Ongestelde vrouwen altijd chagrijnig? Acht feiten en fabels over de menstruatie

1. Samenwonende vrouwen gaan tegelijkertijd menstrueren

Als vrouwen samenwonen, gaan ze tegelijkertijd menstrueren. En niet alleen dat, de menstruatie van de vrouwen zou de cyclus van de meest assertieve van het stel volgen. Dat zou blijken uit een Harvardstudie uit 1971. Uit een andere studie, uit 1999, kwam naar voren dat 80 procent van de vrouwen inderdaad gelooft dat dit zo is, maar klopt dat wel? Recenter onderzoek trekt de eerdere uitkomsten in twijfel.

Zo werden er onder meer vrouwen in West-Afrika 763 dagen bestudeerd en werd er geen synchrone menstruatie gevonden. In China werden 186 vrouwen die een jaar samenwoonden onderzocht. Daaruit kwam naar voren dat de menstruatie vaak varieert: soms is een cyclus bijvoorbeeld 21 dagen, soms 35.

2. Vrouwen worden kribbig door het premenstrueel syndroom

"Of er een premenstrueel syndroom (PMS) bestaat, daarover zijn de meningen verdeeld", zegt gynaecoloog Bertho Nieboer, die onderzoek doet naar menstruatieklachten. Bij PMS horen klachten als prikkelbaarheid, opgeblazen gevoel, wisselende stemmingen, gespannen zijn en depressieve gevoelens.

"Als je kijkt naar de hormoonspiegel net voor een menstruatie is het wel verklaarbaar", zegt Nieboer. "Het hormoon progesteron is op dat moment aan het dalen. Daarnaast weten we uit onderzoek dat drie op de vier vrouwen last heeft van PMS-klachten. Wat voor stempel het heeft, maakt voor mij persoonlijk niet uit. Maar dat vrouwen erge klachten van de menstruatie kunnen hebben, staat voor mij vast."

Een beetje last hoort erbij, zegt Nieboer. "Maar realiseer je dat als je zo'n heftige menstruatiepijn hebt dat je niet naar school of werk kunt, dit niet normaal is. Dan moet je aan de bel trekken."

3. Mannen vinden vrouwen aantrekkelijker op het moment dat ze menstrueren

Juist niet ten tijde van de menstruatie, maar wel op het moment van de eisprong, zegt Nieboer. "Dat is biologisch gezien ook eenvoudig te verklaren, want dit is het moment dat je vruchtbaar bent."

In een studie uit 2012, die werd gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Hormones and Behaviour, maakten onderzoekers foto's en geluidsopnamen van ruim 200 vrouwen, op twee momenten in hun cyclus. Ook namen ze monsters van het speeksel om het te controleren op hormoonniveaus.

Ruim 500 mannen moesten vervolgens de aantrekkelijkheid van de vrouwen beoordelen. Het gemiddelde van de cijfers van de eerste beoordelingssessie werd vergeleken met dat van de tweede sessie. De vrouwen die op dat moment een laag progesteronniveau hadden en hoog estrogeenniveau, zoals aan de hand is vlak voor de eisprong, werden hoger beoordeeld.

4. Menstrueren is onhygiënisch

"Nee daar ben ik het zeker niet mee eens. Of het als hygiënisch wordt gezien, is cultureel afhankelijk", legt de gynaecoloog uit. In delen van Nepal bijvoorbeeld worden vrouwen tijdens de menstruatie afgezonderd in provisorische hutjes, omdat ze onrein zouden zijn.

"Ik denk dat in onze cultuur de menstruatie over het algemeen ook als onhygiënisch wordt gezien", zegt Nieboer. "Zeker als je meer bloedverlies hebt dan gemiddeld. Maar voor sommige vrouwen is ongesteldheid juist ook een teken van vrouwelijkheid. Een bewijs dat de hele hormonale huishouding goed functioneert."

5. Als je ongesteld bent, heb je meer zin in seks

"Mijn ervaring uit de praktijk is dat dit over het algemeen niet zo is", zegt Nieboer. "Maar er zijn zeker ook vrouwen bij wie dit wel aan de hand is. Over het algemeen geldt dat het libido het hoogst is rondom de eisprong, wat biologisch gezien ook weer logisch is omdat dit de vruchtbare periode is."

6. Als je lang een tampon inhoudt, kun je last van het Toxisch Shock Syndroom krijgen

"Theoretisch gezien kan het en ik heb er in mijn carrière ook een paar gevallen van gezien", zegt Nieboer. Symptomen van het syndroom, ook wel 'tamponziekte' genoemd, zijn braken, koorts of griepverschijnselen, duizeligheid, een lage bloeddruk en (in een later stadium) het afschilferen van de huid.

"Via de tampon komen er dan bepaalde toxines vrij en dat kan zeer ernstig verlopen", legt Nieboer uit. "Het is dus belangrijk om je aan de instructies te houden voor het maximale tampongebruik. Je hebt wel speciale tampons die je 's nachts kunt inhouden en de menstruatiecup rukt ook op."

7. Het is slecht om de pil tijdens menstruatie door te slikken

"Dat is zeker niet slecht, dat wil ik graag rechtzetten", zegt Nieboer. "Sterker nog: het is logischer om de pil continu te slikken, zo is-ie oorspronkelijk bedoeld. In de jaren zeventig hebben ze bedacht om een stopweek in te lassen, omdat dit natuurlijker zou lijken en dat zou dan weer gunstig voor de verkoop zijn."

Maar stopweken zijn nergens voor nodig, zegt Nieboer. "Met de pil onderdruk je de menstruatie en eisprong. Als je een doorbraakbloeding hebt, adviseer ik wel vijf a zeven dagen de pil niet te slikken. En het is ook niet zo dat als je de pil een tijd hebt doorgeslikt, er een bloedexplosie ontstaat zodra je een stopweek instelt."

8. Als je ongesteld bent, ben je vermoeider

Dat kan, zegt Nieboer. "10 tot 15 procent van alle vrouwen kampt met mild of matig ijzertekort door bovengemiddeld hevige menstruaties. Daar kun je dus zeker vermoeidheidsklachten door ontwikkelen. In de praktijk zien we dat geregeld terugkomen. Vaak zeggen vrouwen, zodra ze in behandeling zijn: nu realiseer ik me pas hoe vermoeid ik hiervoor was."