De 5 spelregels... in de file
Het wemelt van de ongeschreven regels in het leven. Wetmatigheden die niemand je vertelt, maar waar iedereen een mening over lijkt te hebben. In deze rubriek nemen we iedere week een situatie of gelegenheid onder de loep: hoe heurt het daar eigenlijk? Dit zijn de vijf spelregels in de file.
De situatie
Buien, bladeren op de weg, wind en hoos: het is herfst in vol ornaat. Tel daarbij op dat in het najaar bijna iedereen aan het werk is, en het fileleed in compleet. Maar hoe gedraag je je nou een beetje behoorlijk in de file? Verkeerspsycholoog Gerard Tertoolen geeft tekst en uitleg.
De spelregels
1. Keurig knipperen
Steeds vaker zie je laatste aanschuivers in de file het achteropkomend verkeer waarschuwen met alarmlichten. Een prima plan voor als er ineens een file opdoemt volgens Gerard Tertoolen, als het maar met mate is. "Die knipperlichten zijn echte onrustzaaiers. Perfect om aanstormende vrachtwagens op afstand te houden, maar zodra je ziet dat de boodschap duidelijk is, kun je de boel meteen weer dimmen." Tot zover de knippercode.
2. Telefoon checken = file verlengen
Het trekt aan je als een schaaltje pepernoten op je bureau, een ijsje bij 25 graden, je eindejaarsuitkering op je rekening: even je telefoon checken in de file. Je staat toch (bijna) stil en zoekt een vervangende prikkel voor het baalmoment. "Heel verleidelijk," weet Tertoolen, "maar doe het niet. Nog los van dat het simpelweg bij wet verboden is, maak je de file er alleen maar stroperiger mee. Je telefoon is namelijk een complete aandachtszuiger en dan let je niet meer op het optrekkende verkeer. Moeten je achterburen weer even op je wachten en zo duurt de file alleen maar langer."
3. Gluren bij de buren
Om de tijd te doden in de file kun je het volgens Tertoolen beter een beetje gezellig maken in je hoofd. Beetje mijmeren over het leuke weekend dat je voor de boeg hebt of het fijne gesprek dat je die middag voerde. "Of gluur eens binnen bij je buur en geef een glimlach. Wordt iedereen blij van!" Echte mazzelaars halen er zelfs nog een fijne fileflirt uit.
4. Blijf in je baan
"Het zit zó in ons om een baan op te schuiven als we het idee hebben dat het verkeer naast ons sneller gaat, maar dat is echt zinloos. Het is alleen maar een gevoel dat het in de andere baan vlotter gaat, net als in de rij bij de kassa. Je kunt het beste blijven waar je bent, want door dat geschuif en ingevoeg, maak je de file maar langer." Aldus de verkeerspsycholoog. Datzelfde geldt voor het bochtje buitenom om te kijken wat de oorzaak van de file is. Niet doen. "Het is verboden en onverstandig. Hulpdiensten razen hier met volle vaart overheen en als je dan botst, ben je pas echt ver van huis."
5. File rijden is een keuze
Als je op een regenachtige dinsdag om 08.00 uur in de auto stapt, dan weet je dat je aan de beurt bent. Heb je echt een filefobie, ga dan gewoon slim werken. Plan je afspraken tussen 10.00 en 15.00 uur en ga vroeg van huis of juist laat weg. Sluiproutes blijken vaak zoethoudertjes, weet Tertoolen. "Veel mensen rijden liever 20 kilometer per uur op een N-weg dan dat ze stilstaan op de snelweg. Signaalborden boven de weg geven aan dat er file is, en soms de extra reistijd, maar we volgen massaal het liefst de navigatie op onze telefoon. Die is letterlijk dichterbij en van ons, en voelt daardoor actueler en meer betrouwbaar. Maar goed, het risico is dan wel dat je in een slakkengangetje door het platteland gaat en uiteindelijk veel meer kilometers rijdt dan eigenlijk nodig is. Een uurtje later vertrekken scheelt je dus niet alleen tijd, maar ook een takke-eind."