Elsemiek is al weken verkouden: 'Mijn neusspray werkt niet meer'
Ik vraag dit voor een vriend: elke week behandelen we een vraag over je gezondheid die je niet snel aan je eigen arts durft te stellen. Elsemiek loopt al weken te snotteren, maar er lijkt maar geen einde te komen aan haar verkoudheid. Wat is de oplossing?
Zoals zovelen gedurende deze donkere dagen is ook Elsemiek (31) al een hele tijd verkouden. Ze heeft niet alleen last van een verstopte neus, maar ook van hoofdpijn en pijnlijke bijholtes. "Ik word er gek van. Ik gebruik al weken neusspray om toch wat lucht te krijgen, maar die spray lijkt geen effect meer te hebben. Mijn neus blijft maar verstopt. Bovendien heb ik wel eens gehoord dat je verslaafd kan raken als je te lang neusspray blijft gebruiken dus die laat ik vanaf nu ook liever staan. Maar wat kan ik wél doen om over die over vastzittende verkoudheid heen te komen?"
Het is helaas zo dat een gewone verkoudheid wel een aantal weken kan duren, weet huisarts Marnix van der Leest. "Gelukkig gaat een verkoudheid in veruit de meeste gevallen vanzelf over en voor een bijholteontsteking geldt hetzelfde. Negen van de tien mensen heeft bijvoorbeeld na drie weken geen klachten meer van de bijholtes. In de meeste gevallen zijn dus geen medicijnen nodig, maar stomen of zoute neussprays kunnen wat verlichting geven."
Rebound-effect
"Op het spreekuur zie ik natuurlijk mensen waarbij de klachten helaas een stuk langer aanhouden. Daar zitten ook patiënten tussen die aanhoudende klachten hebben vanwege hun neusspraygebruik, zoals Elsemiek al aangeeft. Dat gaat dan over neusspray met xylometazoline."
"Dat zit zo: door de stof xylometazoline slinken de gezwollen slijmvliezen in je neus. Dat is fijn want daardoor kun je beter door de neus ademen. Maar gebruik je xylometazoline langer dan een week, dan kan het voorkomen dat er een soort 'rebound-effect' optreedt. Dat wil zeggen dat het middel (de neusspray) de kwaal wordt, aangezien je neus aanvankelijk wel open gaat maar niet veel later weer potdicht zit. Risico is dat iemand dan steeds de neusspray blijft gebruiken om de neus even open te krijgen. Bovendien kan het neusslijmvlies door overmatig gebruik beschadigd raken."
Wat Elsemiek wel langer dan een week kan gebruiken volgens de huisarts, is een zoutspray of een zogenoemde neusdouche die je vult met zout water. Als ook deze middelen niet het gewenste effect hebben en de klachten zijn hevig en houden langer aan, dan zou een huisarts een ontstekingsremmende neusspray kunnen voorschrijven. Deze zijn niet bij een drogist te koop, maar alleen op recept verkrijgbaar.
"Het duurt wat langer voordat je effect merkt van deze sprays. Wij schrijven ze geregeld voor bij chronische verkoudheidsklachten, hooikoorts, een bijholteontsteking of neuspoliepen. Ze hebben niet het rebound-effect wat de xylometazoline wel heeft. Helaas hebben deze middelen wel andere mogelijke bijwerkingen en zijn dus niet voor iedereen geschikt."
Snuiten, sprayen, snuiven
Tot slot heeft Van der Leest nog wat praktische adviezen voor iedereen die nu neusspray moet gebruiken. "Snuit je neus voordat je gaat sprayen. Druk het andere neusgat dicht. Zorg bij het sprayen dat je van het neusschotje af sprayt én snuif het goedje meteen goed op terwijl je spuit."
Rubriek: Asking for a friend
In deze wekelijkse rubriek Asking for a friend leggen we lezersvragen over gezondheid voor aan één van onze experts. Heb jij ook een prangende gezondheidsvraag voor een huisarts, verloskundige, diëtist, psycholoog, dermatoloog of een andere gezondheidsexpert? Mail die dan naar weekendmagazine@rtl.nl en wie weet zie jij het antwoord hier op deze plek verschijnen.