Zo herken je een insectenbeet

Wesp

Een wespensteek komt redelijk vaak voor. In Nederland bestaan verschillende soorten wespen die vooral in de zomermaanden actief zijn.

Wespen zijn vrij agressief. Zeker als een wesp zich bedreigd voelt, is een wespensteek gauw uitgedeeld. Bovendien hebben wespenangels geen ‘weerhaakjes’, waardoor wespen meerdere keren kunnen steken.

Direct na een wespensteek voel je een scherpe, brandende pijn en jeuk. De huid rondom de steek kleurt rood en zwelt op. De zwelling en roodheid nemen toe binnen een paar minuten. Meestal verdwijnen de symptomen na enkele uren vanzelf.

Allergische reactie 

Sommige mensen krijgen een allergische reactie na een wespensteek. Je bent dan overgevoelig voor een bestanddeel van het wespengif. Bij een allergische reactie op een wespensteek zijn de pijn, roodheid en zwelling erger. Ook kun je hoofdpijn hebben en je ziek voelen, of zelfs in shock raken. Bezoek bij een allergische reactie na een wespensteek direct een arts of bel 112 bij een zeer ernstige reactie. Sommige mensen dragen een speciale adrenalinepen (EpiPen) bij zich om de allergische reactie na een wespensteek te onderdrukken. 

Wespensteek behandelen

Ga direct naar een arts als je een allergische reactie op een wespensteek vermoedt of na een wespensteek in de keel of mond. In andere gevallen kun je zelf een wespensteek behandelen. Enkele tips:

• Blijf van de gestoken huid af: krab of wrijf niet
• Koel de huid, bijvoorbeeld met een ice pack of natte doek
• Gebruik eventueel een lotion of zalf tegen de jeuk
• Sommige mensen zweren bij het gebruik van natuurlijke middelen: breng bijvoorbeeld wat honing en citroen of azijn op de huid aan

Mug

De meest bekende klacht na een muggenbeet is jeuk. Verder kan je huid rood kleuren of zwellen en kan er een blaasje ontstaan. Probeer in ieder geval niet te krabben, daarmee vererger je de jeuk juist. Om de jeuk van een muggenbult te verminderen kun je de huid koelen of een jeukremmende zalf gebruiken. Een arts kan eventueel een corticosteroïdenzalf of antihistaminicum voorschrijven bij ernstige klachten.

Ben je benieuwd welke gevolgen een muggenbeet nog meer kan hebben, lees dan het dossier ‘Welke ziektes kun je krijgen door een muggenbeet?’.

Allergische reactie

In enkele gevallen ontstaat een allergische reactie na een muggenbeet. Sommigen spreken zelfs van een muggenallergie. Tijdens een muggenbeet komt een stofje vrij om te voorkomen dat de bloedvaten vernauwen en het bloed stolt. Bij een allergische reactie op een muggenbeet ben je overgevoelig voor dit stofje. De jeuk, roodheid en zwelling zijn erger dan normaal. Soms verspreidt de zwelling zich zelfs over een heel lichaamsdeel. Dit gaat gepaard met veel pijn. Ook kun je na een allergische reactie op een muggenbeet last hebben van grote vochtophopingen onder de huid.

Tips tegen muggenbeten

Een muggenbeet kan erg vervelend zijn. Daarom volgen hieronder enkele tips:

• Gebruik een insectenwerend middel, zoals DEET.
• Houd muggen op afstand met een klamboe of muskietennet.
• Voorkom jeukende bulten op je gezicht en in je nek met een hoofdnet.
• Draag insectenwerende sokken zodat je muggen niet de kans krijgen om in je voeten te steken.

Horzel 

Een dazenbeet komt relatief veel voor, omdat de daas een agressief insect is. Een daas bijt zich vast in de huid met zijn scherpe tandjes en zuigt het vrijkomende bloed op. Een dazenbeet gaat zelfs door dunne kleding heen. Het veroorzaakt een klein, maar pijnlijk wondje dat erg kan jeuken. Verder krijg je een dikke, rode huid. Wees alert bij een dazenbeet, want de beet leidt soms tot een bacteriële infectie van de huid.

Wat te doen na een horzelbeet/dazenbeet?

Hier enkele tips over wat te doen na een dazenbeet:

• Maak de wond schoon
• Ontsmet de dazenbeet
• Koel de huid
• Gebruik eventueel een zalf op de dazenbeet tegen de jeuk

Houd de dazenbeet goed in de gaten. Is je huid na enkele dagen erg rood en pijnlijk of zie je korstjes op je huid? Dan heb je misschien een bacteriële infectie. In dit geval is een bezoekje aan de huisarts verstandig.

Dazenval

Heb je erg veel last van dazen of geen zin in een dazenbeet? Misschien is een speciale dazenval of dazenvanger dan iets voor je. Een dazenval is een soort zwarte, hete bal met een net erover. De daas vliegt erop af en zit dan gevangen in het net.

