O jee, daar is de schurftmijt weer: 'Niet alleen studenten, ook gezinnen zijn de klos'

In zijn spreekkamer ziet huisarts Marnix van der Leest de laatste tijd weer een toename van patiënten met schurft. Dat is vaker zo in het najaar en de winter, zegt hij. "Er spelen meerdere redenen mee, maar waarschijnlijk heeft het er vooral mee te maken dat mensen dan meer binnen zitten en dichter bij elkaar kruipen." 

Eerder waren het vooral studenten die schurft opliepen en aan elkaar doorgaven in hun studentenhuizen, maar nu is het veel breder verspreid, merkt de huisarts. "Ik heb de laatste weken ook een aantal gezinnen voorbij zien komen, en de vriendjes van de kinderen hadden het dan ook opgelopen."

Waarom de schurftmijt aan een langzame opmars bezig lijkt, is volgens Van der Leest niet helemaal zeker. "Er is over de laatste jaren een stijging te zien van het totale aantal gevallen. Daar zijn meerdere redenen voor te bedenken, zoals het niet goed opvolgen van de behandeling, de groeiende bevolking en het nog bestaande taboe om anderen in te lichten dat zij na contact ook behandeld moeten worden."

Ondraaglijke jeuk

Schurft (scabiës) is een besmettelijke huidaandoening die wordt veroorzaakt door de schurftmijt. Dit kleine beestje kun je niet met het blote oog zien, maar wat hij aanricht zie je wel degelijk: hij graaft gangetjes in je huid en legt daar eitjes. Die vervolgens weer uitkomen, waardoor er meer mijten bij komen, die weer nieuwe gangetjes graven, enzovoort. 

Dat idee alleen al is op z’n minst onsmakelijk, maar wat het pas echt problematisch maakt, is de jeuk die je krijgt als allergische reactie op de mijt. Die is volgens Van der Leest haast ondraaglijk. "Met name ’s nachts en als het warm is hebben mensen daar ongelooflijk veel last van. Je kunt er knettergek van worden. Soms kunnen patiënten niet slapen van de jeuk."

Je kunt schurft oplopen door vaak of lang (15 minuten of langer) intensief huidcontact met een ander. Als je samen in hetzelfde bed slaapt bijvoorbeeld, of als mantelzorger van een besmet persoon. Maar ook als je beddengoed, kleding of een handdoek gebruikt van iemand met schurft, kun je zelf besmet raken. 

Beter geen kleding meer bestellen via Vinted dan? Van der Leest: "Buiten de mens zijn de schurftmijten meestal binnen drie dagen dood, dus de kans op besmetting via die weg zou heel bijzonder zijn. Bij twijfel zou ik kleding van anderen altijd goed wassen voordat je het aantrekt. Kan het niet op 60 graden, stop de kleding dan drie dagen in een afgesloten zak. Dat zou de mijten moeten doden."

Je kunt al schurft hebben zonder dat je het weet. De incubatietijd is namelijk twee tot zes weken. Dus heb jij contact gehad met iemand met schurft, dan kan het even duren voordat de eerste symptomen de kop opsteken. 

"Je ziet het aan rode streepjes in je huid, schilfers, en soms ook eczeemachtige klachten, blaasjes of bultjes. Meestal zie je het bij de vingers, de tenen, de polsen, de ellebogen of de oksels. Bij kleine kinderen kan het ook op het gezicht zitten, maar dat komt gelukkig niet vaak voor. Het kan zowel heel weinig zijn als heel uitgebreid."

Wat schurft extra vervelend maakt, is dat er nog altijd een taboesfeer omheen hangt, zegt Van der Leest. "Ik vermoed dat dat deels komt doordat mensen het als onhygiënisch en vies beschouwen. Het leidt tot afkeer, en daar kan ik me wel iets bij voorstellen. Maar als je schurft hebt, betekent dat niet dat je jezelf niet goed verzorgt of verwaarloost."

Schurft zou niets moeten zijn om je voor te schamen, maar het is natuurlijk best ongemakkelijk als je bijvoorbeeld een onenightstand moet gaan opbellen met de boodschap dat je diegene mogelijk schurft hebt 'gegeven'. Toch is dat wel wat je te doen staat als de mijt jou als gastheer heeft uitverkoren. 

Van top tot teen insmeren

Schurft gaat namelijk niet vanzelf over en moet worden behandeld, anders blijft het zich uitbreiden. Het is belangrijk dat je niet alleen zelf in behandeling gaat: iedereen in je directe omgeving (denk aan je huisgenoten, gezin of partner) moet tegelijkertijd met de behandeling starten. Die bestaat uit een crème of pillen, legt de huisarts uit. 

"Je gebruikt dat op dag 1 en een week later herhaal je het weer. Ze zijn allebei even effectief, alleen de crème lijkt de klachten wat sneller te verminderen. En sommige mensen geven de voorkeur aan pillen, omdat het nogal een gedoe kan zijn om jezelf van top tot teen te moeten insmeren met een crème."

Schurftmijt uitroeien 

Behalve dat jij en je huisgenoten zelf pillen of een crème moeten gebruiken om de schurftmijt uit te roeien, moet je ook je huis grondig onder handen nemen. Was al je kleding, handdoeken en beddengoed, liefst op 60 graden, en stofzuig banken, kleden en meubels. 

Doe je dat niet, of niet goed genoeg, dan ben je binnen de kortste keren weer de klos. En dát wil je natuurlijk koste wat kost voorkomen.