Lex strijdt voor wereld zonder baarmoederhalskanker: 'Elke vrouw is het vechten waard'
Gynaecoloog Lex Peters heeft een missie: een wereld zonder baarmoederhalskanker. Met een simpele methode redt hij nu al de levens van duizenden vrouwen over de hele wereld. "Met één fles keukenazijn kunnen we honderd vrouwen screenen."
Hij zou kunnen gaan genieten in een mooi Spaans oord. Iedere dag een balletje kunnen gaan slaan op een golfbaan. Of verre reizen kunnen maken zonder zich een moment druk te hoeven maken.
Maar de 69-jarige Lex Peters piekert er niet over. "Niets voor mij. Dit werk doet me zoveel beter", zegt de hoogleraar en gynaecoloog in zijn woning in Amsterdam.
Een wereld zonder baarmoederhalskanker
Dat je nooit te oud bent om een doel na te jagen, bewijst Lex. De gynaecologisch-oncoloog heeft een missie: een wereld zonder baarmoederhalskanker. Iedere twee seconden sterft er nu nog ergens op de wereld een vrouw aan deze vorm van kanker. "Daar kunnen we iets aan doen. We hoeven dit niet te laten gebeuren", zegt de professor, die jarenlang in het Leids Universitair Medisch Centrum heeft gewerkt, stellig.
Want: "Met middelen die in een gemiddeld keukenkastje staan, kun je ontzettend veel vrouwenlevens redden."
Lex leert medewerkers van een ziekenhuis hoe je onderzoek moet doen.
Levens redden
Veertien jaar geleden zette Lex de Female Cancer Foundation op. Een stichting die kwetsbare arme vrouwen over de hele wereld helpt om baarmoederhalskanker geen kans te geven.
Dat kan heel simpel. "Voor nog geen paar euro kun je het leven van een vrouw redden", zegt hij. "Met één fles keukenazijn kunnen we honderd vrouwen screenen." Hoe? "Met een wattenstaafje dip je in de azijn en stip je de baarmoedermond van de vrouw aan. Afhankelijk van de kleur die het wattenstaafje uitslaat, kun je zien of er onrustige cellen zitten in de baarmoederwand."
Als dat zo is, breng je vloeibare stikstof in, vervolgt Lex.'"Die doodt de onrustige cellen. De vrouw vertrekt dus genezen weer naar huis."
Lot van die vrouwen
Van alle vrouwen die sterven aan baarmoederhalskanker, woont 85 procent in een ontwikkelingsland. De oorzaken van baarmoederhalskanker zijn gerelateerd aan armoede.
"Het heeft met levensstijl te maken. Mannen en vrouwen hebben in ontwikkelingslanden vaak andere seksuele moralen. Maar ook met het immuunsysteem. Vrouwen met een sterk immuunsysteem ruimen het hpv-virus die de kanker veroorzaakt vaak vanzelf op. Bij vrouwen die in armoede leven, is het immuunsysteem minder sterk waardoor de kanker meer kans krijgt."
Die onrechtvaardigheid, daar kan Lex niet tegen. Daarom trekt hij het lot van die arme, kwetsbare vrouwen diep in jungles of afgelegen Afrikaanse dorpen, zeer aan. "Ook omdat het wegvallen van een vrouw niet alleen voor veel verdriet zorgt, maar ook een groot drama is voor de grote gezinnen. Vrouwen zijn in veel samenlevingen de belangrijkste kracht. Tachtig procent van het werk wordt gedaan door vrouwen. Ze zijn echt zo de moeite waard om voor te vechten."
Altijd al tropenarts worden
Hij wilde eigenlijk altijd al tropenarts worden. Tijdens zijn studie geneeskunde werkte Lex drie jaar in Kenia. Hij was toen begin twintig. "Ik zat daar in the middle of nowhere. Soms als enige blanke. Ik werkte eerst in een provinciaal ziekenhuis, later in een groter district ziekenhuis waar ik afdelingshoofd was. Ik deed alles. Van vleeskeuringen in slagerijen tot operaties."
Hij zag mensen sterven. Bittere armoede. Erbarmelijke omstandigheden. "Ik herinner me nog een vrouw met vergevorderde baarmoederhalskanker. Hulp kwam voor haar te laat. Ik zie haar nog weglopen met haar kindje en wist dat ze binnenkort een gruwelijke dood tegemoet ging." Achteraf is deze vrouw misschien wel een belangrijke reden geweest waarom hij zijn stichting is begonnen.
Hoe hij in die ellende overeind bleef? "Door je op de zaken te focussen waar je wel iets aan kunt doen. Jezelf nuttig maken. En het werken met deze mensen maakt me heel gelukkig."
Nuttig zijn
Jezelf nuttig maken, doet hij nog iedere dag. Lex en zijn vrouw zijn net terug van de Molukken. Hij en zijn team hebben daar het hulpprogramma geïntroduceerd zodat vrouwen daar gescreend kunnen worden. "We trainen mensen om onze methode te gebruiken. Vooral verpleegkundigen en vroedvrouwen worden opgeleid omdat zij vaak dicht bij de vrouwen staan. We houden het vijf jaar in de gaten. Dan trekken we ons terug."
Lex vervolgt: "Ik kom heus niet afgepeigerd terug van onze reis. Ons werk brengt ons ook op de prachtigste plekken. We genieten ook. Van de landen, van de mensen."
De Female Cancer Foundation groeit hard. "We zitten nu in West-Afrika, Indonesië, Bangladesh, Nepal, Suriname." Maar Lex wil groter en meer. Het moet, want die vreselijke ziekte moet de wereld uit. "Baarmoederhalskanker is 100 procent te voorkomen. Maar vaccinatie en screening zijn daarvoor wel een voorwaarde. Daarom ga ik door met mijn werk."
Het is belangrijk dat baarmoederhalskanker snel ontdekt wordt:
Meer op rtlnieuws.nl: