Tekorten aan de pomp en in de pub: 'Britten beginnen brexit te voelen'
'De Britten beginnen de brexit nu echt te voelen', zegt correspondent Anne Saenen in Londen. Groot-Brittannië kampt met grote leveringsproblemen en personeelstekorten, mede omdat het afgelopen jaar ruim tienduizend EU-werknemers het land hebben verlaten.
In de hoop het personeelstekort op te lossen worden de strenge migratieregels die na brexit werden ingevoerd, nu weer deels van tafel geveegd. Desondanks lijkt de crisis nog de hele winter te kunnen duren.
Uren in de rij
Reken maar dat de Britse premier Boris Johnson er flink mee in zijn maag zit. De afgelopen dagen groeit de onrust in zijn land, nu ook het ene na het andere tankstation zijn deuren moet sluiten. Aan benzine is er volgens de autoriteiten geen gebrek, maar er is simpelweg onvoldoende personeel om de stations bij te vullen.
Het gevolg: Britten staan uren in de rij. De Engelsen staan bekend om hun geduld, maar aan de pomp voert de frustratie de boventoon. Op beelden is te zien dat er flink wordt gescholden:
De Britten kampen met een tekort van zo'n 100.000 vrachtwagenchauffeurs, waardoor de problemen zich opstapelen. Behalve de tankstations hebben ook supermarkten moeite om de schappen bij te vullen. Het zijn met name de verse producten als fruit en groenten.
Pubs zonder pils
En wat te denken van de heilige pub. Marktleider Wetherspoon, met kroegen in het hele land, stelde eerder deze maand dat hun pubs onvoldoende bier kunnen krijgen. Pijnlijk voor directeur Tim Martin, die juist een van de meest uitgesproken voorstanders van de brexit was.
Ook de slacht van tienduizenden varkens is deels vanwege het personeelstekort uitgesteld, omdat veel buitenlandse werknemers zijn vertrokken, vaak naar Oost-Europa.
Optelsom van problemen
Natuurlijk, brexit is niet de enige oorzaak, want ook de coronacrisis heeft er in Groot-Brittannië ingehakt. Zo konden door de beperkingen 40.000 examens van nieuwe vrachtwagenchauffers niet doorgaan.
"Maar terwijl veel Europese landen economisch langzaam beginnen op te krabbelen na de coronacrisis, blijft Groot-Brittannië achter.", benadrukt Saenen. "Het gevolg van de brexit, zeggen economen. Er is aan de grens allerlei administratieve rompslomp bijgekomen, en veel buitenlandse werknemers zijn teruggekeerd naar hun eigen land."
'Brexit juist een voordeel'
De premier, die de kopman was van de brexitcampagne, trekt nu aan de handrem. Boris Johnson wil tot de kerst 5000 visa uitgeven voor buitenlandse chauffeurs. Ook 5000 medewerkers voor de pluimveeslachterijen zijn welkom, om te voorkomen dat de Britten de kerst zonder kalkoen moeten vieren.
Daarmee negeert Johnson het standpunt van Priti Patel, zijn minister van Binnenlandse Zaken en een van de harde brexiteers in de regering. Patel wilde volgens de Britse krant The Times hoe dan ook vasthouden aan de strengere migratieregels.
Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.
Een andere brexiteer, parlementslid Liam Fox, is juist vol lof voor de aanpak van Johnson. "De mogelijkheid om meer visas uit te geven wanneer onze economie dat nodig heeft, is juist exact wat we bedoelden met 'taking back control' (de controle terugkrijgen). Natuurlijk moeten we het doen!".
De Britse minister van Transport, Grant Shapps, spreekt niet over de brexit en stelt vandaag dat de problemen vooral worden veroorzaakt door hamstergedrag. "Als mensen hun auto's alleen volgieten zoals ze normaal doen, dan zouden we geen wachtrijen hebben en ook geen tekorten aan de pomp." Ook beschuldigt hij de vakbonden van paniek zaaien. Hij noemt hun uitspraken 'heel, heel onbehulpzaam'.
'Weinig chauffeurs willen terugkeren'
Ondanks dat het salaris voor chauffeurs al flink is gestegen, en nieuw personeel sneller kan instromen, vrezen de vakbonden dat de bevoorradingsproblemen nog wel een jaar kunnen aanhouden. De aangekondigde maatregelen kunnen het tekort van 100.000 chauffeurs simpelweg niet oplossen, zeggen ze. Ook klagen de bonden dat hun waarschuwingen maanden zijn genegeerd. De Britse oppositieleider sluit zich daarbij aan. Labour-leider Keir Starmer wil 100.000 visa uitgeven, in plaats van de nu afgesproken 5000.
"Maar weinig chauffeurs zullen willen terugkeren", zegt Marco Digioia, hoofd van de Europese wegvervoerdersvereniging, tegen Britse media. De organisatie vertegenwoordigt 70 procent van de Europese transportbedrijven en stelt dat er binnen de EU meer dan voldoende werk is en de arbeidsomstandigheden er beter zijn.
Ook zullen veel buitenlandse chauffeurs de laatste weken van 2020 nog vers in het geheugen hebben. Toen moesten noodgedwongen tienduizend chauffeurs tijdens kerst op een parkeerplaats bij het Engelse Dover bivakkeren. Een verplichte coronatest zorgde toen voor grote vertragingen aan de grens. Geen fraai beeld voor een land dat diezelfde chauffeurs nu goed kan gebruiken.