Stefan laat zich invriezen: 'Ik wil weten hoe het leven er over 1000 jaar uitziet'
Als Stefan (52) overlijdt, wordt zijn lichaam meteen afgevoerd naar een begrafenisondernemer in Den Haag. Die vervangt zijn bloed door een vloeistof, verpakt zijn lichaam in ijs en stuurt het naar de Verenigde Staten. Daar wordt Stefan ingevroren. Hij hoopt rond het jaar 3017 weer wakker te worden.
"Een afscheidsceremonie van mijn lichaam, zoals we gewend zijn bij een begrafenis, kan niet echt", vertelt Stefan. Hoe langer zijn lichaam buiten de vrieskist blijft als hij dood is, hoe meer kans er is op schade. "Mijn vrouw weet nog niet hoe ze mijn afscheid zou willen invullen."
Stefan heeft een briefje in zijn portemonnee bij zijn rijbewijs waarop staat dat hij cryonist is. "Zodra een huisarts of een arts concludeert dat ik klinisch dood ben, ziet hij bij het vaststellen van mijn identiteit dat ik mijn lichaam doneer aan het Cryonics Institute in de Verenigde Staten. Op het briefje staat ook een telefoonnummer van de begrafenisondernemer. Die prepareert mijn lichaam en stuurt het naar de Verenigde Staten."
Wetenschappelijk experiment
'Cryonics', 'cryonisme' of 'cryogene suspensie' is een wetenschappelijk experiment waarbij mensen die klinisch dood zijn worden ingevroren in vloeibaar stikstof (-196 graden Celsius). Zo blijft hun lichaam vrijwel onbeperkt bewaard. Mensen die zich laten invriezen hopen dat in de toekomst de wetenschap zich ver genoeg zal ontwikkelen om de patiënt te kunnen genezen van de ziekte waaraan hij is overleden, zijn lichaam te verjongen en de gevolgen van het invriezen zelf ongedaan te maken. Er zijn geen garanties.
Er zijn drie instituten waar je je kunt laten invriezen: het Alcor in Texas, Verenigde Staten, het Cryonics Institute in Michigan, Verenigde Staten en KrioRus in de Russische stad Sergiev Posad.
Bron: Nederlandse Cryonisten Vereniging
'Hou van het leven'
Waarom laat iemand zich invriezen? "Ik hou van het leven en wil niet dood", zegt Stefan. Hij maakt een vergelijking met mensen die last hebben van hun hart en naar het ziekenhuis gaan. "De meeste van hen worden geopereerd zodat ze langer leven. Bij mij is het net zo: omdat ik niet dood wil, ben ik bereid om ingrepen te ondergaan om langer te leven."
Stefan staat nu tien jaar ingeschreven als cryonist. Twintig jaar geleden vertelde iemand tijdens een borrel op een congres over het invriezen van je lichaam. Hij vond het onderwerp interessant, maar deed niets met de informatie. "Tot mijn vrouw me tien jaar geleden vroeg of ik gecremeerd of begraven wilde worden. 'Ik wil wel ingevroren worden', zei ik tegen haar." Zijn vrouw was verbaasd, maar reageerde niet afwijzend. "Maar zelf wil ze niet ingevroren worden."
Regelgeving in Nederland
Volgens de Wet op de lijkbezorging mag je in Nederland een lichaam niet voor lange tijd bewaren, tenzij dit voor wetenschappelijk onderzoek wordt gedaan. Hierdoor is het niet mogelijk je lichaam in Nederland in te vriezen. Stefan: "Ik zou graag ingevroren in Nederland willen blijven, dat is praktischer. Een lichaam vervoeren breng toch een risico met zich mee."
200 mensen ingevroren
Naar schatting zijn er nu ongeveer 200 mensen wereldwijd ingevroren, waarvan vermoedelijk twee Nederlanders. In Nederland zijn twaalf mensen aangesloten bij een van de drie instituten.
Vrienden en familie weten wat Stefan wil na zijn dood. Ze tonen begrip, maar zijn ook sceptisch. "Sommigen zeggen dat invriezen geen kans van slagen heeft. Over de techniek ga ik met ze in discussie, over de ethische kant niet, dat is te veel een soort van geloofsovertuiging."
