters een groter risico lijken te lopen om op latere leeftijd de slechte kant op te gaan dan mensen die niet pesten. Denk daarbij aan roken, drinken en drugsgebruik.

Slachtoffer wordt pester

Iemand die vroeger gepest is maar dat later zelf ook deed, is Hans Gelissen. "Tien jaar lang werd ik buitengesloten, uitgescholden, geschopt en geslagen. Vervolgens ben ik uit zelfverdediging zélf gaan pesten." Hij deed dat bij iemand die niet van zich af durfde te bijten. Tijdens een gymles kwam het keerpunt. "Ik zag het verdriet in zijn ogen. Dat triggerde een heel naar gevoel bij mij. Toen ben ik na een jaar met het pesten gestopt en heb ik het nooit meer gedaan."

Inmiddels heeft Gelissen naar eigen zeggen een goed leven, maar de impact van het pesten blijft. "Ik had een gebrek aan zelfvertrouwen en moeite om anderen te vertrouwen", zegt hij tegen EditieNL. Ook heeft Gelissen veel spijt dat hij zelf iemand heeft gepest. "Ik wil mijn excuses aan hem aanbieden, maar het is me tot op heden niet gelukt om hem te vinden."

Verband onduidelijk

Op korte termijn zijn de gevolgen voor de pester niet negatief. De schoolprestaties verbeteren zelfs, zegt Patricia Bolwerk van Stichting Stop Pesten Nu. "Maar op de lange termijn zien we wel problemen. Iemand die pest leert namelijk doelen te bereiken op een negatieve manier."

Hoewel het er dus op lijkt dat pesters een groter risico lopen om later de slechte kant op te gaan, is het nog niet zeker of het pesten ook echt de oorzaak daarvan is. Dat zegt Charlotte Vrijen, onderzoeker Jeugdstudies bij de Rijksuniversiteit Groningen. "Komt het roken echt door het pesten? Of komt het bijvoorbeeld doordat pesters misschien vaker met criminele jongeren omgaan en daardoor meer kans hebben om in aanraking te komen met roken en drugs?"

'Ze doen het niet zomaar'

Door iemand te pesten kun je diegene schaden. Toch moeten we niet te snel oordelen over de pester. "Ze doen het niet zomaar. Er gaat onzekerheid en pijn aan vooraf", zegt Patricia Bolwerk. "Misschien krijgt iemand thuis te weinig of juist te veel aandacht. Of diegene wordt zelf gepest."

Dat laatste was dus het geval bij Gelissen. Hij vindt het goed dat er nu meer onderzoek wordt gedaan naar pesten. "Maar met alleen kennis komen we er niet", zegt hij. "Het is belangrijk om het pesten echt aan te pakken en het niet onder stoelen of banken te steken."