Je kind 5 dagen per week naar de opvang brengen is nog steeds taboe, ervaren deze vrouwen

Vijf dagen per week kinderopvang. Er lijkt in Nederland nog steeds een taboe op te liggen, constateerde pedagoog Belle Barbé (33), gespecialiseerd in seksuele opvoeding, onlangs op Instagram. Haar vier kinderen worden sinds kort vijf dagen per week opgevangen, en ook zij krijgt daar geregeld commentaar op. "Ik krijg dan gelijk de neiging het te nuanceren: dat het in de praktijk wel meevalt, omdat ze niet vijf dagen per week van half 8 tot half 6 gaan. Maar ik wil mezelf helemaal niet hoeven te verantwoorden."

Belle en haar man hebben allebei hun eigen bedrijf. Voorheen namen ze om en om op dinsdag vrij om voor de kinderen te zorgen. Nu is Belle één dag per week vrij tot de oudste kinderen uit school komen. 

"Dat had ik erg nodig om überhaupt te kunnen blijven staan. Als ik die ene dag niet vrij zou zijn, zou ik nooit vrij zijn. Dan is je dag van 6 uur ’s ochtends tot half 9 ’s avonds helemaal ingevuld. Sinds ik die ene dag voor mezelf heb, is er veel meer lucht en ruimte in mijn leven. Ik vind het superrelaxed." 

Allerleukste en allerbeste opvang

Maar makkelijk was de keuze voor vijf dagen opvang niet. "We hebben er wel over getwijfeld. Alleen al omdat het gewoon superduur is. Wat ook meespeelt, is dat ik wil dat de opvang van een bepaalde kwaliteit is. Dat er veel wordt buitengespeeld, dat het eten er biologisch is. Misschien probeer ik op die manier te compenseren dat ik ze zo veel naar de opvang doe. Het moest wel de allerleukste en allerbeste opvang zijn, zodat ik me er minder schuldig over hoef te voelen."

- de tekst gaat door na de volgende Instagrampost -

Niet dat ze nou wordt verteerd door schuldgevoel. "Ik voel en zie gewoon dat het goed gaat met mijn kinderen. Ik denk zelfs dat ze op de opvang vaak een leukere dag hebben dan bij mij. Thuis ben ik toch ook bezig met het huishouden enzo, terwijl ze op de opvang de hele dag door van alles krijgen aangeboden. Ze hebben het superleuk, en dit is wat er nu nodig is. 

Onder aan de streep ben ik denk ik ook een leukere moeder dankzij die ene dag voor mezelf. Het is oké en het klopt, voor ons. Maar het is wel een zwakke plek voor mij, ik ben er makkelijk op te pakken. De paar negatieve reacties onder mijn Instagrampost blijven me meer bij dan de vele positieve."

Het (meestal onuitgesproken) oordeel dat onder die negatieve reacties ligt is volgens Belle: je bent een slechte moeder als je je kinderen vijf dagen naar de opvang brengt. "Mensen vinden het makkelijker om te accepteren dat je je kind tegen je zin naar de opvang brengt omdat je moet werken, dan dat je dat doet omdat het jezelf goed doet. Als moeder moet je het liefst bij je kinderen willen zijn. Als je als moeder niet die totale opoffering voor je kinderen overhebt, heerst het idee dat je geen goede moeder bent."

Niet alleen de moeders aankijken

Wat haar met name dwarszit, is dat vaders hier totaal niet op worden aangesproken. "Mijn man krijgt er nooit een opmerking over. Nooit! Het is helemaal geen onderwerp. Dat vind ik ontzettend oneerlijk. Je mag best vinden dat het niet goed is voor kinderen om zo vaak naar de opvang te gaan, maar kijk daar dan niet alleen moeders op aan."

De opmerking 'waarom heb je kinderen om ze vervolgens naar de opvang te brengen?' vindt Belle sowieso getuigen van een zeer beperkte kijk op de motivatie om aan kinderen te beginnen. "Ik heb kinderen omdat ik ze de rest van mijn leven heb, niet alleen die eerste vier jaar als ze nog niet naar school gaan. Ik heb kinderen omdat ik benieuwd was naar hoe het is om moeder te zijn. Ik heb kinderen omdat ik hou van een huis vol en een tafel vol."

Typisch Nederlands

Oordelen over vijf dagen opvang lijkt bovendien iets typisch Nederlands te zijn. "In andere Europese landen gaan ze er heel anders mee om. In België, Frankrijk en Finland werken verreweg de meeste vrouwen wel fulltime, zag ik in de documentaireserie van Liesbeth Staats, Waarom werken vrouwen niet?. Daar is vijf dagen opvang de standaard."

Die internationale verschillen ziet literatuurwetenschapper en leescoach voor vrouwen Janneke Kuipers (40) ook. Ook zij brengt haar 3-jarige dochter vijf dagen per week naar het kinderdagverblijf. 

Dat was niet per se het plan, toen Janneke zwanger was, maar ze stonden er nooit negatief tegenover. "We zijn er open in gegaan. Ik heb in het buitenland gewoond en we hebben veel internationale vrienden met kinderen. Dan merk je wel dat de do’s en don’ts wat betreft kinderen opvoeden ontzettend cultuurgebonden zijn. In Finland werkt haast niemand parttime. En in Italië, waar ik als au pair heb gewerkt, gaan kinderen gerust pas om een uur of tien, elf ’s avonds naar bed. Daar hebben wij in Nederland een sterk oordeel over, maar daar is het normaal. Zo leer je de Nederlandse norm wel te relativeren."

Toen Janneke en haar partner kort na de geboorte van Hansje allebei ziek werden, konden ze de zorg nauwelijks bolwerken met z’n tweetjes. "We konden ieder steeds maximaal anderhalf uur voor haar zorgen, en dan moest de ander het overnemen. Dat hou je niet vol." 

Dat Hansje na een half jaar terechtkon op de kinderopvang, was een verademing voor ze. "Voor haar was het goed om ook in de buurt te zijn van volwassenen die wel energie hadden. We zagen haar echt opbloeien."

Leukere moeder

Aanvankelijk waren er maar twee dagen per week beschikbaar. Dat groeide in anderhalf jaar uit tot de vijf dagen die Hansje nu gaat. "In eerste instantie was het noodgedwongen, maar nu we allebei weer beter zijn, houden we het aan omdat we zien dat het haar zo goed doet – en ons eigenlijk ook. Het cliché is waar, vind ik: doordat zij naar die opvang gaat, ben ik een leukere moeder op de momenten dat ze bij mij is. 

We hebben ons werk erop ingericht dat we ’s ochtends uitgebreid de tijd voor haar kunnen nemen en in de namiddag en avond ook. Ik geloof sterk dat dit de beste keuze is voor mijn gezin, voor onze dochter en voor mij als individu. Als we zouden merken dat Hansje er last van heeft, zouden we het anders aanpakken."

De opvang is voor hen het spreekwoordelijke dorp dat ervoor nodig zou zijn om een kind groot te brengen. "It takes a village wordt vaak gezegd. Wij waren nieuw in Utrecht toen we onze dochter kregen, een village hadden we nog niet. We hebben in onze opvang een village gevonden, een veilige plek met lieve juffen en leuke kindjes met wie Hansje echt een band heeft. Op zaterdag is ze bekaf, maar op zondag vraagt ze alweer of ze naar de 'juffies' mag. We maken haar er heel blij mee."

Een verrijking

Janneke ziet de opvang niet als een noodzakelijk kwaad, maar als een verrijking. "Hansje zit in een verticale groep, wat betekent dat er kindjes van 3 maanden tot 4 jaar zijn. Lang was ze 'het kleintje' van de groep. Daarna volgde een periode waarin ze niet de jongste en niet de oudste was. Ze leerde rekening houden met de kleintjes en kon zich optrekken aan de oudere kindjes. Sinds kort is ze een van de oudste kinderen. Ze krijgt meer verantwoordelijkheden, mag 'helpen' met de baby’s en andere taakjes. 

Op sociaal-emotioneel vlak leert ze op de opvang dingen die ze thuis niet aangeboden krijgt als enig kind dat ver van neefjes en nichtjes woont."

Het zal vast niet voor iedereen een goed idee zijn om z’n kind(eren) vijf dagen per week naar de opvang te brengen, zegt Janneke, maar ze wil maar zeggen: er is niet één manier om het goed te doen. 

"Hoe we het in Nederland doen, of wat in Nederland de norm is, is niet de Waarheid met een hoofdletter W. Ik ben er enorm voorstander van om je leven in te richten op een manier die het beste voelt voor jou en je gezin. Als vijf dagen per week voor jou een mooie oplossing is, laat je dan niet tegenhouden door die norm."

Klik hier voor meer Lifestyle