De tanks met vloeibare stikstof waar menselijke lichamen worden bewaard. (Foto: ANP)
Bot van kunststof
Op dit moment is de toekomst voor ingevroren mensen ongewis. Stefan: "Een konijn tot leven wekken is nog niet gelukt." Maar hij is ervan overtuigd dat er een techniek komt waardoor hij na zijn ontdooiing weer verder kan leven. "Als ik als honderdjarige overlijd, zullen mijn versleten knieën en broze botten moeten worden vervangen. Dat is niet ideaal, maar ik heb vertrouwen in de techniek van de toekomst."
"Wetenschappers kunnen een embryo van een paard invriezen en na ontdooiing laten opgroeien tot een goed functionerend paard. Ze kunnen spierweefsel in een laboratorium laten groeien. Er zijn botten van kunststof. Een kikkersoort in Alaska bevriest iedere winter en huppelt in het voorjaar weer rond. Daar heeft de natuur het al mogelijk gemaakt."
Leven na de dood, wat kost dat?
Een pakhuis vol bevroren mensen kost veel geld. De verschillende instituten rekenen verschillende tarieven. Bij Alcor betaal je het volledige bedrag van naar schatting 200.000 euro. Zij vinden dat het geld gefinancierd moet worden uit de rente van de betalingen. Bij het Cryonics Institute vries je voor 28.000 euro je lichaam in. Zij gaan ervan uit dat ze met giften de kosten kunnen dekken. Dit is financieel riskanter, maar tot nu toe werkt het goed. De kosten bij het Russische KrioRus zijn 10.000 euro.
Stefan heeft een contract met het Cryonics Institute. Hij heeft een levensverzekering van 90 euro per maand. Dat is voldoende om de financiële verplichtingen van Cronics af te betalen. Daarnaast heeft hij de duurste uitvaartverzekering van 50 euro per maand. Dit is om het vervoer van zijn lichaam en alle onkosten in Nederland te betalen. "Misschien ben ik net op wintersport als ik overlijd, dan moet ik ergens opgehaald worden."
Wakker worden in een andere eeuw
Als Stefan wordt ingevroren, weet hij niet wanneer hij wakker wordt. Dit kan over vijf, honderd of duizend jaar zijn. "Het is een gek gevoel. Als je nu een neanderthaler ontdooit die altijd in de natuur heeft geleefd, wordt hij wakker in een wereld met volgebouwde steden, torenhoge flats en vliegtuigen in de lucht. Als ik over 1000 wakker word, is de wereld ook totaal anders."
Stefan is het meest nieuwsgierig naar de verre toekomst, over ongeveer 1000 jaar. "De kans bestaat dat mensen dan in de ruimte wonen. Dat wil ik niet. Ik hou van de natuur, van bomen en van dieren. Ik wil graag tuinieren en van de natuur genieten. Dat zie ik in de ruimte niet snel gebeuren. Ik wil weten hoe de aarde er over 1000 jaar uitziet." En als de toekomst toch tegenvalt? "Dan kan ik er altijd nog einde aan maken, maar dat ben ik zeker niet van plan."
Bekijk hier de video hoe invriezen werkt:
'In de toekomst kan ik vertellen hoe het in mijn eeuw was'
Hoe hij over 1000 jaar zijn geld gaat verdienen, weet hij nog niet. "Ik ben IT'er. Ik programmeer computers, over 1000 jaar gebeurt dat waarschijnlijk automatisch. Maar er zullen altijd beroepen zijn waar aandacht voor de medemens belangrijk is. Ik kan dan in de zorg werken en een goed gesprek voeren over hoe het in mijn eeuw was."
"Ik vind het trouwens ook prima om vijf jaar na het invriezen wakker te worden, als de techniek dan zo ver is dat ik mijn leven verder kan leven. Ook al zou dat betekenen dat mijn vrouw dan is hertrouwd of haar leven zonder mij heeft opgepakt."
Meer op rtlnieuws.nl: