Voor honderden euro's opgelicht door schoorsteenveger: 'Ik schrok me kapot'
Op zoek naar een schoorsteenveger vond Siem uit Utrecht via Google een vakman. De website zag er netjes uit en een afspraak was snel gemaakt. Hij wist toen nog niet dat hij kort daarna zou worden opgelicht voor 580 euro. "Ik schrok me kapot", zegt Siem. "Je voelt dan meteen dat het niet helemaal pluis is." Wat kun je doen als je aan huis wordt opgelicht?
Op de dag dat de schoorsteenveger langs zou komen, belde hij een kwartier voor de afspraak nog even naar Siem om te laten weten dat hij in de buurt was. "Dat voelde allemaal prima aan. De man kwam binnen en ging meteen aan het werk."
Na ongeveer 20 minuten was hij klaar en wilde hij afrekenen. Vanaf zijn iPad liet hij een factuur zien ter waarde van 580 euro.
Een hoog bedrag voor een klus die volgens de branchevereniging van schoorsteenvegers (ASPB) gemiddeld 50 à 75 euro kost. Doorgaans berekenen schoorsteenvegers de kosten per schoorsteen, zegt de ASPB. "Maar er zitten ook een paar tussen die de boel belazeren door het per vierkante meter te berekenen. Dat kan al een indicatie van oplichting zijn."
'Sociale druk'
"Ik schrok me kapot", vervolgt Siem. "Van tevoren had ik telefonisch gevraagd wat de prijs zou zijn. Ik kreeg toen te horen dat het 49,50 euro was met wat bijkomende voorrijkosten." Siem voelde de druk omdat de schoorsteenveger met een pinapparaat in zijn handen stond en hij had wel het werk uitgevoerd. "Dan voel je je toch snel verplicht om over te gaan tot betalen. Maar ik heb uiteindelijk gezegd dat ik dat bedrag echt niet ging betalen voor 20 minuten werk."
De schoorsteenveger liet Siem vanaf zijn telefoon een screenshot zien van het prijskaartje van 49,50 euro met een sterretje erachter, verwijzend naar de voorwaarden. "Hij had het meteen paraat, alsof hij al wist dat er een moeilijk gesprek zou ontstaan na het geven van de factuur."
Als je als consument zeker wil weten of een schoorsteenveegbedrijf betrouwbaar is, kan je het beste de website van de branchevereniging raadplegen, zegt de ASPB. "Er zijn namelijk ook schoorsteenvegers die ons keurmerk op hun website zetten zonder toestemming en zonder dat zij bij ons zijn aangesloten."
Er zijn geen exacte cijfers bekend, maar oplichting door vakmannen - zoals schoorsteenvegers, maar ook loodgieters en slotenmakers - komt vaak voor, zegt woordvoerder Gerard Spierenburg van de Consumentenbond.
'Niet de bovenste link openen'
Waar veel mensen meteen online gaan zoeken naar een bedrijf, adviseert Spierenburg om het eerst in je omgeving te vragen. "Misschien hebben familie of kennissen al goede ervaring met een bedrijf of klusjespersoon. Lukt dat niet, dan zou ik sowieso aanraden om de reviews te lezen van een bedrijf."
Waar veel mensen volgens Spierenburg ook de fout in gaan is dat ze meteen één van de bovenste links openen als ze naar een loodgieter of schoorsteenveger googelen. Bedrijven kopen vaak advertentieruimte in, maar hun positie op de eerste pagina zegt niet alles over de betrouwbaarheid.
"Vaak zijn dat ook nog eens bemiddelaars, die een klus doorverkopen aan een willekeurige loodgieter bijvoorbeeld. Die moet daar geld voor betalen en vervolgens berekent hij die kosten weer aan de consument."
Mocht je toch online een bedrijf tegenkomen dat je wil inhuren voor een klus, dan moet je van tevoren - schriftelijke - afspraken maken over de kosten.
Veel bedrijven doen daar volgens Spierenburg moeilijk of vaag over, omdat ze naar eigen zeggen niet altijd weten wat het probleem is en welke kosten daarbij horen. "Als ze daar vooraf niet transparant over zijn, dan houden ze cruciale informatie achter. Dat kan in een eventuele rechtszaak zeer nadelig voor hen zijn."
Er zijn ook vakmannen die overgaan tot intimideren of zelfs agressie. Dan is het wat logischer als consumenten tóch overgaan op het betalen van de factuur. Wat kan je doen als je wel eenmaal betaald hebt en er vervolgens achter komt dat je opgelicht bent? "Dan kan je het terugvorderen via de rechter of rechtsbijstand."
Na wat gesteggel over en weer kwamen Siem en de schoorsteenveger uiteindelijk op een bedrag uit van 150 euro. Hij heeft inmiddels een melding bij de politie gedaan.