De 5 spelregels van... een uitvaart
Het wemelt van de ongeschreven regels in het leven. Wetmatigheden die niemand je vertelt, maar waar iedereen een mening over lijkt te hebben. In deze rubriek nemen we iedere week een situatie of gelegenheid onder de loep: hoe heurt het daar eigenlijk? Dit zijn de vijf spelregels op een uitvaart.
De situatie
Het moment waarop je voor eeuwig afscheid van iemand neemt, zorgt voor de nodige brokken in de keel. Van verdriet, uiteraard, maar ook van de vraagtekens rondom deelneming en respect. Hoe heurt het nou precies op een begrafenis? Uitvaartbegeleider Wendy de Bont van Rood Uitvaartbegeleiding legt het uit.
De spelregels
1. Je lievelingskleur is the new black
De tijd dat iedereen tot aan de enkels in het zwart moest, ligt volgens de Bont gelukkig achter ons. "Oudere mensen zie ik het nog wel doen, maar het hoeft echt niet meer. Hier in Den Haag komt iedereen gewoon in spijkerbroek en dat is helemaal prima. Van collega uitvaartbegeleiders hoor ik wel dat het elders in het land wat strikter is. Soms zie je ook wel een dresscode op de rouwkaart. Laatst begeleidde ik iemand die graag wilde dat alle gasten in het wit kwamen. Of ik hoor dat mensen juist géén zwart willen. Als er een wens is houd je daar dan aan, dat is een teken van respect."
2. R-E-S-P-E-C-T
"Respecteer gewoon de wensen van de familie. Neem geen bloemen mee als ze dat liever niet willen, bel niet met de vraag of je toch even langs mag komen als er op de rouwkaart staat 'liever geen bezoek' en blijf ook netjes zitten als dat door de uitvaartbegeleider gevraagd wordt. Toch eerder opstaan om alvast je jas te pakken, is respectloos en storend. Ook hiervoor geldt: het verzoek dient niet voor niks." En een open deur, maar toch het benoemen waard: kom gewoon op tijd binnen. Het is soms even zoeken, zo vaak kom je niet bij een crematorium of begraafplaats. Dus vertrek op tijd, dan hoef je ook niet verwaaid binnen te stormen.
3. Houd de vaart erin
De langgerekte condoleanceslingers behoren tot het verleden, weet De Bont. "Soms zie je het nog wel, maar meestal voegt de familie zich bij de andere bezoekers en kun je informeel condoleren. In beide gevallen geldt: blijf niet te lang plakken. Een uitvaart is vaak ook een welkom weerzien met mensen van vroeger, maar je kunt niet een kwartier staan praten met een nabestaande. Voor diegene niet, maar ook niet voor de anderen die net als jij graag hun medeleven willen betuigen. Maak dan liever een afspraak voor een bakkie troost op een ander moment."
4. Grapjes mogen gerust
Een fijne bijvangst van een uitvaart is dat het een trip down memorylane is. Mooie verhalen en goede grappen worden opgediept, en voor de gelegenheid vaak een beetje aangezet. "En dat is prima. Lach lekker, ook als een spreker een paar goede grappen vertelt. Zing het clublied van ADO Den Haag als dat past bij de overledene en het moment. Ook als je heel hard moet huilen, is dat geen probleem. Het gaat erom dat je doet wat je voelt, dan mag alles er zijn. Zolang je punt 2 - Aretha's R-E-S-P-E-C-T - maar een beetje in het achterhoofd houdt."
5. Vergeet de vete
Een lastige spelregel voor sommigen, maar absoluut een belangrijke: vergeet de vete. Heb je ruzie met tante Corrie of gun je je broer het licht in de ogen niet, zet dan toch je ego even opzij. "Het gaat om de laatste eer aan de overledene en niet om jou. Je kunt niemand weren van een uitvaart, alle nabestaanden mogen goed afscheid nemen van de overledene. Laatst was er een crematie van een jongen wiens ouders absoluut niet in dezelfde ruimte konden zijn, dus werden er twee diensten na elkaar georganiseerd. Ik hoop toch altijd dat het niet zover komt."