Bij

Een bijensteek komt in principe niet vaak voor. Alleen als de bij zich bedreigd voelt, steekt hij. Bijvoorbeeld als mensen of imkers te dicht bij een nest komen of de bij proberen weg te slaan. In tegenstelling tot wespen en hommels blijft de angel van een bij altijd in de huid zitten. De bij sterft dan ook altijd na een bijensteek.

Pijn na een bijensteek

De klachten na een bijensteek zijn vergelijkbaar met klachten die vaak voorkomen na een insectenbeet:

• Pijn
• Rode huid
• Zwelling
• Jeuk

Net als bij een wespensteek kun je allergisch zijn voor een bijensteek. Bij een bijenallergie kan ernstige hoofdpijn of zelfs een shock ontstaan. Last van deze klachten na een bijensteek? Ga dan altijd zo snel mogelijk naar een arts.

Bijensteek behandelen

Indien je geen ernstige allergische reactie hebt kun je eenvoudig zelf een bijensteek behandelen. De bijenangel blijft altijd achter en zit soms nog in de huid vast. Verwijder de angel voorzichtig. Het is niet verstandig om een bijenangel te verwijderen met een pincet. Als je te hard in de angel knijpt, kunnen juist extra gifstoffen vrijkomen in de huid. Gebruik daarom een speciale gifzuiger. Eventueel kun je de huid rondom de bijensteek koelen of een jeukverminderende zalf gebruiken.

Kunnen hommels steken? Ja, hommels kunnen steken. Maar een hommelsteek komt zelden voor. Alleen wanneer een hommel zich echt bedreigd voelt zal hij zich verdedigen door te steken. Hommels steken zelfs door dunne kleding heen. In tegenstelling tot een bijensteek blijft de angel na een hommelsteek meestal niet in de huid achter.

Is een hommelsteek gevaarlijk?

Een hommelsteek is in principe niet gevaarlijk. Je kunt last hebben van een rode, pijnlijke en jeukende huid. Ben je allergisch voor een hommelsteek? Dan kunnen ergere klachten optreden, zoals ademhalingsproblemen, hartkloppingen of een anafylactische shock. Ga in dat geval zo snel mogelijk naar een arts of bel 112 bij ernstige reacties. Meestal verdwijnen klachten na een hommelsteek vanzelf. Eventueel kun je de pijn en jeuk bestrijden met pijnstillers, koelende middelen en een zalf.

Hommelnest

Zie je een hommelnest? Blijf dan zo ver mogelijk bij het hommelnest uit de buurt! Hommels zijn territoriaal en willen hun kolonie verdedigen. Door te dicht bij een hommelnest te komen, vergroot je de kans op een hommelsteek. Verwijder niet zomaar zelf een hommelnest, maar neem contact op met de gemeente waarin je woont.

Officieel zijn spinnen en teken geen insecten, omdat ze acht poten hebben. Toch behandelen we hier de spinnenbeet en tekenbeet. Wist je dat de teek behoort tot de klasse van spinachtigen? Een teek is een spinachtige parasiet, nauwelijks groter dan een speldenknop, die vervelende ziektes kan veroorzaken zoals Lyme en FSME. Het is daarom van belang je goed te beschermen tegen teken en een tekenbeet vroegtijdig te herkennen. Meer informatie over dit kleine beestje vind je in ons speciale dossier over de Tekenbeet.

Spinnenbeet herkennen

Voor mensen met spinnenangst is het misschien wel de grootste nachtmerrie: een spinnenbeet. De spin verspreidt met zijn tanden een krachtig gif. Hoewel de meeste spinnen giftig zijn komt een spinnenbeet gelukkig niet vaak voor, zeker niet in Nederland.

Hoe kun je een spinnenbeet herkennen? Na een spinnenbeet kun je last krijgen van de volgende symptomen:

• Jeuk of huiduitslag
• Brandende pijn
• Spierkramp
• Koorts
• Extra speekselaanmaak
• Hoofdpijn
• Misselijkheid

In enkele gevallen kun je een overgevoeligheidsreactie hebben op een spinnenbeet. Je hebt dan ademhalingsproblemen, een verhoogde hartslag of je kunt zelfs in coma raken.

Spinnenbeet behandelen

Bij een oppervlakkige spinnenbeet is het voldoende om de wond schoon te maken, eventueel te koelen en een verband aan te brengen. Ben je gebeten door een giftige spin? Ga dan zo snel mogelijk naar een arts. Het is handig om te weten van welke spin de spinnenbeet afkomstig is. Meestal krijg je een of meerdere van de volgende medicijnen om een spinnenbeet te behandelen:

• Pijnstillers
• Antihistaminica (tegen een allergische reactie)
• Antibiotica
• Tetanusinjectie
• Specifiek antigif bij speciale spinnen

Voor dit artikel werkten we samen met Gezondheidsplein.nl. Daar vind je nog veel meer artikelen over gezondheid, gecontroleerd door artsen en medisch specialisten.