Mandy: 'Ik raak lastig opgewonden én opwinding doet pijn'

Al zolang Mandy (26) het zich kan herinneren, heeft ze moeite met opgewonden raken. Maar dat is nog niet alles. De jonge moeder van twee kindjes van vier en drie jaar oud, ervaart namelijk veel pijn als het haar wel lukt. "Als ik wel opgewonden ben, komt er een enorme druk te staan op het gebied tussen de vulva en de anus. Ook verkrampt dat deel vervolgens, wat ook geen fijn gevoel is."

Mandy tast in het duister over wat er aan de hand kan zijn. "Ik ben een gezonde jonge vrouw. Bovendien heb ik nooit vervelende seksuele ervaringen gehad, dus daar kan het niet aan liggen. Deze problemen had ik overigens al voordat ik kinderen had, dus het is ook geen gevolg van de bevallingen. De grote vraag is nu: wat is wél de reden dat ik zulke pijn ervaar? En hoe kom ik hier weer van af?"

Dat iemand maar moeilijk opgewonden raakt, kan met heel veel factoren te maken hebben, weet seksuoloog Jolien Spoelstra. "Antidepressiva kunnen bijvoorbeeld de opwinding vertragen, evenals het geven van borstvoeding of de overgang. Maar ook stress kan zeer zeker een belangrijke factor zijn. Zit je – zoals jij – in een drukke periode van je leven door de zorg voor twee kleine kinderen, dan zou dit een rol kunnen spelen. Dat verschilt uiteraard per persoon: de een zit in no time in de seksmodus, de ander moet even schakelen om van de zorgmodus in de seksmodus te komen."

Snel afgeleid?

Spoelstra kan nog wel even doorgaan met het opsommen van factoren. Zo kan bijvoorbeeld de inname van alcohol ervoor zorgen dat je losser bent en sneller zin krijgt in seks, maar ook dat je het lastig vindt om je aandacht erbij te houden waardoor de opwinding niet opbouwt of wegzakt. Iets wat ook kan gebeuren als je adhd hebt: ook dan ben je vaak snel afgeleid en kan het moeilijker zijn om opgewonden te raken.

"Bepaalde associaties met seks of eerdere ervaringen met seks kunnen uiteraard ook een rol spelen. Kortom, er zijn zoveel factoren die van invloed kunnen zijn, dat het me zinvol lijkt dat Mandy deze gaat bespreken en dit gaat uitpluizen met een seksuoloog of een consulent seksuele gezondheid."

De pijn die Mandy ervaart als ze wel opgewonden raakt en de moeite die ze heeft om die opwinding te bereiken, kunnen met elkaar te maken hebben, zegt de seksuoloog. "Het kan dat Mandy in het verleden wel eens penetratieve seks heeft gehad terwijl ze nog niet opgewonden genoeg was. Onderaan de vulva zit een randje, een velletje - de zogeheten fourchette - waar flink wat druk op kan komen te staan als je penetratieve seks hebt. Bovendien kan de fourchette dan beschadigd raken - als je nog niet vochtig genoeg bent - wat weer voor een scherpe, prikkende pijn kan zorgen."

Wapenen tegen mogelijke pijn 

Heb je een keer pijn ervaren bij het vrijen, dan kan bij de volgende keer seksen alleen al de verwachting van pijn ertoe leiden dat alle spieren rondom je vagina-ingang en anus gaan aanspannen, legt Spoelstra uit. "Je gaat jezelf – vaak onbewust – op die manier wapenen tegen de mogelijke pijn. Maar door het sterk aanspannen van die spieren, kun je vervolgens pijn of zelfs kramp ervaren."

Bovendien zijn er ook vrouwen die moeilijk opgewonden raken en dan juist die spieren gaan aanspannen om de opwinding op te zoeken, in de hoop daar beneden iets te gaan voelen. Niet doen, zegt Spoelstra. "Mijn devies is altijd: je moet plezier beleven, ontspannen, juist niet de boel forceren."

Omdat dit makkelijker gezegd is, dan gedaan, kan een bezoekje aan een bekkenfysiotherapeut ook helpend zijn, zegt de seksuoloog. "Zij kunnen je heel goed leren hoe je die spieren kan aanspannen, maar vooral ook ontspannen."

Rubriek: Asking for a friend 

In deze wekelijkse rubriek Asking for a friend leggen we lezersvragen over gezondheid voor aan één van onze experts. Heb jij ook een prangende gezondheidsvraag voor een huisarts, verloskundige, diëtist, psycholoog of een andere gezondheidsexpert? Mail die dan naar weekendmagazine@rtl.nl en wie weet zie jij het antwoord hier op deze plek snel verschijnen.