Marjanne wil nooit meer schulden hebben: 'Na maart ben ik vrij'

"Twaalf jaar geleden viel de envelop op mijn deurmat met daarin de brief waarvan ik wist dat deze ooit zou gaan komen. De brief waarin zou staan hoeveel studieschuld ik nou precies had opgebouwd tijdens mijn jaren aan de universiteit, en dat het de hoogste tijd werd om dat bedrag te gaan aflossen. Iets wat heus weleens door mijn gedachten was geschoten, maar wat ik ook altijd naar de achtergrond had geduwd. Nu was er geen ontkomen meer aan. Ik opende de envelop en zag het bedrag staan: bijna 32 duizend euro was ik verschuldigd aan de DUO (Dienst Uitvoering Onderwijs, red.). Ik schrok me rot van dit enorme bedrag. De paniek sloeg toe. Hoe ging ik dit ooit aflossen?"

"Mijn hbo-studie journalistiek had ik eerder keurig in vier jaar afgerond. Omdat studenten toen nog vier jaar lang een beurs kregen, had ik geen cent studieschuld toen ik mijn diploma ontving. Er was alleen niet zo veel werk in de journalistiek. Een paar studievriendinnen gingen in Rotterdam de master Media & Journalistiek volgen. Een beetje specialiseren kon geen kwaad, dacht ik. Enthousiast schreef ik me ook in aan de universiteit. Het was een leuke studie waarin ethiek, economie, mediahypes en statistiek aan bod kwamen. Ik vond het een interessante en goede aanvulling op mijn hbo-opleiding.

Nadeel was wel dat ik nu geen recht meer had op studiefinanciering. Dat wist ik van te voren, maar ik dacht gewoon te gaan lenen. En dat dat geen probleem was, omdat ik later vast een goede baan zou hebben. Dan kon ik het makkelijk afbetalen, dacht ik luchtig. En eerlijk gezegd werd het zo ook wel een beetje gepresenteerd door de overheid: een lening met nul procent rente, waar je geen negatieve BKR-registratie door kreeg. In die tijd ging ik ook voor het eerst op mezelf wonen. Ik huurde een flat en werkte er wel naast, maar extra geld was welkom. Ook omdat ik zelf mijn collegegeld betaalde. Dus leende ik de volle bak: achthonderd euro per maand. En dat vier jaar lang, door studievertraging."

Nooit afgestudeerd

"Eigenlijk stond ik er niet zo bij stil dat het zo’n groot bedrag was om te lenen. Ongetwijfeld heeft mijn vader weleens gezegd dat hij het niet zo slim vond, maar ik was volwassen en maakte mijn eigen keuzes. Soms dacht ik weleens aan de schuld die ik aan het opbouwen was, maar dan wuifde ik dat toch weer weg. Dat aflossen kwam later wel, en je mocht er toch jaren over doen. Wie dan leeft, wie dan zorgt, dat idee. Jeugdige overmoed, kortom.

Het stomme is dat ik uiteindelijk nooit ben afgestudeerd. Bij de laatste horde ben ik vastgelopen: ik heb mijn scriptie nooit ingeleverd. Ik was inmiddels al aan het werk en had het er simpelweg te druk voor. Na een lange dag werken had ik geen puf en motivatie meer om achter de laptop aan mijn scriptie te werken. Dus toen heb ik het maar zo gelaten. Daar kreeg ik later enorm veel spijt van. Want toen had ik die dikke schuld, maar niet eens een diploma als beloning die het dat waard maakte. Het zit me nog steeds dwars dat ik niet ben afgestudeerd. Soms droom ik dat ik mijn middelbare school ook niet heb afgemaakt. Psychologie van de koude grond, maar ik denk dat daar toch een verband ligt met mijn gemiste masteropleiding."

"En toen kwam dus twaalf jaar geleden die brief van ome DUO. Ik betaalde honderdnegentig euro per maand af. Achteraf had ik in die eerste jaren meteen meer moeten aflossen, toen kon dat nog makkelijk. Want toen ik negen jaar geleden voor het eerst moeder werd – inmiddels heb ik drie kinderen – ging ik minder werken, en dus minder verdienen. Toen was die aflossing iedere maand opnieuw een flinke hap uit mijn inkomen, en daar baalde ik van. Ik had daardoor minder geld om uit te geven – nog steeds trouwens. Ik twijfel heel lang over aankopen. Zo wilde ik al tijden een Fitbit, die ik uiteindelijk wel gekocht heb. Het is niet dat ik op een houtje bijt, maar ik zou makkelijker geld uitgeven als die aflossing niet steeds in mijn nek liep te hijgen."

"Twee jaar geleden had ik weer enorm de balen van mijn studieschuld. Mijn man en ik wilden eigenlijk een groter huis kopen. En hoe mooi het ook werd voorgespiegeld dat een studieschuld niet als negatieve BKR-registratie geldt, tóch kan het meegenomen worden in je hypotheekaanvraag. En dan wordt er niet gekeken naar wat het bedrag is tijdens je aanvraag, maar naar de oorspronkelijke schuld. Dat scheelt je zo vijftigduizend euro die je minder kunt lenen. Daarnaast was ik er echt klaar mee om steeds een aanzienlijk deel van mijn salaris aan DUO af te staan. Ik wilde dat mijn geld voortaan gewoon weer helemaal van mij was."

9200 euro weggetikt

"Eigenlijk moest ik na 2020 nog drie jaar aflossen. In augustus vorig jaar ging ik aan tafel zitten en werkte ik drie financiële plannen uit om versneld te gaan aflossen. Uiteindelijk koos ik voor het meest rigide plan. Allereerst gooide ik een spaarpotje van twaalfhonderd euro in de pot. En toen een collega haar baan opzegde, kreeg ik extra uren. Alles wat bovenop mijn eerdere salaris kwam, roomde ik af en stortte ik op de rekening van DUO. Ook mijn vakantiegeld maakte ik over. Van tweehonderd euro per maand aflossen, ging ik naar zevenhonderd euro per maand. En echt: het is jammer om even geen nieuwe kleding te kunnen kopen, maar het voelt echt heerlijk om die schuld zo hard te zien slinken. Als het goed is, doe ik in maart van dit nieuwe jaar mijn laatste aflossingsbetaling, en dan ben ik vrij. Dat betekent dat ik in zeven maanden tijd zo’n 9200 euro heb weggetikt."

"Nooit meer geld naar DUO overmaken, dat is mijn goede voornemen dat ik ga waarmaken. En ik wil nooit meer schulden opbouwen. Mijn kinderen zal ik daar later ook voor waarschuwen. Het lijkt zo makkelijk: geld lenen dat je ooit moet terugbetalen. Maar je weet niet hoe het leven loopt. Misschien scoor je wel helemaal niet die dikke baan en moet je later kromliggen om alles af te betalen. Overigens vind ik het heel vreemd dat consumenten aan alle kanten gewaarschuwd worden met: 'Pas op, lenen kost geld!', maar dat de basisbeurs is afgeschaft. Ik hoop dat ze die weer opnieuw gaan invoeren.

Ondertussen verheug ik me op mijn schone lei. Mijn salaris in april is straks voor het eerst in jaren helemaal voor mezelf – los van de vaste lasten natuurlijk. Ik weet allang wat ik ermee ga doen. Sushi bestellen en een hele mooie tas kopen."

Wil je geen aflevering van deze rubriek missen? Klik dan op de Nooit Meer-tag hieronder en vervolgens linksboven op 'Volgen'.