Duitsland staat pal achter Israël en dat komt door het verleden
De Duitse bondskanselier Olaf Scholz was vanaf het begin van de oorlog tussen Israël en Hamas duidelijk: "Duitsland staat onwrikbaar aan de zijde van Israël." Door het naziverleden voelt Duitsland een speciale verantwoordelijkheid ten opzichte van Israël en Joodse levens.
'Nie wieder', nooit meer. Dat is in het naoorlogse Duitsland een mantra, dat voorkomt uit een diep schuldgevoel over de Holocaust.
Meteen na de terreur van Hamas op 7 oktober schaarde Duitsland zich vol overtuiging achter Israël. Bondskanselier Scholz belde direct met de Israëlische premier Netanyahu en zei tegen hem: "De veiligheid van Israël is Duits staatsbelang." Scholz was ook de eerste buitenlandse regeringsleider die naar Tel Aviv ging om zijn steun te betuigen. En het Duitse parlement stemde unaniem voor 'onbeperkte steun' aan de Israëlische regering.
Juk van het verleden
Die verantwoordelijkheid voor het voortbestaan van Israël wordt in Duitsland breed gedragen. Correspondent Jeroen Akkermans: "Dat heeft alles met het juk van het Duitse verleden te maken. Duitsland garandeert het bestaansrecht van Israël, dat mag hier niet ter discussie gesteld worden. Israël moet altijd op Duitsland kunnen rekenen. Daarom trekt Duitsland hier ook de rode lijn. Wie toch twijfel zaait over het bestaansrecht van Israël kan aangifte verwachten. Het is strafbaar."
Het oplaaien van het conflict in het Midden-Oosten leidt tot angst voor rellen en geweld in Duitsland. Meteen is besloten om Joodse instellingen extra te beschermen. En inderdaad zijn er incidenten geweest, zoals molotovcocktails die naar een synagoge zijn gegooid.
Correspondent Akkermans: "Sinds 7 oktober is het aantal gevallen van antisemitisme met 240 procent gestegen. Daar schrikken de Duitsers van, ja. 'Nie wieder' hebben de Duitsers sinds de oorlog plechtig beloofd. Die belofte aan Israël willen de Duitsers koste wat kost geloofwaardig houden."
Weinig ruimte voor pro-Palestijnse protesten
Voor pro-Palestijnse protesten was vooral in het begin weinig ruimte in Duitsland. In Berlijn en andere steden werden demonstraties tijdelijk verboden, uit angst voor antisemitische uitspraken en geweld. De laatste tijd mogen er wel pro-Palestijnse demonstraties gehouden worden, ziet Akkermans: "Zolang er maar niet tot geweld wordt opgeroepen of strafbare feiten worden gepleegd. De Palestijnse vlag mag. Vlaggen van Hamas of Hezbollah zijn niet toegestaan. Daar staat tot drie jaar celstraf op."
Op scholen in Berlijn zijn de regels veel strenger. De Palestijnse vlag is verboden. En ook stickers met 'Free Palestine' en de zwart-wit geblokte sjaal, de keffiyeh, worden niet toegestaan. Het staat op gespannen voet met de vrijheid van meningsuiting, die in Duitsland ook heel belangrijk is.
"Maar de autoriteiten van Berlijn proberen hier een signaal mee af te geven", concludeert Akkermans. "Alles wat alleen al riekt naar kritiek op het bestaansrecht van Israël op het schoolplein zal niet worden getolereerd."